Τετάρτη 2 Αυγούστου 2017

Εκδήλωση για τον Μπονάνο στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη


“ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ ΕΠΟΙΕΙ”

Την Παρασκευή 4 Αυγούστου και ώρα 19.00 θα δοθεί στην Κοργειαλένιο Βιβλιοθήκη ομιλία με προβολές για τη ζωή και το έργο του Κεφαλονίτη γλύπτη Γεωργίου Μπονάνου (1863-1940) από τις εγγονές του Σοφία Σ. Μπονάνου και Μαρία Α. Γαβρίλη, οι οποίες μαζί με τον Σωτήριο Σ. Μπονάνο, συνέγραψαν το βιβλίο “ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ ΕΠΟΙΕΙ”. 

Η έκδοση αποτελεί φόρο τιμής των απογόνων του γλύπτη στον σημαντικό πρόγονό τους και έχει στόχο να αναδείξει τον Γεώργιο Μπονάνο, τον παραγωγικότερο νεοέλληνα γλύπτη, τα έργα του οποίου κοσμούν την Αθήνα, την Κεφαλονιά, και πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού. Για τη συγγραφή του βιβλίου οι εγγονοί του γλύπτη άντλησαν στοιχεία από το αρχείο του (το οποίο δώρισαν, μαζί με τα σχέδιά του και γλυπτά, στο Μουσείο Μπενάκη), τις αφηγήσεις της μικρότερης κόρης του Ειρήνης, τις γραπτές μαρτυρίες όσων τον γνώρισαν, τις περιγραφές και την αξιολόγηση των έργων του από τον Τύπο και τους ιστορικούς της τέχνης -σύγχρονους και μεταγενέστερους - και την δική τους βιβλιογραφική έρευνα.
Ο Γεώργιος Μπονάνος γεννήθηκε στο Βουνί Ληξουρίου το 1863. Σε ηλικία 10 ετών οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα για να ασχοληθεί με το εμπόριο, όμως εκείνος ένοιωσε βαθιά επιθυμία να ασχοληθεί με την Τέχνη και έτσι, όταν έγινε 13 ετών και παρά τις αντιρρήσεις των δικών του, γράφτηκε στο Σχολείο των Τεχνών με καθηγητή τον Λεωνίδα Δρόση, ενώ συγχρόνως εργαζόταν στο εργαστήριο του Δημήτριου Φιλιππότη. Μετά από 7 έτη αποφοίτησε με Άριστα στην Γλυπτική και συνέχισε τις σπουδές του για άλλα 5 έτη στην Βασιλική Ακαδημία των Τεχνών στη Ρώμη, όπου διατηρούσε δικό του εργαστήριο και δημιούργησε μερικά από τα πιο αξιόλογα έργα του. 
Επέστρεψε στην Αθήνα το 1888, εγκαταστάθηκε αρχικά στο Εργαστήριο του πρώην δασκάλου του και δέκα χρόνια αργότερα, αμέσως μετά τον γάμο του με την Σοφία Βαμπά, έκτισε το δικό του σπίτι – εργαστήριο (ένα διώροφο νεοκλασικό) στην οδό Μεσογείων 18, στους Αμπελοκήπους. Σε αυτό το άρτια εξοπλισμένο εργαστήριο αφοσιώθηκε στην τέχνη του - «τίποτε εκτός από την γλυπτική δεν τον ενδιέφερε». Ασχολήθηκε με κάθε είδους γλυπτική εργασία (ελεύθερες συνθέσεις, ανδριάντες, προτομές, ανάγλυφα, ηρώα, ταφικά μνημεία, εκκλησιαστικά έργα, αντίγραφα αρχαίων έργων), συμμετείχε σε εκθέσεις και διαγωνισμούς και κέρδισε την αναγνώριση των συγχρόνων του. Με την Σοφία (κόρη του δημοσιογράφου και ανώτερου δημόσιου λειτουργού - δεξί χέρι του Χαρίλαου Τρικούπη - Αριστείδη Βαμπά) έζησαν μαζί 42 χρόνια, μια ζωή ήσυχη, οικογενειακή, και απέκτησαν 10 παιδιά.
Το 1911 ο Μπονάνος διορίσθηκε Καθηγητής της Γλυπτικής στην Σχολή των Καλών Τεχνών, σχεδόν αμέσως όμως παραιτήθηκε λόγω έλλειψης μέσων για να διδάξει γλυπτική εις το μάρμαρο και επειδή ο Διευθυντής της Σχολής και το Υπουργείο Παιδείας δεν ανταποκρίθηκαν στις προτάσεις του για την βελτίωση των σπουδών. Επέστρεψε στο Εργαστήριό του, όπου και συνέχισε να παράγει έργα και να διατυπώνει τις απόψεις του για την Τέχνη - με αποκορύφωμα τις προτάσεις του για το απραγματοποίητο αρχιτεκτονο-γλυπτικό δημιούργημα της φαντασίας του, «Ο Θρίαμβος της Ελλάδος» - μέχρι τον θάνατό του τον Μάϊο του 1940. Κατά τον Κίμωνα Ευαγγελάτο, που εκφώνησε λόγο στην κηδεία του, τέσσερα ήταν τα «πιστεύω» του Μπονάνου που καθόρισαν την προσωπική και καλλιτεχνική του πορεία: «Πίστις εις τον Θεόν, πίστις εις την Ελλάδα, πίστις εις την Τέχνην, πίστις εις τον εαυτόν του».
Χαρακτηριστικές δημιουργίες του καλλιτέχνη είναι οι όρθιοι ανδριάντες του αδελφών Παναγή, Ανδρέα και Μαρή Βαλλιάνου, στην Εθνική Βιβλιοθήκη, ο ανδριάντας του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη στην Ερμούπολη Σύρου, του Σοφοκλή Βουρνάζου στη Μυτιλήνη, και οι καθιστοί ανδριάντες του Ιωάννη Καποδίστρια στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Πανταζή Βασσάνη στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων στον Πειραιά και του Στάμου Πετρίτση στο Ληξούρι. Μόνο στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών ο Μπονάνος έχει φιλοτεχνήσει περισσότερα από 30 ταφικά μνημεία (π.χ. του Παναγή Χαροκόπου, Αναστασίου Λιβιεράτου και Στέλλας Σταμπολτζή) και τουλάχιστον άλλα τόσα έργα του – κάθε είδους - βρίσκονται στην Κεφαλονιά. Ενδεικτικά αναφέρονται τα ταφικά μνημεία του Ερνέστου Τούλ στο Βρετανικό Νεκροταφείο, του Ανδρέα Ραζή στο Νεκροταφείο Δράπανου,  oι στήλες Ριζοσπαστών και Πεσόντων Δημοτών στο Αργοστόλι, ενώ στο Ληξούρι το μνημείο των αδελφών Ιακωβάτων στην ομώνυμη Βιβλιοθήκη και  η στήλη των Πεσόντων Επαρχίας Πάλλης. 
Ο γλύπτης βραβεύθηκε με χάλκινο μετάλλιο στην Παγκόσμια ΄Εκθεση στο Παρίσι το 1889 και το 1900, για τις ελεύθερες συνθέσεις του «Έλλην Δούλος» και «Νανά», οι οποίες σήμερα βρίσκονται, ο μεν «Δούλος» κλεισμένος σε μια αποθήκη, η δε «Νανά» στην Εθνική Γλυπτοθήκη, δωρεά των απογόνων του γιού του Σωτηρίου.
Η παρουσίαση της ζωής και του έργου του γλύπτη από τις δύο εγγονές του την Παρασκευή θα βασίζεται στα κείμενα του ίδιου και στα γραπτά τρίτων για αυτόν.