Διά βοής και διά βουβουζέλας

Του Παντελη Μπουκαλα.
Από την < Καθημερινή>.
Τα μύρια όσα λέγονται για τη βουερή βουβουζέλα των νοτιοαφρικανικών γηπέδων, σχεδόν όλα ειρωνικά, ωστόσο το όργανο αυτό έχει και στην Ελλάδα τους θαυμαστές και χρήστες του: Ο νέος γραμματέας της (νέας) Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος, εξελέγη με τη μέθοδο της βουβουζέλας, διά βοής δηλαδή: με εκείνη τη βοή που σκεπάζει τα πάντα, επιφυλάξεις, ενστάσεις, αντιδικίες, διαφορετικές προτάσεις. Από πίτα που δεν τρως, τι σε νοιάζει κι αν καεί, μπορεί να πει κανείς. Μολαταύτα, η όλη υπόθεση διατηρεί το ενδιαφέρον της, δεδομένου ότι η δημοκρατία που επιτρέπουν οι κομματικοί οργανισμοί (δηλαδή οι ηγέτες τους) στο ίδιο τους το εσωτερικό, στα μέλη τους, προδιαγράφει και την ποιότητα της δημοκρατίας που προορίζουν για το σύνολο της κοινωνίας, αν αναλάβουν την εξουσία.
Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να δείχνουν ότι ο κ. Λυκουρέντζος (ή οποιοσδήποτε άλλος στη θέση του, σύμφωνα και με το ρηθέν «τι Μαρκόπουλος, τι Λυκουρέντζος») ήταν τόσο δημοφιλής στις τάξεις των νεοδημοκρατών ώστε να περιττεύει η κάλπη, η σταυροδοσία, η καταμέτρηση. Η βασική έγνοια εντούτοις δεν ήταν η τήρηση του στεγνωμένου έστω σχήματος της δημοκρατίας, αλλά η προληπτική αντιμετώπιση της πιθανότητας να τρωθεί το αρχηγικό γόητρο αν ο εκλεκτός του κ. Σαμαρά δεν αποσπούσε τσαουσεσκικό ποσοστό. Με την κατόπιν ευγενικών πιέσων απόσυρση της υποψηφιότητας του αυτοπροταθέντος κ. Κ. Μαρκόπουλου, τα πράγματα απλουστεύτηκαν αρκετά, αλλά και πάλι υπήρχε κίνδυνος. Κι έτσι επιβλήθηκε η φόρμουλα της διά βοής εκλογής, αγαπημένη και στο ΠΑΣΟΚ κάποτε. Δυστυχώς δεν έχουν εισαχθεί ακόμα βουβουζέλες σε ικανοποιητικό αριθμό κι έτσι οι βουερά υπερψηφίσαντες τον νέο γραμματέα, δηλαδή τον πρόεδρο, δεν μπόρεσαν να εκδηλώσουν και μουσικώς τον ενθουσιασμό τους.
Και στην αρχαία Σπάρτη διά βοής εξέλεγαν τους νέους γερουσιαστές: Η συνέλευση του λαού επέλεγε ορισμένους κριτές κι αυτοί κλείνονταν σε ένα κτίσμα, να μη βλέπουν και να μην τους βλέπουν.
Οι υποψήψιοι γερουσιαστές περνούσαν από τον χώρο της συνέλευσης και οι έγκλειστοι κριτές κατέγραφαν σε πίνακες το ύψος της κραυγής με την οποία γινόταν αποδεκτός κάθε υποψήφιος. Στο τέλος αναδείκνυαν νικητή όποιον είχε προκαλέσει την ισχυρότερη φωνή λαού. Ποια η διαφορά; Τότε η εκλογή ήταν απροσωπόληπτη, αφού και οι κριτές και οι υποψήφιοι ήταν πολλοί, ο δε λαός εκφραζόταν ελευθερόστομα για όλους, κατά τη βούλησή του.
Τώρα ο κριτής είναι ένας (ο πρόεδρος), ο υποψήφιος επίσης ένας (ο προεδρικός) και ο λαός (οι σύνεδροι) υποχρεώνεται να μην έχει άλλη βούληση από τη μία και μόνη νοητή και επιθυμητή: τη βούληση του αρχηγού. Νέα η Νέα Δημοκρατία, αλλά η εσωκομματική δημοκρατία της παραμένει παλιοκαιρινά μονοκρατορική.