Απ’ τον παππού στον εγγονό

http://theamapati.wordpress.com/2006/10/29/papahelas/

“Μ”, όπως Μεταξάς. Ιωάννης Μεταξάς!
Η “αισθητική” μιας χούντας

27 Οκτωβρίου 2006. Παραμονή της εθνικής επετείου, εκπομπή μεγάλου ιδιωτικού καναλιού, που μεταδίδεται εκτάκτως, φιλοξενεί τον εγγονό του Εμμανουέλε Γκράτσι, του Ιταλού πρεσβευτή που τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 παρέδωσε το γνωστό τελεσίγραφο στον Ιωάννη Μεταξά.
Δεν παρακολούθησα την εκπομπή. Ελάχιστα ενδιαφέρει το αν ο δικτάτορας απάντησε “Alors, c’est la guerre” [Βικιπαίδεια] ή “Donc monsieur, c’est la guerre” [Αρτέμης Ψαρομηλίγκος, "Μεταξάς-Ζαχαριάδης: Ένα ΟΧΙ επί δύο", Ε-Ιστορικά, 27-10-1999, σ. 16]. Είχαμε πόλεμο, λοιπόν. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Φθινόπωρο 1936. Πριν από ακριβώς εβδομήντα χρόνια, ένας άλλος πόλεμος, υπόγειος αυτή τη φορά, μαινόταν στα παρασκήνια του δικτατορικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου. Δύο αντίπαλες φατρίες συγκρούονταν λυσσαλέα. Από τη μια πλευρά εκείνη του Ιωάννη Διάκου και από την άλλη εκείνη του Θεόδωρου Σκυλακάκη.
Ο Ιω. Διάκος, που χαρακτηρίζεται από κάποιους ως “άγνωστος δημοσιογραφίσκος”, υπήρξε ένας από τους ισχυρότερους άνδρες της μεταξικής δικτατορίας, από την αρχή και μέχρι το τέλος της, την άνοιξη του 1941. Κάποιοι πιθανολογούν ότι αυτή η δύναμή του οφειλόταν στην μασονική ιδιότητά του και στο γεγονός ότι ήταν τέκτων υψηλότερου βαθμού από τους επίσης τέκτονες Ι. Μεταξά και βασιλιά Γεώργιο. Λεπτομέρειες…
Ο απόστρατος αξιωματικός Θ. Σκυλακάκης, υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Μεταξά και πριν την δικτατορία, “ανέπτυξε πλούσια αντιλαϊκή δράση. Ήταν από τους πρώτους υποστηρικτές των φασιστικών ιδεών στη χώρα μας και οργανωτής των πρώτων φασιστικών οργανώσεων. Ο Σκυλακάκης έπαιξε σοβαρό ρόλο στην παρασκηνιακή προετοιμασία της 4ης Αυγούστου. Αλλά δεν ήταν από τους ανθρώπους που δούλευαν για να καρπώνονται άλλοι. Είχε ο ίδιος απεριόριστες φιλοδοξίες. Ονειρευόταν να παραμερίσει μια μέρα το Μεταξά και να γίνει αυτός δικτάτορας. Ο Μεταξάς δεν άργησε να καταλάβει τις προθέσεις του. Δεν ήταν όμως και εύκολο να τον κτυπήσει αμέσως και να τον εξουδετερώσει, γιατί ο υπουργός των Εσωτερικών είχε στα χέρια του αρκετά κλειδιά του κρατικού μηχανισμού…” [Σπύρος Λιναρδάτος, 4η Αυγούστου, ε' έκδοση, εκδ. Θεμέλιο, 1988, σελ. 42-3].
Οι λεπτομέρεις της διαμάχης δεν θα μας απασχολήσουν. Πάντως η διαπάλη μεταξύ Ι. Διάκου και Θ. Σκυλακάκη έληξε με τη συντριβή και την εκτόπιση του υπουργού Εσωτερικών. Στις 4 Ιανουαρίου 1937 δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες η παρακάτω κυβερνητική ανακοίνωση:
“Κατόπιν υποδείξεως του κ. Προέδρου της Κυβερνήσεως, υπέβαλαν χθες τας παραιτήσεις των ο υπουργός των Εσωτερικών κ. Σκυλακάκης και ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω της Κυβερνήσεως κ. Παπαχελάς. Αι παραιτήσεις των δύο υπουργών εγένοντο δεκταί υπό της Α.Μ. του Βασιλέως.” [Λιναρδάτος, ό.π., σελ. 45-6]
Ο Αλέξανδρος [Αλέξης] Παπαχελάς ήταν άνθρωπος του Σκυλακάκη. Σε λίγες ημέρες ο Μανιαδάκης τον έστειλε εξορία. Έγραφε ο ίδιος ο Παπαχελάς το 1972 σε επιστολή του προς την εφημερίδα Ακρόπολις: “Δυστυχώς αι συνεχείς επεμβάσεις του δημοσιογράφου Ιω. Διάκου, του μυστηριώδους αυτού προσώπου, εις τα διαφόρους υπηρεσίας [...] σωρεία άλλων υπόπτων επεμβάσεων και τελικώς η κατάρτισις σκανδαλώδους νοσμοσχεδίου περί αλευροβιομηχανίας, κατέστησε αδύνατον την συνέχισιν του έργου μου εξυγιάνσεως των δημοσίων έργων διότι οι πάντες έτρεμον προ του σατανικού αυτού προσώπου” [Λιναρδάτος, ό.π., σελ. 46].
Με τη σημερινή ορολογία των εν γένει προοδευτικών αλλά και όσων κόπτονται δια την πρόοδον της χώρας, θα λέγαμε ότι ο “μυστηριώδης” και “σατανικός” Ι. Διάκος, με τις “ύποπτες” μεθοδεύσεις, ήταν ο αρχιερέας της διαπλοκής στην εποχή του. Εκτός αν θεωρήσουμε ότι και τότε υπήρχαν συμφέροντα. Ταξικά συμφέροντα.
Απ’ τον παππού στον εγγονό, λοιπόν.
Άπαξ. Το λένε.
Δις. Δεν κρύβεται.
Τρις. Δεν μπόρεσα να το επιβεβαιώσω, αλλά με μέτριες σπουδές πώς γίνεται κάποιος σύμβουλος του πρωθυπουργού σε ηλικία τριάντα ετών;
Σε καμιά περίπτωση, βέβαια, δεν ευθύνεται κάποιος για το παρελθόν ή για το παρόν μελών της οικογενείας του. Ούτε κατά διάνοια! Αλλά δεν υπάρχει μόνον οικογενειακό παρελθόν. Υπάρχει και ταξικό οικογενειακό παρελθόν – που όπως και να το κάνουμε όλο και κάπως συνεισφέρει στο… φιλοπρόοδον των μελών της οικογενείας.
Διότι όταν από το ένα σόι κρατάς από υφυπουργό της μεταξικής δικτατορίας και από το άλλο από οικογένεια μεγαλο-στρατηγο-ναυάρχων [Δούσμανη], λογικό δεν είναι να περάσεις στη συνέχεια από το Κολλέγιο και την… ανανεωτική αριστερά για να καταλήξεις στο… ΕΛΙΑΜΕΠ;
Quiz: Ποιανού μεγάλου σύγχρονου Έλληνα φιλόσοφου, που πέθανε πριν από μερικά χρόνια, η μητέρα -καταπώς λέγεται- ήταν μία Παπαχελά; [αδελφή του παρά τω πρωθυπουργώ]