...Στα 1479, έληξε ένας ακόμα πόλεμος ανάμεσα στη Βενετία και την Οθωμανική
αυτοκρατορία. Στους Τούρκους έλαχε και η Κεφαλονιά. Εκθρόνισαν τον
τελευταίο των Τόκκων, Λεονάρδο κι αυτόν, κι εγκαταστάθηκαν στο νησί.
Είκοσι χρόνια αργότερα (1499), νέος τουρκοβενετικός πόλεμος ξέσπασε. Στα
τέσσερα χρόνια της διάρκειάς του, η Κεφαλονιά υπέστη τα πάνδεινα από
τους αντιμαχόμενους. Στα 1503, κατακυρώθηκε οριστικά στη Βενετία.
Στη μάχη του Λάλα:
Με τους Βενετσιάνους, η Κεφαλονιά έγινε απόρθητη καθώς νέα φρούρια υψώθηκαν και αυτά που υπήρχαν ενισχύθηκαν. Παρ’ όλα αυτά, η ύπαιθρος λεηλατήθηκε άγρια το 1538, όταν οι Τούρκοι έκαναν απόβαση στο νησί. Δεν το πήραν. Συνέλαβαν όμως 13.000 κατοίκους και τους πούλησαν στα σκλαβοπάζαρα. Οι Τούρκοι ξαναφάνηκαν το 1570 και το νησί κόντεψε να ερημώσει. Η καταστροφή του οθωμανικού στόλου, στα 1571 στη Ναύπακτο, γλίτωσε την Κεφαλονιά από τα χειρότερα. Ήταν η σειρά των μεγαλογεωκτημόνων να βάλουν το χέρι τους και να εκμεταλλευτούν άγρια τον ντόπιο πληθυσμό που συνεχώς αραίωνε.
Από το 1748 και για μισό αιώνα, οι κάτοικοι πλήθυναν με μετοικήσεις και κυρίως με την εκεί εγκατάσταση πολλών Ελλήνων μισθοφόρων του βενετσιάνικου ναυτικού. Ξεκίνησε περίοδος ακμής που ανακούφισε την προηγούμενη φτώχεια. Από το 1797, γνώρισε και η Κεφαλονιά την αλληλοδιαδοχή στο Ιόνιο των δημοκρατικών Γάλλων, των Ρωσοτούρκων, της περιόδου της Επτανησιακής Δημοκρατίας και των αυτοκρατορικών Γάλλων. Στους Άγγλους, το νησί υποτάχθηκε νωρίς (1809).
Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης, Κεφαλονίτες σχημάτισαν σώματα πολεμιστών και μετείχαν στις μάχες σε Μοριά και Ρούμελη. Ανδραγάθησαν στη μάχη του Λάλα, στην Ηλεία. Πριν από το 1821, έμεναν εκεί αποκλειστικά Τουρκαλβανοί, οι φημισμένοι Λαλαίοι. Τον Μάιο του 1821, δημιουργήθηκε ελληνικό σώμα που εγκαταστάθηκε πλάι στο Λάλα με αντικειμενικό σκοπό να εκπορθήσει το χωριό, το οποίο αποτελούσε σφήνα στα πλευρά των Ελλήνων επαναστατών. Μαζεύτηκαν 2.500 άνδρες, οι πιο πολλοί Επτανήσιοι, με αρχηγό τον Ανδρέα Μεταξά. Στις 13 Ιουνίου, χίλιοι Λαλαίοι ενισχυμένοι με πεντακόσιους Τούρκους από την Πάτρα, έκαναν αιφνιδιαστική επίθεση στο ελληνικό στρατόπεδο. Οι Έλληνες κατάφεραν να οργανώσουν την άμυνά τους και να αντεπιτεθούν. Ως το ξημέρωμα, οι Λαλαίοι όχι μόνο είχαν υποστεί καθοριστική ήττα αλλά κι εγκατέλειψαν το χωριό τους και κατέφυγαν στην Πάτρα. Η μάχη αυτή είχε τεράστιο αντίκτυπο τόσο στο ηθικό των Ελλήνων όσο και στην πρακτική πλευρά καθώς το Λάλα ουσιαστικά αποτελούσε «προχωρημένο φυλάκιο» των Τούρκων στη βορειοδυτική Πελοπόννησο.
Ο ξεσηκωμός του 1848:
Στην ίδια την Κεφαλονιά όμως, τα πράγματα πήγαιναν πολύ άσχημα. Από το 1829 κι έπειτα, η ναυτιλία είχε μαραθεί. Οι μικροαγρότες υπέφεραν και οι άρχοντες, όπως παντού στα Ιόνια νησιά, είχαν επαναφέρει το άγριο πρόσωπο της φεουδαρχίας. Κάποια στιγμή, οι Κεφαλονίτες αγρότες άλλαξαν τις καλλιέργειές τους και, αντί για σιτηρά, φύτεψαν αμπέλια. Η σταφίδα όμως «δεν είχε τιμή» και η παραγωγή έμενε απούλητη. Η Ιόνιος Τράπεζα που είχε ιδρυθεί για να στηρίξει το αγροτικό εισόδημα, στην ουσία αποτελούσε νόμιμο τοκογλυφικό μηχανισμό στα χέρια των Εγγλέζων.
Δάνειζε τα χρήματα των καταθετών της με 9%, από το οποίο ένα 3% πήγαινε στον καταθέτη και 6% «στον Εγγλέζο», όπως γράφει ο Π. Χιώτης. Στα 1848, η Τράπεζα ξεκίνησε να γυρεύει πίσω τα χρήματα των δανείων. Οι χρεωμένοι μικροαγρότες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε τοκογλύφους που βρήκαν ευκαιρία να ξεπουλάνε τα χωράφια και να τα καρπώνονται οι ίδιοι. Οι αγρότες αποφάσισαν να ξεσηκωθούν.
Νύχτα 25 προς 26 Σεπτεμβρίου του 1848, οργανωμένοι αγρότες μπήκαν στο Αργοστόλι από πολλές μεριές. Για όπλα είχαν τσεκούρια, κασμάδες και γεωργικά εργαλεία. Σκοπός τους ήταν να καταλάβουν τα δημόσια κτίρια και να κάψουν τα χρεόγραφα και τις δικογραφίες. Το κίνημά τους όμως είχε προδοθεί. Στην πλατεία κατάφερε να φτάσει μια ομάδα με επικεφαλής τον Χαράλαμπο Μηνέτο και υπαρχηγό τον Χαράλαμπο Παγουλάτο. Ο Εγγλέζος τοποτηρητής Ντ’ Έβερτον τους βγήκε μπροστά με περίπου εκατό οπλισμένους φρουρούς.
Άνοιξε συζήτηση με τον Μηνέτο, τονίζοντάς του ότι ήταν υποχρεωμένος να φροντίσει για την τήρηση της τάξης. Ο Μηνέτος εξήγησε ότι το πρόβλημά τους δεν ήταν οι Άγγλοι αλλά οι αριστοκράτες, η τράπεζα και οι τοκογλύφοι. Ο Ντ’ Έβερτον απάντησε ότι η Βρετανική αυτοκρατορία είχε αναλάβει την προστασία όλων και δεν γινόταν να μην υπερασπιστεί τους αριστοκράτες που κινδύνευαν. Διέταξε πυρ.
Ο Μηνέτος σκοτώθηκε επιτόπου. Ο Παγουλάτος τραυματίστηκε. Όταν αποκαταστάθηκε η τάξη, στο πεδίο της μάχης κείτονταν τέσσερις αγρότες νεκροί και τέσσερις Άγγλοι στρατιώτες. Οι αριστοκράτες παρέλαβαν τα πτώματα των αγροτών, άνοιξαν λάκκο στα χωράφια και τα έριξαν μέσα χωρίς να τα σκεπάσουν. Τα έφαγαν σκυλιά και αγρίμια. Τα χωριά υποχρεώθηκαν να πληρώσουν από 1600 τάλιρα «για τις ζημιές», ενώ πολλοί «πρωταίτιοι» ρίχτηκαν στις φυλακές.
Η κατάσταση αγρίεψε. Τα χωριά Πυργί και Ομαλά καταδυναστεύονταν και από έναν Εγγλέζο λοχαγό που είχε διοριστεί δασονόμος και «επέβαλλε τον νόμο» με μαστιγώσεις και συνεχείς παραπομπές των αγροτών σε δίκες για ψύλλου πήδημα. Κάποιο πρωί, ο δασονόμος βρέθηκε νεκρός. Οι Εγγλέζοι άρχισαν τις συλλήψεις. Οι χωρικοί μαστιγώνονταν ανά δέκα. Και οι άρχοντες κατάγγελλαν όσους ήθελαν να ξεφορτωθούν. Οι φυλακές γέμισαν με «υπόπτους».
Ο ξεσηκωμός του 1849:
Οι χωρικοί αποφάσισαν να επαναστατήσουν για δεύτερη φορά. Στις 16 Αυγούστου του 1849, ξεσηκώθηκαν ταυτόχρονα σε πολλά χωριά. Ο αριστοκράτης Νικόλαος Μεταξάς Τζανάτος πιάστηκε να κρύβεται σ’ ένα φούρνο. Ζήτησε έλεος. Ο αγρότης Γεράσιμος Ζαπάντης του απάντησε:
«Έλεος μωρέ ζητάς εσύ που όπως κι όλο σου το σόι έχετε φάει των φτωχών τα δίκαια και γδύσατε κόσμο, ατιμάσατε κορίτσια και γυναίκες, κλέψατε χήρες και ορφανά και στείλατε άδικα κόσμο στις φυλακές;».
Ο Τζανάτος εκτελέστηκε επιτόπου. Οι Εγγλέζοι κήρυξαν στρατιωτικό νόμο. Στη Γερουσία, ο άρχοντας Γεράσιμος Λούζης αγόρευε:
«Γνωμοδοτώντας αναφωνώ αίμα. Το αίμα, κύριοι γερουσιαστές, είναι κατά την γνώμη μου η δίκαιη και άξια τιμωρία που ταιριάζει στην άτιμη επαναστατημένη μερίδα του όχλου. Γι’ αυτό, χωρίς επιείκεια, ας πληρώσουν με το αίμα τους οι αντάρτες τα όσα έκαναν και ο στρατιωτικός νόμος ας τους εξολοθρεύσει. Αυτή, κύριοι, με πάσαν ειλικρίνειαν, είναι η γνώμη μου».
Στην Κέρκυρα, ο Εγγλέζος αρμοστής Ουάρτ παρέλαβε την απόφαση της γερουσίας («θάνατος στους στασιαστές») και «νόμιμα» πια έστειλε τον αγγλικό στρατό και τον στόλο στο Αργοστόλι. Η απόβαση των Άγγλων προκάλεσε έξαψη. Οπλισμένοι αγρότες ξεχύθηκαν στην ύπαιθρο και σκότωσαν όποιον αριστοκράτη βρήκαν στον δρόμο τους κι έκαψαν όποια αρχοντόσπιτα συνάντησαν.
Οι Εγγλέζοι ξεκίνησαν συστηματικές εκκαθαρίσεις. Σε όποιο χωριό έμπαιναν, έπιαναν κι έδερναν με βούρδουλα τις γυναίκες και τους γέρους και κρεμούσαν τους άντρες. Μετά, έβαζαν φωτιά κι έκαιγαν τον οικισμό. Με πρωτοβουλία των αριστοκρατών, η εφημερίδα «Ένωσις» άρχισε να μαζεύει υπογραφές για να σταλεί ευχαριστήρια επιστολή στον αρμοστή Ουάρτ. Μαζεύτηκαν 526 υπογραφές σε ένα σύνολο πληθυσμού περίπου 20.000 κατοίκων. Ο απολογισμός ήταν τρομερός:
Πάνω από ογδόντα σπίτια κάηκαν, 21 αγρότες κρεμάστηκαν (με υποχρεωτική παρουσία των συγχωριανών τους και με τις καμπάνες να χτυπούν χαρμόσυνα). Τρεις άλλοι βρέθηκαν δολοφονημένοι. Άγνωστος αριθμός εγκύων γυναικών χτυπήθηκαν ώσπου να αποβάλουν. Άγνωστος αριθμός κοριτσιών βιάστηκαν. Εκατοντάδες βασανίστηκαν. Γράφει ο Π. Χιώτης:
«Ο καταδικασθείς Ζαπάντης πρώτον εραβδίσθη, έπειτα επομπεύθη κρατών σάρωθρον εις το Αργοστόλι, ετέθη εις την κρεμάθραν, έπειτα εξεκρεμάσθη και αύθις απηγχονίσθη (...) Αι χήραι και τα ορφανά των επαναστατών ανυπόδητοι και εκτραχηλισμένα επλανώντο εις τους δρόμους και τα όρη, επελθούσης ειρήνης και τάξεως. Οι παθόντες διενυκτέρευον εις σπήλαια και στελέχους δένδρων και εζωτροφούντο ψωμοζητούντες εις τα περίχωρα και εις τας κώμας. Νέοι ευτραφείς και ρωμαλέοι πολίται ημιθανείς και ωχροί κατέκειντο επί του εδάφους, θεραπεύοντες τας ξεσχισμένας σάρκας των από την φονικήν μάστιγα...».
Σε 400 υπολογίζει τους δημόσια μαστιγωμένους.
Εν ολίγοις, στους κατοπινούς χρόνους η ιστορική εξέλιξη της Κεφαλλονιάς ταυτίστηκε, σε γενικές γραμμές, με εκείνη των άλλων νησιών του Ιονίου πελάγους. Οι κάτοικοί της έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1821 και πρωτοστάτησαν στις εξεγέρσεις για την εξασφάλιση ελευθεριών επί Αγγλοκρατίας (Hλίας Zερβός, Iωσήφ Mομφερράτος, Γεράσιμος Λιβαδάς κ.ά.). Η Κεφαλλονιά, όπως και τα υπόλοιπα Επτάνησα, ενώθηκε με την Ελλάδα στις 21 Μαΐου 1864. Κατά την Ιταλογερμανική Κατοχή το νησί πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος για την αντιστασιακή δράση του.
Στη μάχη του Λάλα:
Με τους Βενετσιάνους, η Κεφαλονιά έγινε απόρθητη καθώς νέα φρούρια υψώθηκαν και αυτά που υπήρχαν ενισχύθηκαν. Παρ’ όλα αυτά, η ύπαιθρος λεηλατήθηκε άγρια το 1538, όταν οι Τούρκοι έκαναν απόβαση στο νησί. Δεν το πήραν. Συνέλαβαν όμως 13.000 κατοίκους και τους πούλησαν στα σκλαβοπάζαρα. Οι Τούρκοι ξαναφάνηκαν το 1570 και το νησί κόντεψε να ερημώσει. Η καταστροφή του οθωμανικού στόλου, στα 1571 στη Ναύπακτο, γλίτωσε την Κεφαλονιά από τα χειρότερα. Ήταν η σειρά των μεγαλογεωκτημόνων να βάλουν το χέρι τους και να εκμεταλλευτούν άγρια τον ντόπιο πληθυσμό που συνεχώς αραίωνε.
Από το 1748 και για μισό αιώνα, οι κάτοικοι πλήθυναν με μετοικήσεις και κυρίως με την εκεί εγκατάσταση πολλών Ελλήνων μισθοφόρων του βενετσιάνικου ναυτικού. Ξεκίνησε περίοδος ακμής που ανακούφισε την προηγούμενη φτώχεια. Από το 1797, γνώρισε και η Κεφαλονιά την αλληλοδιαδοχή στο Ιόνιο των δημοκρατικών Γάλλων, των Ρωσοτούρκων, της περιόδου της Επτανησιακής Δημοκρατίας και των αυτοκρατορικών Γάλλων. Στους Άγγλους, το νησί υποτάχθηκε νωρίς (1809).
Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης, Κεφαλονίτες σχημάτισαν σώματα πολεμιστών και μετείχαν στις μάχες σε Μοριά και Ρούμελη. Ανδραγάθησαν στη μάχη του Λάλα, στην Ηλεία. Πριν από το 1821, έμεναν εκεί αποκλειστικά Τουρκαλβανοί, οι φημισμένοι Λαλαίοι. Τον Μάιο του 1821, δημιουργήθηκε ελληνικό σώμα που εγκαταστάθηκε πλάι στο Λάλα με αντικειμενικό σκοπό να εκπορθήσει το χωριό, το οποίο αποτελούσε σφήνα στα πλευρά των Ελλήνων επαναστατών. Μαζεύτηκαν 2.500 άνδρες, οι πιο πολλοί Επτανήσιοι, με αρχηγό τον Ανδρέα Μεταξά. Στις 13 Ιουνίου, χίλιοι Λαλαίοι ενισχυμένοι με πεντακόσιους Τούρκους από την Πάτρα, έκαναν αιφνιδιαστική επίθεση στο ελληνικό στρατόπεδο. Οι Έλληνες κατάφεραν να οργανώσουν την άμυνά τους και να αντεπιτεθούν. Ως το ξημέρωμα, οι Λαλαίοι όχι μόνο είχαν υποστεί καθοριστική ήττα αλλά κι εγκατέλειψαν το χωριό τους και κατέφυγαν στην Πάτρα. Η μάχη αυτή είχε τεράστιο αντίκτυπο τόσο στο ηθικό των Ελλήνων όσο και στην πρακτική πλευρά καθώς το Λάλα ουσιαστικά αποτελούσε «προχωρημένο φυλάκιο» των Τούρκων στη βορειοδυτική Πελοπόννησο.
Ο ξεσηκωμός του 1848:
Στην ίδια την Κεφαλονιά όμως, τα πράγματα πήγαιναν πολύ άσχημα. Από το 1829 κι έπειτα, η ναυτιλία είχε μαραθεί. Οι μικροαγρότες υπέφεραν και οι άρχοντες, όπως παντού στα Ιόνια νησιά, είχαν επαναφέρει το άγριο πρόσωπο της φεουδαρχίας. Κάποια στιγμή, οι Κεφαλονίτες αγρότες άλλαξαν τις καλλιέργειές τους και, αντί για σιτηρά, φύτεψαν αμπέλια. Η σταφίδα όμως «δεν είχε τιμή» και η παραγωγή έμενε απούλητη. Η Ιόνιος Τράπεζα που είχε ιδρυθεί για να στηρίξει το αγροτικό εισόδημα, στην ουσία αποτελούσε νόμιμο τοκογλυφικό μηχανισμό στα χέρια των Εγγλέζων.
Δάνειζε τα χρήματα των καταθετών της με 9%, από το οποίο ένα 3% πήγαινε στον καταθέτη και 6% «στον Εγγλέζο», όπως γράφει ο Π. Χιώτης. Στα 1848, η Τράπεζα ξεκίνησε να γυρεύει πίσω τα χρήματα των δανείων. Οι χρεωμένοι μικροαγρότες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε τοκογλύφους που βρήκαν ευκαιρία να ξεπουλάνε τα χωράφια και να τα καρπώνονται οι ίδιοι. Οι αγρότες αποφάσισαν να ξεσηκωθούν.
Νύχτα 25 προς 26 Σεπτεμβρίου του 1848, οργανωμένοι αγρότες μπήκαν στο Αργοστόλι από πολλές μεριές. Για όπλα είχαν τσεκούρια, κασμάδες και γεωργικά εργαλεία. Σκοπός τους ήταν να καταλάβουν τα δημόσια κτίρια και να κάψουν τα χρεόγραφα και τις δικογραφίες. Το κίνημά τους όμως είχε προδοθεί. Στην πλατεία κατάφερε να φτάσει μια ομάδα με επικεφαλής τον Χαράλαμπο Μηνέτο και υπαρχηγό τον Χαράλαμπο Παγουλάτο. Ο Εγγλέζος τοποτηρητής Ντ’ Έβερτον τους βγήκε μπροστά με περίπου εκατό οπλισμένους φρουρούς.
Άνοιξε συζήτηση με τον Μηνέτο, τονίζοντάς του ότι ήταν υποχρεωμένος να φροντίσει για την τήρηση της τάξης. Ο Μηνέτος εξήγησε ότι το πρόβλημά τους δεν ήταν οι Άγγλοι αλλά οι αριστοκράτες, η τράπεζα και οι τοκογλύφοι. Ο Ντ’ Έβερτον απάντησε ότι η Βρετανική αυτοκρατορία είχε αναλάβει την προστασία όλων και δεν γινόταν να μην υπερασπιστεί τους αριστοκράτες που κινδύνευαν. Διέταξε πυρ.
Ο Μηνέτος σκοτώθηκε επιτόπου. Ο Παγουλάτος τραυματίστηκε. Όταν αποκαταστάθηκε η τάξη, στο πεδίο της μάχης κείτονταν τέσσερις αγρότες νεκροί και τέσσερις Άγγλοι στρατιώτες. Οι αριστοκράτες παρέλαβαν τα πτώματα των αγροτών, άνοιξαν λάκκο στα χωράφια και τα έριξαν μέσα χωρίς να τα σκεπάσουν. Τα έφαγαν σκυλιά και αγρίμια. Τα χωριά υποχρεώθηκαν να πληρώσουν από 1600 τάλιρα «για τις ζημιές», ενώ πολλοί «πρωταίτιοι» ρίχτηκαν στις φυλακές.
Η κατάσταση αγρίεψε. Τα χωριά Πυργί και Ομαλά καταδυναστεύονταν και από έναν Εγγλέζο λοχαγό που είχε διοριστεί δασονόμος και «επέβαλλε τον νόμο» με μαστιγώσεις και συνεχείς παραπομπές των αγροτών σε δίκες για ψύλλου πήδημα. Κάποιο πρωί, ο δασονόμος βρέθηκε νεκρός. Οι Εγγλέζοι άρχισαν τις συλλήψεις. Οι χωρικοί μαστιγώνονταν ανά δέκα. Και οι άρχοντες κατάγγελλαν όσους ήθελαν να ξεφορτωθούν. Οι φυλακές γέμισαν με «υπόπτους».
Ο ξεσηκωμός του 1849:
Οι χωρικοί αποφάσισαν να επαναστατήσουν για δεύτερη φορά. Στις 16 Αυγούστου του 1849, ξεσηκώθηκαν ταυτόχρονα σε πολλά χωριά. Ο αριστοκράτης Νικόλαος Μεταξάς Τζανάτος πιάστηκε να κρύβεται σ’ ένα φούρνο. Ζήτησε έλεος. Ο αγρότης Γεράσιμος Ζαπάντης του απάντησε:
«Έλεος μωρέ ζητάς εσύ που όπως κι όλο σου το σόι έχετε φάει των φτωχών τα δίκαια και γδύσατε κόσμο, ατιμάσατε κορίτσια και γυναίκες, κλέψατε χήρες και ορφανά και στείλατε άδικα κόσμο στις φυλακές;».
Ο Τζανάτος εκτελέστηκε επιτόπου. Οι Εγγλέζοι κήρυξαν στρατιωτικό νόμο. Στη Γερουσία, ο άρχοντας Γεράσιμος Λούζης αγόρευε:
«Γνωμοδοτώντας αναφωνώ αίμα. Το αίμα, κύριοι γερουσιαστές, είναι κατά την γνώμη μου η δίκαιη και άξια τιμωρία που ταιριάζει στην άτιμη επαναστατημένη μερίδα του όχλου. Γι’ αυτό, χωρίς επιείκεια, ας πληρώσουν με το αίμα τους οι αντάρτες τα όσα έκαναν και ο στρατιωτικός νόμος ας τους εξολοθρεύσει. Αυτή, κύριοι, με πάσαν ειλικρίνειαν, είναι η γνώμη μου».
Στην Κέρκυρα, ο Εγγλέζος αρμοστής Ουάρτ παρέλαβε την απόφαση της γερουσίας («θάνατος στους στασιαστές») και «νόμιμα» πια έστειλε τον αγγλικό στρατό και τον στόλο στο Αργοστόλι. Η απόβαση των Άγγλων προκάλεσε έξαψη. Οπλισμένοι αγρότες ξεχύθηκαν στην ύπαιθρο και σκότωσαν όποιον αριστοκράτη βρήκαν στον δρόμο τους κι έκαψαν όποια αρχοντόσπιτα συνάντησαν.
Οι Εγγλέζοι ξεκίνησαν συστηματικές εκκαθαρίσεις. Σε όποιο χωριό έμπαιναν, έπιαναν κι έδερναν με βούρδουλα τις γυναίκες και τους γέρους και κρεμούσαν τους άντρες. Μετά, έβαζαν φωτιά κι έκαιγαν τον οικισμό. Με πρωτοβουλία των αριστοκρατών, η εφημερίδα «Ένωσις» άρχισε να μαζεύει υπογραφές για να σταλεί ευχαριστήρια επιστολή στον αρμοστή Ουάρτ. Μαζεύτηκαν 526 υπογραφές σε ένα σύνολο πληθυσμού περίπου 20.000 κατοίκων. Ο απολογισμός ήταν τρομερός:
Πάνω από ογδόντα σπίτια κάηκαν, 21 αγρότες κρεμάστηκαν (με υποχρεωτική παρουσία των συγχωριανών τους και με τις καμπάνες να χτυπούν χαρμόσυνα). Τρεις άλλοι βρέθηκαν δολοφονημένοι. Άγνωστος αριθμός εγκύων γυναικών χτυπήθηκαν ώσπου να αποβάλουν. Άγνωστος αριθμός κοριτσιών βιάστηκαν. Εκατοντάδες βασανίστηκαν. Γράφει ο Π. Χιώτης:
«Ο καταδικασθείς Ζαπάντης πρώτον εραβδίσθη, έπειτα επομπεύθη κρατών σάρωθρον εις το Αργοστόλι, ετέθη εις την κρεμάθραν, έπειτα εξεκρεμάσθη και αύθις απηγχονίσθη (...) Αι χήραι και τα ορφανά των επαναστατών ανυπόδητοι και εκτραχηλισμένα επλανώντο εις τους δρόμους και τα όρη, επελθούσης ειρήνης και τάξεως. Οι παθόντες διενυκτέρευον εις σπήλαια και στελέχους δένδρων και εζωτροφούντο ψωμοζητούντες εις τα περίχωρα και εις τας κώμας. Νέοι ευτραφείς και ρωμαλέοι πολίται ημιθανείς και ωχροί κατέκειντο επί του εδάφους, θεραπεύοντες τας ξεσχισμένας σάρκας των από την φονικήν μάστιγα...».
Σε 400 υπολογίζει τους δημόσια μαστιγωμένους.
Εν ολίγοις, στους κατοπινούς χρόνους η ιστορική εξέλιξη της Κεφαλλονιάς ταυτίστηκε, σε γενικές γραμμές, με εκείνη των άλλων νησιών του Ιονίου πελάγους. Οι κάτοικοί της έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1821 και πρωτοστάτησαν στις εξεγέρσεις για την εξασφάλιση ελευθεριών επί Αγγλοκρατίας (Hλίας Zερβός, Iωσήφ Mομφερράτος, Γεράσιμος Λιβαδάς κ.ά.). Η Κεφαλλονιά, όπως και τα υπόλοιπα Επτάνησα, ενώθηκε με την Ελλάδα στις 21 Μαΐου 1864. Κατά την Ιταλογερμανική Κατοχή το νησί πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος για την αντιστασιακή δράση του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου