Επαναστατική ποίηση Κεφαλλήνων και
Ιθακησίων
Μια αξιόλογη εκδήλωση που έγινε στην Πάτρα, 28-5-2017
Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία μια πρωτότυπη Ποιητική Βραδιά με
θέμα Επαναστατική
ποίηση Κεφαλλήνων και Ιθακησίων, την Κυριακή 28 Μαΐου 2017, στην
αίθουσα της Αγοράς Αργύρη στην Πάτρα (οδός Αγ. Ανδρέου και Ζαΐμη, κοντά στο
ΚΤΕΛ). Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Δημοτική Κίνηση ″ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΝ″
του Δήμου Πατρέων και η τοπική εφημερίδα ″Τα Φραγκάτα″
Κεφαλλονιάς. Απαγγέλθηκαν 14 ποιήματα 10 ποιητών Κεφαλλήνων και Ιθακησίων των
δύο τελευταίων αιώνων και πριν από τις απαγγελίες δόθηκαν σύντομα βιογραφικά στοιχεία
των ποιητών.
Απήγγειλαν οι εξής:
- Ιωάννα Παπαγεωργίου, καθηγήτρια
Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπ. Πατρών - Σπύρος Τούλιος, Φιλόλογος και
υποψήφιος διδάκτωρ Τμήμ. Θεατρικών Σπουδών
- Νικόλαος Γαρμπής, εκδότης
αρθρογράφος της εφημ. ″Τα
Φραγκάτα″
Κεφαλλονιάς
-Κώστας Καραπαναγιώτης, Γεωπόνος,
επαναστάτης με Σαντινίστας στη Νικαράγουα.
Η εκδήλωση άρχισε στις 18.50΄. Εισαγωγή και βιογραφικά υπό
Ν. Γαρμπή, οι απαγγελίες ποιημάτων τελείωσαν στις 20.30΄ και ακολούθως επί μισή
ώρα περίπου έγινε συζήτηση με τους ακροατές, με αφορμή τα απαγγελθέντα
ποιήματα. Στο τέλος προσφέρθηκε και το περίφημο κρασί Ρομπόλα Κεφαλλονιάς,
προϊόν του Συνεταιρισμού Παραγωγών Ρομπόλας.
Η προσέλευση ήταν συνολικά γύρω στα 50 άτομα, υπήρξε όμως πραγματικό
ενδιαφέρον και προκλήθηκε γόνιμος προβληματισμός. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι
όσοι ήλθαν στην εκδήλωση μετείχαν συνειδητά και εκδήλωσαν την ικανοποίησή τους
για την όλη ποιητική παρουσίαση.
Σημειωτέον ότι την ίδια Ποιητική Βραδιά είχε πραγματοποιήσει
για πρώτη φορά στο Αργοστόλι η εφημερίδα ″Τα Φραγκάτα″,
την Κυριακή 30 Απριλίου 2017. Και με δεδομένη την επιτυχία των δύο αυτών
εκδηλώσεων το μήνυμα είναι ενθαρρυντικό, φαίνεται ότι στην δύσκολη εποχή μας
κάτι καλό επωάζεται…
Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσους συμμετείχαν στην
εκδήλωση της 28-5-2017 και ιδιαιτέρως τη Δημοτική Κίνηση ″ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΝ″ για τη συν-διοργάνωση.
Ν. Γαρμπής, Εφημερίδα ″Τα Φραγκάτα″ Κεφαλλονιάς
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΛΕΧΘΕΝΤΩΝ
Από την ΕΙΣΑΓΩΓΗ δημοσιεύουμε
κάποια αποσπάσματα.
Γιατί επιλέχτηκε να γίνει τώρα η εκδήλωση αυτή και γιατί με ποίηση;
Διότι πριν μια
βδομάδα, την Κυριακή 21 Μαΐου 2017, ήταν η τοπική εθνική εορτή της Επτανήσου: η 153η επέτειος της Ένωσης Επτανήσου –Ελλάδας. Τιμούμε
αυτήν την επέτειο από την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού το 1864 με πρωτεργάτες
τους Ριζοσπάστες, οπότε τι πιο ταιριαστό παρά να ασχοληθούμε με τον αγωνιστικό
χαραχτήρα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων. Και υπήρξε η επιλογή να γίνει η προσέγγιση
διά μέσου της ποίησης, επειδή αρκετοί άνθρωποι γράφουν ποίηση και είτε τη
δημοσιεύουν είτε όχι γεγονός είναι ότι αποτυπώνουν ποιητικά τα αισθήματα και
τους συλλογισμούς τους, υποθέτω μάλιστα ότι αυτό θα συμβαίνει και σε κάποιους
από εσάς στο αποψινό ακροατήριο. Άρα είναι εύλογη αυτή η επιλογή, να γίνει η
προσέγγιση του αγωνιστικού χαραχτήρα διά μέσου της ποίησης.
Σκοπός της
εκδήλωσης.
Με την αποψινή Ποιητική Βραδιά επιδιώκουμε να
πετύχουμε την ποιητική μέθεξη των συμμετεχόντων, να αναδείξουμε τον αγωνιστικό
χαραχτήρα των Κεφαλλήνων και Ιθακησίων που αποτελεί έντονο στοιχείο της
ιδιοπροσωπίας τους, εν τέλει να συμβάλουμε στην ανάταση του συλλογικού
φρονήματος, κάτι το τόσο απαραίτητο στην κρίση που διερχόμαστε τη σημερινή
εποχή.
Συζήτηση
Στο τέλος της εκδήλωσης επιδιώκουμε να ακολουθήσει συζήτηση με αφορμή τα
απαγγελθέντα ποιήματα, να γίνουν διευκρινίσεις και προπαντός να ακουστούν
απόψεις των ακροατών.
Ιδιαίτερα
ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις των κάθε
λογής αποκλεισμένων και
καταπιεσμένων συνανθρώπων μας, των φτωχών και μάλιστα των νέων στην ηλικία, αφού αυτοί κυρίως
αποτελούν τα θύματα της σημερινής οικονομικής –και όχι μόνο οικονομικής–
κρίσης. Άνεργοι νέοι, φτωχοί, αποκλεισμένοι και καταπιεσμένοι είναι τα μεγάλα
θύματα, άρα αποτελούν ή θα έπρεπε να αποτελούν τους πιο δραστήριους φορείς της
κοινωνικής επανάστασης που έχει σκοπό να ανατρέψει την άδικη σε βάρος της χώρας
και σε βάρος τους κατάσταση, την οποία έχουν επιβάλλει και διατηρούν με κάθε
μέσο η εξουσία και η οικονομική ολιγαρχία.
Τέλος από τα ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ και τις πληροφορίες επί των ποιημάτων δημοσιεύουμε τρία χαρακτηριστικά
αποσπάσματα.
Ανώνυμος: Σ` ένα παπόρο μέσα
Το πιθανότερο είναι το τραγούδι αυτό να αποτελεί
λαϊκό τραγούδι της Ζακύνθου, το οποίο διαδόθηκε στην Κεφαλλονιά και
τραγουδιέται με πολλές παραλλαγές. Στο συμπέρασμα αυτό μας οδηγούν οι στίχοι,
για δύο λόγους:
1. Η παθητική αντίσταση με το τραγούδι
δείχνει μεν το ακατάβλητο φρόνημα των Ριζοσπαστών έως την ύστατη στιγμή, αλλά
δεν παύει να αποτελεί μια παθητική αντιμετώπιση της κατάστασης. Και δεν
ταιριάζει στον αγωνιστικό και πολυμήχανο χαραχτήρα του Κεφαλλονίτη η παθητική
αντιμετώπιση, κάποιο Δούρειο Ίππο θα μηχανευότανε για να την ανατρέψει.
2. Διαφαίνεται ίσως σκωπτική διάθεση απέναντι
στον Κεφαλλονίτη που μέσα στο «παπόρο» έχασε τα ρούχα του, τα γυρεύει μα δεν τα
βρίσκει πουθενά. Του τα κλέψανε; Δεν ξέρει πού τα `βαλε; Κοιμότανε;
Νικόλαος
Καρβούνης: Στ` άρματα, στ` άρματα
Ο Ιθακήσιος διαπρεπής δημοσιογράφος και εμπνευσμένος
ποιητής Νίκος Καρβούνης (1880-1947) είχε πολλές ιδεολογικές αναζητήσεις, αλλά
παρέμεινε πάντα ένας αγνός και ανιδιοτελής ιδεολόγος πατριώτης πολεμιστής. Συντηρητικός,
θεοσοφιστής, τέκτονας, επαναστάτης, κομμουνιστής. Πολέμησε για την πατρίδα στον
Μακεδονικό Αγώνα και μετείχε στο κίνημα στο Γουδί το 1909. Στους Βαλκανικούς Πολέμους
το 1912-13 πολέμησε στην Ήπειρο και τραυματίστηκε δυο φορές. Πολέμησε στη
Μικρασιατική εκστρατεία και μετείχε στο κίνημα Πλαστήρα –Γονατά το 1922.
Αργότερα πολέμησε στην Εθνική Αντίσταση το 1941-44 μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ
και στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε διηύθυνε το εξωτερικό τμήμα του γραφείου
τύπου του ΕΑΜ.
Ο Καρβούνης ήταν γκαρδιακός φίλος και
θαυμαστής του ποιητή και επαναστάτη Λορέντζου
Μαβίλη (1860-1912) ο οποίος γεννήθηκε κι αυτός στην Ιθάκη αλλά ήταν
Κερκυραίοι οι γονείς του κι έζησε στην Κέρκυρα. Στον ηρωικό θάνατο του Μαβίλη
στο όρος Δρίσκος των Ιωαννίνων, στις 28 Νοεμβρίου 1912, ήταν συμπολεμιστές και
δέχθηκε στην αγκαλιά του το νεκρό φίλο -ήρωα. Σήμερα τον Μαβίλη τιμά το κόμμα
της Χρυσής Αυγής και τον Καρβούνη το Κ.Κ.Ε., πώς είναι δυνατόν σήμερα να
ξεχωρίζουμε έτσι αντιδιαμετρικά, έτσι εχθρικώς αντίθετα, τους δυο φίλους
πατριώτες επαναστάτες;
Το 1942 ο Καρβούνης εμπνευσμένος από το
μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης έγραψε το τραγούδι Στ` άρματα, στ` άρματα (ή Βροντάει ο Όλυμπος), το οποίο
μελοποιήθηκε από τον μουσικό Άκη Σμυρναίο (ως αντάρτης ψευδώνυμο
Αστραπόγιαννος) και με τη δύναμη του στίχου του σύντομα κατέληξε να γίνει ο
Ύμνος των ανταρτών του ΕΛΑΣ. Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι Ελασίτες το
τραγουδούσαν όχι μόνο στην Εθνική Αντίσταση αλλά και στον εμφύλιο πόλεμο που
ακολούθησε σε όλη την Ελλάδα –πλην Κρήτης– εν τούτοις το τραγούδι «Στ` άρματα,
στ` άρματα» είναι ένα εμπνευσμένο πατριωτικό εμβατήριο, ενωτικό και όχι
παραταξιακό, αφού με τους στίχους του προβάλλει την εθνική συμφιλίωση και όχι
το διχασμό. Στίχοι:
Ξαναζωντάνεψε τ` αρματωλίκι, ………..
Ο Γοργοπόταμος στην Αλαμάνα
στέλνει περήφανο χαιρετισμό, …………..
θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα
και πανανθρώπινη τη λευτεριά.
Νικόλαος
Γαρμπής: Μπόμπα ή Facta non verba
Είναι παραδεκτό ότι η λογοτεχνική παραγωγή
εκφράζει την εποχή της, περισσότερο ή λιγότερο πετυχημένα. Έτσι, λοιπόν, το
ποίημα Μπόμπα ή Facta non verba
(Πράξεις όχι λόγια), το οποίο γράφτηκε τον Ιούνη 2004, δηλαδή δυο χρόνια μετά
την σύλληψη ηγετικών στελεχών της «Επαναστατικής Οργάνωσης 17 Νοέμβρη», είναι
εμπνευσμένο από το ένοπλο αντάρτικο πόλης. Έχει δημοσιευτεί στην εφημερίδα της
Πάτρας «ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ» – Φλεβάρης 2005 και
στην εφημερίδα «Τα Φραγκάτα» Κεφαλλονιάς, τεύχος 23ο – Γενάρης 2006.
Το ποίημα Μπόμπα
ή Facta non verba απήγγειλε με τρόπο βιωματικό και ιδιαίτερη
ψυχή ο Κώστας Καραπαναγιώτης, κερδίζοντας το ακροατήριο.
