ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΡ. ΣΟΦΙΑΣ ΜΩΡΑΙΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

              ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

 

              Ο Κώστας Ευαγγελάτος έχει εκδώσει μέχρι σήμερα 15 ποιητικές συλλογές εκ των οποίων μία στην αγγλική γλώσσα και μία στην γαλλική. Οι τέσσερεις πλέον πρόσφατες συλλογές: Πολύσμιγος Αίνος, Σφουμάτο και ξίφος, Offrandes séculaires και Ερμητικές λαμπίδες, ορίζουν την γραμμή της πορείας του μέσα στον χρόνο από την νεότητα στην ωριμότητά του. Η Μούσα του είναι η όμορφη Ελληνίδα θεά που καθοδηγεί την σκέψη του μέσα από τον φιλοσοφικό στοχασμό στη διαμόρφωση των ιδεών και του λόγου. Γράφει στο ποίημά του «Είδες και άκουσες και είδες…» από την συλλογή Η Ελεγεία των Εκβατάνων, σελ. 11.

Είδες κι άκουσες και είπες

απόψεις περί Ποίησης και Τέχνης

χειροκροτήματα ψευδή κι άγονες φόρμες.

Αβεβαιότητες ψυχών

με στίγματα μολύβδου.

 Θέματά του αγαπημένα ο θεός έρωτας αυτός ο ζαβολιάρης θεός που άλλοτε μας φτιάχνει την διάθεση και άλλοτε μας οδηγεί σε σκοτεινές ψυχικές καταστάσεις.

Παραθέτω πάλι από την Η Ελεγεία των Εκβατάνων σελ. 49.

Άφαντα πρόσωπα ληφθέντων ονομάτων.

Άγνωστες γλώσσες και σφοδρές επιθυμίες.

Λαθρεπιβάτες στο ταξίδι του ονείρου

βαραίνουν την αυλαία του απείρου

που ανελέητα φωτίζεται και σβήνει.

 Στο ταξίδι τής μέχρι σήμερα ζωής του, ο Κώστας Ευαγγελάτος πέρασε από μεγάλες ιστορικές πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής που διαμόρφωσαν με τα στοιχεία που του προσέφεραν την προσωπικότητά του. Η εμπειρία του τον ωριμάζει. Ο παράδεισός του όμως, βρίσκεται εκεί όπου μπορεί να κατανικήσει το βάρος της καθημερινότητας, μέσα στους χώρους ενός μουσείου και μπροστά στο πλήθος των θησαυρών του. Σε αυτόν τον μαγικό χώρο ανατρέχει όταν βρίσκεται μπροστά στους πίνακες του Λεονάρντο ή της Αρτεμίσιας.  Γράφει  τα ποιήματά του από την πόλη του Φωτός, ποιήματα που  εκφράζουν την συγκίνηση του ποιητή – ζωγράφου του 21^ου αιώνα μπροστά σε έργα τέχνης που σημάδεψαν όλες τις εποχές. Εκείνη την στιγμή ο Ευαγγελάτος είναι ο θεατής και μας μεταφέρει «Στιγμές της πανανθρώπινης χαράς /Κινήσεις της ελπίδας που γελά» (Σφουμάτο και ξίφος, σελ.9)  ή την συγκίνησή του και τον σεβασμό του στον «Δάσκαλο» στον οποίον απευθύνεται χρησιμοποιώντας το β΄ ενικό πρόσωπο της οικειότητας, όταν του εκφράζει τα συναισθήματά του. Είναι χαρακτηριστικό το ποίημά του από την Συλλογή του Σφουμάτο και ξίφος, σελ.14.              

               Leonardo δάκρυσα για Σε

Στη grade galleria

Λευκά φορώντας και βραχιόλια

Σαν χορευτής της Οpera

Στο σκηνικό της πόλης.

Δάκρυσα απ’την αγνότητα τη τέχνης σου

που αναβλύζει από πηγάδι κόπων

               ποτίζοντας τις ατραπούς της γνώσης.

Δάκρυσα απ’ το σφουμάτο της ψυχής σου

με την οδυνηρή χαρά του νου

και των αισθήσεων τη λάμψη.

           Αυτές τις στιγμές που συνομιλεί με τον Da Vinci ή με την Artemisia Gentileschi, ο Έλληνας Ευαγγελάτος μετατρέπεται σε «homo universalis».

Ο Πολύσμιγος Αίνος η συλλογή με την πολύσημη διάσταση, περιλαμβάνει διαφορετικές  οπτικές  αντίθετες μεταξύ τους, που συνθέτουν το πορτραίτο του δημιουργού. Ας μην ξεχνάμε ότι η δύναμη της τέχνης ενώνει αυτές τις αντιθέσεις και συμφιλιώνει τον άνθρωπο. Στο εργαστήριό του χωρούν όλα :  χαρτιά και μολύβια, πινέλα και καμβάδες και πολλά, μα πολλά χρώματα. Δύο τετράστιχά του από την συλλογή Η Ελεγεία των Εκβατάνων, σ.σ. 56 και 58  είναι χαρακτηριστικά.

Σμίλη χρωμάτων

στην ακμή του νου

ανάγλυφα σμιλεύει

συνευρέσεις με την Τέχνη.

---

Αυστηρή μούσα

αλιεύει ναρκίσσους

απολιθώνει όνειρα

συνθέτει σήματα φωτός

           Σε αυτόν τον προσωπικό του χώρο  χωράει επίσης η μουσικότητα των λέξεών του : φωνήεντα και σύμφωνα, ήχοι ψυχικής γαλήνης ή αναταραχής στην ελληνική και στην γαλλική γλώσσα. Μέσα σε αυτόν τον χώρο οι ιδέες, οι λέξεις, οι εικόνες και τα σχέδια παίρνουν την μορφή που ο ίδιος τούς δίνει είτε με την πένα, είτε με το πινέλο του. Όλα τα στοιχεία της τέχνης του συλλειτουργούν και αλληλοεπιδρούν. Αυτές οι μέχρι σήμερα συλλογές του είναι οι «πολύσμιγοι αίνοι» του Κώστα Ευαγγελάτου που δηλώνουν όχι μόνο την επτανησιακή του καταγωγή, αλλά και τα βιώματά του! Θα ήθελα να τελειώσω διαβάζοντας δύο στροφές από ένα ποίημά του στην γαλλική γλώσσα από την συλλογή του Οffrandes séculaires (Αιώνιες προσφορές) , και την δίστιχη Conclusion της  ίδιας γαλλικής συλλογής Offrandes séculaires (σ.σ. 30 και 78) .

Τώρα που έγινα είκοσι χρονών

κατάλαβα γιατί ο Πλάτων

όταν γνώρισε τον Σωκράτη

έκαψε τα ποιήματά του.

Εγώ απουσία Σωκράτους τα εκδίδω

για να τα κάψετε Εσείς.

Και

Όταν οι δυνάμεις του σύμπαντος συνωμοτούν

τα ποιήματα παραμένουν σιωπηλά.

Δρ. Φιλοσοφίας Σοφία Μωραίτη

ΕΕΕΛ, 2019.