vlahata samis ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ: Ο Μάνος Κατράκης και η σχέση του με την Κεφαλονιά

Ο Μάνος Κατράκης και η σχέση του με την Κεφαλονιά

Στέλλα Οδ.Λιάτου

Ιστορικός-Αρχαιολόγος, Μουσειολόγος

Με το τέλος του 2019 ολοκληρώθηκε η έκθεση αφιέρωμα στο μεγάλο Μάνο Κατράκη στη Δημοτική Πινακοθήκη του Πειραιά, τα εγκαίνια της οποίας είχαν γίνει στις 15 Μαΐου 2019.

Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια αποσπασματική έκθεση του υλικού, περίπου 8.000 αντικειμένων, που δώρισε στο Δήμο του Πειραιά η κα.Λίντα Άλμα, σύζυγος του ηθοποιού, και το οποίο χρήζει περαιτέρω έρευνας, τεκμηρίωσης και παρουσίασης.

Μέσα από τη μελέτη του υλικού έχει κανείς την ευκαιρία να γνωρίσει πτυχές της προσωπικότητας του Μάνου Κατράκη και να κατανοήσει την τραγικότητά του. Ο ίδιος μέσα στην Κατοχή , αναγκάστηκε να θάψει με τα ίδια του τα χέρια τα δίδυμα παιδιά του που γεννήθηκαν νεκρά.

Επίσης μπορεί να δει το όραμά του για μια κοινωνία δικαίου μέσα από τα γράμματα, σκίτσα και ποιήματα που έγραφε όταν ήταν εξορία, καθώς και την πορεία και την ίδρυση του Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου, την πίκρα του και το τραύμα που έφερε καθώς του άρπαξαν μέσα από τα χέρια το θέατρο αυτό, κάτι που δεν ξεπέρασε ποτέ και αποτέλεσε το πρώτο πλήγμα στην υγεία του.

Αποκαλύπτεται ένα παιδί που του άρεσε να παίζει ποδόσφαιρο κι ας έσκιζαν τα χαλίκια τα γόνατά του σαν ξυράφια , έναν νεαρό άντρα που σήκωνε τη μάνα του στα χέρια σαν γύρισε από το μέτωπο ενώ τον θεωρούσαν νεκρό, που έγραφε τρυφερά ποιήματα στη Λίντα Άλμα, που συμμετείχε σε πορείες ειρήνης και που είχε τα πάθη του, πάθη που του στέρευαν την τσέπη από ρευστό.

Ο Μάνος Κατράκης, στην ομάδα Αθηναϊκός (κάτω, ο πρώτος από αριστερά)

Αυτό που επίσης χαρακτήριζε τον Μάνο Κατράκη ήταν ο σεβασμός στους θαυμαστές της τέχνης του. Στην αλληλογραφία του, ανάμεσα σε γράμματα και τηλεγραφήματα από ηθοποιούς , ποιητές, πολιτικούς και επιχειρηματίες, υπήρχαν επιστολές προς σχολεία, μικρούς μαθητές και νέους ηθοποιούς που ζητούσαν τη συμβουλή του, δημιουργώντας μια γραμμή ανοικτής επικοινωνίας με όσους τον αγάπησαν.

Μέσα από το υλικό αυτό αναδείχθηκαν και στοιχεία επικοινωνίας του Μάνου Κατράκη με την Κεφαλονιά και συγκεκριμένα συγκινήθηκα ιδιαιτέρως με την επιστολή από τον Σύλλογο Φαρακλάδων « Εύγερος», που θέλησε να τον τιμήσει για το έργο του αλλά και για τη συμμετοχή του σε εκδήλωση για τον Μαρίνο Αντύπα .

Με επιστολή του το 1978, ο σύλλογος στέλνει τις ευχές του στον ηθοποιό και φωτογραφίες από τη συμμετοχή του κ.Μ.Κατράκη στη διάλεξη της κας Τσιντίλη – Βλησμά για το Μαρίνο Αντύπα και καταλήγει :

«Αξιολογώντας τη μεγάλη σας προσφορά στο θέατρο σάς κατατάσσει ο Σύλλογός μας στους κορυφαίους δημιουργούς του πραγματικού Ελληνικού Θεάτρου και ελπίζει ότι μελλοντικά θα βρεθεί η ευκαιρία να συνεργαστούμε σε ευρύτερη βάση όπως το κατέβασμα του θιάσου σας για παραστάσεις στην Κεφαλονιά …» .

6/5/77. Ενθύμιο από τη διάλεξη της Ρίτας Βλυσμά για τον Μαρίνο Αντύπα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Κεφαλονίτικου συλλόγου ‘’ΕΥΓΕΡΟΣ’’ . Για το Διοικητικό Συμβούλιο Παν.Λυκούδης

Στο δε αρχείο του βρέθηκαν οι επιστολές από τον σύλλογο Φρακλάδων «Η Εύγερος», ο οποίος το 1980 ψήφισε τον Μάνο Κατράκη, μαζί με άλλους , ως επίτιμο μέλος του συλλόγου , «…σύμφωνα με το άρθρο 5 του καταστατικού και αποτελεί ελάχιστη τιμή μπροστά στο κύρος, τη ζωντανή φυσιογνωμία , την πολλαπλή προσφορά και συμπαράσταση στο δημιουργικό έργο του συλλόγου…».

Τέλος , ένα ακόμα περιστατικό που σχετίζει τον Μ.Κατράκη αυτή τη φορά με την Ιθάκη ήταν αυτό που συνέβη το 1983: ήταν στο φεστιβάλ Ιθάκης, όταν μαθαίνει ότι η φίλη του , Έλλη Λαμπέτη πέθανε. Αναστατωμένος ετοιμάζεται να φύγει από το νησί , αλλά λόγω κακοκαιρίας δεν υπάρχει πλοίο. Ναυλώνει ένα ψαροκάικο και με χίλια ζόρια και κινδύνους περνάει στην Πελοπόννησο, αρνούμενος να επιστρέψει πίσω όσες φορές και αν το είπε ο καπετάνιος.

Από τα εγκαίνια της έκθεσης:

Τα κύρια μέλη της ομάδας επιμέλειας της έκθεσης:

ο κ. Κώστας Κουρμουλάκης, σκηνογράφος και Προϊστάμενος του Τμήματος Θεάτρων και Κινηματογράφων του Δήμου Πειραιά, η κα.Γιώτα Ευσταθίου, Θεατρολόγος και η Στέλλα Λιάτου, Μουσειολόγος.