Διάφοροι περίεργοι τύποι του Πειραιά

Οπως σε καθε πολη η χωριο ετσι και στον Πειραια υπηρξαν ορισμενοι τυποι ανθρωπων οι οποιοι διασκεδαζαν τους κατοικους και ηταν πασιγνωστοι σε ολους. 

Μεταξυ αυτων ηταν ο Βδελοπουλος, αποκαλουμενος και ως δασκαλος:
Ο καημενος αυτος κυριος διδασκε επι πολλα ετη το λογο του Θεου κατα τις αντιληψεις του σε δημοσιες υπαιθριες συγκεντρωσεις οι οποιες γινονταν σε διαφορους κεντρικους χωρους αλλα κυριως στα σκαλια της Αγιας Τριαδας, της παλιας ομως αφου καταστραφηκε στο βομβαρδισμο της 11ης Ιανουαριου 1994.

Ασφαλως πολλοι παλιοι Πειραιωτες η καλυτερα ολοι θα τον θυμουνται γιατι ηταν πασιγνωστος. Μιλουσε φορωντας παρασημα στο στηθος και ανεπτυσε με ευγλωττια τις αποψεις περι της Χριστιανικης Ορθοδοξης θρησκειας.

Τα παιδια και οι μεγαλυτεροι τον πειραζαν ενω μιλουσε.Αυτος ομως δεν αντεπιτιθετο και δημιουργουσε ενα πρωτοτυπο περιβαλλον.Το ακροατηριο ηταν πυκνοο και ακολουθειτο παντοτε απο την μαριδα στους δρομους.Ο Βδελοπουλος ηταν ενας ακακος ανθρωπος, ελαφρος στο μυαλο και τελειως ακινδυνος.Φοβεριζε οσους τον πειραζανε αλλα παντοτε αυτο γινοταν με παραλληλισμους θρησκευτικων αντιληψεων και ηταν γνωστος οχι μονο στους Πειραιωτες αλλα και στους Αθηναιους αλλα ακομα και στους νησιωτες.

Η συνηθισμενη απαντηση σε οσους τον πειραζανε ηταν η εξης: ”Οταν υπαγω εις τον παραδεισον και συ θα υπαγης εις την κολασιν θα μου ζητας ολιγον υδωρ ητοι θα λεγσης προς εμε βρεξον τον δακτυλον σου εις το υδωρ δια να δροσισθης και εγω θα σου απανταω οχι τσογλανε!”

Ο Στρατηγος
Αλλος τυπος σαν τον Βδελοπουλο και εκεκινος ηταν ο ”Στρατηγος” που φορουσε στο στηθος του πολλα παρασημα και διηγοταν ενα σωρο υποτιθεμενες μαχες κρατωντας μια στραταρχικη ραβδο.

Ο Κιοχλης
Πολυ γνωστος επισης τυπος επι πολλα εατη ηταν ο περιφημος Κιόχλης . Ηταν ενας δυσμορφος και ατελης στο μυαλο , ο οποιος ως εργατης εκοβε ξυλα στην ταβερνα του Κουλουριωτη.Οι ταβερνες τοτε πουλουσαν κρασι , ξυλα και καρβουνα.Ηταν γνωστος στις περιοχες του Πασαλιμανιου, του Τζανειου Νοσοκομειου , του Βρυωνη και γυρω. Δεν μπορουσε να αρθρωσει πολλες λεξεις και βεβαια τον πειραζανε πολλοι οταν μετα την κοπιαστικη εργασια του γυριζε στους δρομους για να διαλαλησει και να πωλησει οτιτ του εδιναν για να γελασουν οι παντες.Μεταηυ αλλων διαλαλουσε οτι πωλουσε σαπουνι και τυρι και οτι ειχε μια κοτα που γενουσε και εκανε το αυγο.Οποτε φανταζεστε τι κακος χαμος γινοταν στις γειτονιες καθε φορα που εσκαγε ο Κιοχλης.

Ο κουτος αλλα πονηρος…
Ενας αλλος τυπος που παρουσιαστηκε μετα τη Μικρασιατικη Καταστροφη για πολλα χρονια ηταν ενας που παριστανε το κουτο και πωλουσε φακες για ποντικια.Διαλαλουσε μαλιστα το γνωστο.Μικρο, μεγαλο παστρευει.Ειχε πολλες φακες στη πλατη του και ενοουσε οτι οι φακες του παστρευουν μικρους και μεγαλους ποντικους.Να μη φανει ομως αυτο που γραφτηκε ως αστειο γιατι ο εν λογω αθρωπος ηταν γνωστος σε Πειραια και Αθηνα  και εμεινε ως γνωμικο ”το μεγαλο μικρο παστρευει” και μαλιστα αναφεροταν σε πολλες συζητησεις. Αφου γυρνουσε πολλα χρονια ως γυρολος και ταλαιπωριοταν στους δρομους πωλωντας το μοναδικο του εμπορευμα ,τις φακες, ξαφνικα εξαφανιστηκε.Ολοι αναρωτιοντουσαν τι εγινε ο ”μικρος, μεγαλος παστρευει ” ωσπου τελικα διαδοθηκε η φημη οτι ηταν Τουρκος κατασκοπος και με τον αφελη αλλα πονηρο αυτο τροπο ειχε κατορθωσει ο αθεοφοβος να διαβιβαζει πολλα μυστικα κυριως του Πολεμικου Ναυτικου και του Ναυσταθμου ειδικοτερα.Μαλιστα ακουστηκε στον Πειραια οτι εκτελεστηκε μετα απο πολυ συντομη δικη.

Ο Λαζαρος
Ενας αλλος ,αλλα οχι τοσο γνωστος ηταν ο Λαζαρος.Ηταν αθλητης δρομεας, δυσμορφος και αυτος και ανευ εργασιας.Τον αποκαλουσαν ”σφιξου Λαζαρε”. Ετρεχε τακτικα απο το Πειραικο γυμναστηριο ολη την Πειραικη που κατα κυριο λογο ηταν ακατοικητη τοτε για να γυμναζεται.Ολοι τοτε ,νεαροι και μεγαλοι του φωναζαν ” Σφιξου Λαζαρε” για να κερδισει . Ο καημενος ο Λαζαρος χαιροταν για αυτο και για αυτο το λογο επαναλαμβανε τακτικα το τρεξιμο στην Πειραικη για να ακουσει το ”σφιξου Λαζαρε”.Εμεινε ομως η προσωνηση αυτη για πολλα χρονια ως γνωμικο χωρις να ξερουν ολοι οσοι την χρησιμοποιουσαν την ιστορια του Λαζαρου.Μαλιστα πολλες φορες οι Πειραιωτες για να ενθαρυννουν ο ενας τον αλλον ελεγαν το Σφιξου Λαζαρε και θα πετυχεις!!

Ο Κακαυλος
Αλλη φυσιογνωμια του Πειραια για τους δικους του λογους ηταν και ο επονομασθεις Κακαυλος.Ηταν ενας παραξενος τυπος φυλακας του Ζανειου Νοσοκομειου που μετεφερε τα διαφορα ψωνια καθε πρωι στο νοσοκομειο.Τα μετεφερε με μια σουστα και κατα την μεταφορα τον πειραζαν ολοι απο το Πασαλιμανι και το Βρυωνη που περνουσε , η εστω οπου αλλου περνουσε.Το τι γινοταν δεν περιγραφεται.Αφηνε τη σουστα και το αλογο και ετρεχε για να κυνηγησει οσους τον πειραζανε.Μαλιστα αυτο γινοταν συχνα για απο τη μια πλευρα που τους κυνηγουσε απο την αλλη τον πειραζανε ..και ουτω καθεξης.Ολοι περιμεναν ποτε θα περασει ο Κακαυλος για να τον πειραξουν.Εμεινε ομως το επιθετο Κακαυλος και στις φιλικες συνανστροφες και οποτε ηθελε να πειραξει ο ενας τον αλλον, τον αποκαλουσε με αυτο το επιθετο.

Ο Κοπιδης
Ενας αλλος περιεργος τυπος ηταν ο Κοπίδης.Ειχε ενα μικρο καταστημα ψιλικων απεναντι απο το γυμναστηριο του Πειρακου και κοντα στη Γαλλικη σχολη.Πωλουσε στο καταστημα του διαφορα ετεροκλητα μεταξυ τους ειδη και επειδη εις το Πειραικο Γυμναστηριο γυνμαζονταν ολα τα Γυμνασια και τα σχολεια του Πειραια τον γνωριζαν ολοι οι μαθητες που ερχονταω απο ολες τις συνοικιες της πολης. Πουλουσε μασκες και διαφορα κουστουμια μασκαραδψν για τις αποκριες χαρταετους για τη Καθαρα Δευτερα.μπαρουτια και φυτιλια για το Πασχα,σφυριχτρες για τα παιδια.Επισης στο μαγαζι του υπηρχε η περιφημη σκονη φαγουρας ,την οποια χρησιμοποιουσαν για πειραγμα οι μαθητες ,και μια αλλη υλη που βρωμουσε ολη η ταξη.Ηταν γνωστος και τον πειραζαν οι μαθητες που ηταν και οι κυριοι πελατες του.Στο καταστημα ειχε για βοηθο τη πολυ γρια μητερα του.
Τα πειραγματα ηταν πολλα και μεταξυ αλλων τοιχοκολλησαν μια Κυριακη πρωι κανονικη νεκρωσιμη ακολουθεια πως και καλα ο Κοπιδης πεθανε οποτε και οι περιοικοι ενιωσαν μεγαλη λυπη γιατι δεν θα μπορουσαν να πειραζουν πια τον Κοπιδη…Μαλιστα κατα τους πολεμους του 1920 ειχε βαλει νεφτι στα ματια οτυ για να αποφυγει το στρατιωτικο .Τα ματια του και το δερμα του προσωπου του ειχαν γινει κατακοκκινα και παρολιγον να στραβωθει.Το τι ειχε γινει με τον Κοπιδη δεν πειγραφεται για πολλα χρονια ειχε γινει το πειραγμα αλλα και συναμα ο αγαπημενος των Πειραιωτων μαθητων.

Ο Αραπης του Κοκαλα
Ο Αραπης του Κοκαλα ηταν ενας αλλος γνωστος τυπος.Ο Κοκαλας ειχε ενα καλο παντοπωλειο στην οδο Κολοκτρωνη και παραοξως ειχε εναν εγχρωμο υπαλληλο.Τοτε τα παιδια τα εφοβεριζαν με την λεξη Αραπης για να ειναι φρονιμα.Τα παιδια αρχιζαν ομως να μη φοβουνται και αρχισε ενα παιχνιδι τι πουλαει ο Αραπης του Κοκαλα…Ετσι ο Αραπης εγινε πασιγνωστος και διαλυθηκε η φοβερα των μεγαλοων.Μαλιστα ο συγκεκριμενος εγχρωμος συμπολιτης μας εγινε πασιγνωστος και αυτο ειχε ως αποτελεσμα χαρη σ αυτον να αυξηθει η πελατεια του Κοκαλα..Η φραση : ”Τι πουλαει ο αραπης του Κοκαλα ” λεγοταν τακτικα για πολλα χρονια οταν τα παιδια επαιζαν το παιχνιδι ”τα βαρελακια”

Και ο Γιαννης το ..βιολι του
Ο Γιαννης ο Βιολιτζης ηταν ενας ονομαστος τυπος της πολης μας,Καθε βραδυ γυριζε στα παραλιακα καφενεια του Πασαλιμανιου και επαιζε με το βιολι του διαφορα ασυναρτητα μουσικα αποσπασματα αλλα με απιστευτα φαλτσα και ακατανοητα .Ειναι αδυνατο να περιγραφουν τα γελια που επεφταν οταν εφτανε ο γιαννης.Ολα τα τραπεζια του φωναζαν για να τους προτιμησει ωστε να τον απολαυσουν.Φαλτσα ξε-φαλτσα ομως ο Γιαννης εισεπρατε πολλα γιατι οι ανθρωποι τον πληρωναν αδρα για να γελασουν.Οταν ομως μετα απο τοσες ”παρτιτουρες” εμαθε να παιζει συμπαθητικης ακροασης βιολι αρχισε να χανει το κοινο του γιατι κανεις πια δεν τον προσεχε…

Ο Οδοντογιατρος
Ενας αλλος περιεργος ηταν ενας που παριστανε τον οδοντογιατρο .Ειχε μια καροτσα και ανεβασμενος σε αυτην πωλουσε μια θαυματουργη σκονη για τα δοντια .Οταν διαλαλουσε το φαρμακο,μαζευοταν πολυς κοσμος γυρω του και με μια ευφραδεια ανεπτυσε τις ιδιοτητες του πωλουμενου φαρμακου.Μαλιστα αυτη τη ”δουλεια” την εκανε και σε αλλες περιοχες της Αττικης αλλα ως βαση του ειχε τον Πειραια και συνηθως εμφανιζοταν γυρω απο το παλιο ρολοι.

Ο Βασιλακης του Θεατρου
Γνωστος και μη εξαιρετεος ηταν ο Βασιλης ο οποιος επωπτευε επι πολλα ετη το Δημοτικο Θρατρο.Ηταν λιγο ευστραφης στην εμφανιση και καθοταν ολη την ημερα σε μια καρεκλα εξω απο το Θεατρο παντοτε ντυμενος καλα .Μιλουσε βαρια και πολυ αργα .Εδινε διαταγες για τα παντα απο τη καρεκλα οπως αυτος ηθελε.Ολοι οι Πειραιωτες και κυριως οσοι συχναζαν στο Θεατρο τον αποκαλουσαν τεμπελη και ετσι του εμεινε το προσωνυμιο ”Βασιλης ο Τεμπελης” χωρις να γνωριζουν το κανονικο του επωνυμο.Στα καφενεια και στις συγκεντρωσεις οταν θελανε να πειραξουνε καποιον του λεγανε :”Τον Βασιλη μας παριστανεις???” .Βεβαια περαν απο τη περιεργεια του ,ο Βασιλης ηταν ενας ευχαριστος τυπος και για αυτο το λογο ηταν και πασιγνωστος.

Διαφοροι γυρολογοι
Οπως σε καθε πολη της Ελλαδας ,ετσι και στον Πειραια υπηρχαν γυροπωλητες οι οποιοι διαλαλουσαν την πραματεια τους.Υπηρχε ενας γαλατας μαλιστα ο οποιος εσερνε μαζι του και 50 κατσικες..Τις αρμεγε καταμεσης του δρομου και εδινε φρεσκο φρεσκο το γαλα.Ενας αλλος γυρολογος μαλιστα κατασκευαζε ο ιδιος τα προιντα του που ηταν κυριως οικιακα σιδηρα εξαρτηματα.Τετοια ηταν τσιμπιδες, φουφουδες ,καβουρδιστηρια του καφε και αλλα. Το περιεργο και μνημιωδες του συγκεκριμενου τυπακου ηταν οτι διαλαλουσε τα προιοντα του με ωραιο ρυθμο τραγουδιου και με τροπο προσελκυστικο .Πιο συγκεκριμενα ελεγε ” Να οι γερες , να οι καλες οι γερες φουφουδες Φουφουδες φουφουδακια καβουρντιστηρια σκαρες τσιμπιδες σιδερωτιες.!!” Το εν λογω μοτιβο το επαναλβανε συνεχως και με αυτο το τροπο ειχε γινει ονομαστος .Τα παιδια οταν παιζαν επαναλαμβανανε αυτους τους στιχους.Οι νοικοκυρες μαλιστα της εποχης τον περιμεναν με γελια και ανυπομονησια αφου πολλα απο αυτα που πωλουσε ηταν αναγκαια για τιην τοτε οικιακη ζωη.

Πηγη : Ενοτητα ”Διαφοροι Τυποι του Πειραιως” απο το βιβλιο ”Πειραιευς του Αλλοτε” του Πανου Λωζου ,1987

Το ”Βιο και την Πολιτεια” αλλων γραφικων τυπων εχει περιγραψει με πολυ ωραιο τροπο ο κυριος Κουτουζης στην ιστιοσελιδα του http://www.koutouzis.gr/