Το μεσημέρι της 4ης Αυγούστου 1936 αστυνομικοί πραγματοποίησαν έφοδο στα γραφεία και τυπογραφεία των εφημερίδων. Στόχος να σταματήσουν τη διαδικασία έκδοσης των φύλλων της επόμενης μέρας.
Στους ιδιοκτήτες και διευθυντές έδωσαν μια έκθεση για το ρόλο του Τύπου και τη θέση του απέναντι στο νέο καθεστώς. Όλα τα δημοσιεύματα θα περνούσαν από επιτροπή λογοκρισίας που θα έδινε την έγκρισή της για τη δημοσίευσή τους. Απαγορευόταν κάθε αναφορά σε αύξηση τιμής προϊόντων, εγκλήματα, ακόμα και φυσικές καταστροφές.
Στο τέλος του μήνα ιδρύθηκε το Υφυπουργείο Τύπου με επικεφαλής τον Θεολόγο Νικολούδη, στενό φίλο του Μεταξά και εκδότη της εφημερίδας «Πολιτεία». Σε λίγο ένας πολύπλοκος μηχανισμός θα αναλάμβανε τη προβολή του καθεστώτος.
μετά την επιβολή της δικτατορίας
Πρώτο μέτρο της νέας κυβέρνησης στο χώρο του τύπου ήταν η απαγόρευση της κυκλοφορίας του «Ριζοσπάστη». Ο αρχισυντάκτης της Παναγιώτης Κορνάρος φυλακίστηκε.
Στη Θεσσαλονίκη διέκοψε την κυκλοφορία του ο «Ελληνικός Βορράς». Ειρωνεία: Χρόνια αργότερα, σε ένα άλλο πραξικόπημα αυτό της 21ης Απριλίου, η εφημερίδα αυτή όχι μόνο δεν έκλεισε, αλλά πανηγύρισε με την… ψυχή της την επιβολή της χούντας
Οι άλλες εφημερίδες συνέχισαν την έκδοσή τους. Αρκετές όμως αντιμετώπισαν προβλήματα.
Η «Ελευθέρα Γνώμη» σταμάτησε να εκδίδεται στις 27 Ιανουαρίου 1937. Αιτία ένα άρθρο του εκδότη της Ι.Δ.Κοκκινάκη με τον τίτλο «Βορβοροφάγοι» που ο Μεταξάς θεώρησε ότι στρεφόταν εναντίον του.
Οι υπόλοιπες υποχρεώθηκαν να φιλοξενούν άρθρα τα οποία έστελνε το Υφυπουργείο Τύπου κι εξυμνούσαν το καθεστώς. Νικολούδης και Μεταξάς ήξεραν πως να βάλουν στο γύψο τον Τύπο και να είναι και ευχαριστημένος. Συνδύασαν τη λογοκρισία με παροχές!
Οικονομικά δεν τις συνέφερε, πλέον, να σταματήσουν. Με τον Αναγκαστικό Νόμο 23/36 της 16ης Αυγούστου οι ιδιοκτήτες των εφημερίδων αποκτούσαν φορολογικές απαλλαγές, ατέλειες στο χαρτί, οι δημοσιογράφοι κατοχύρωναν την αργία της Κυριακής και μπορούσαν να εργαστούν σε πολλές κρατικές θέσεις που θέσπιζε το καθεστώς για τον καλύτερο έλεγχό τους, ενώ η κατώτατη τιμή πώλησης των εφημερίδων οριζόταν από την 1η Σεπτεμβρίου, στις 2 δραχμές (από μία) γεγονός που σήμαινε κέρδη για τους ιδιοκτήτες τους.
Το 1935 κυκλοφορούσαν στην Αθήνα
33 ημερήσιες εφημερίδες
2 δισεβδομαδιαίες
14 εβδομαδιαίες
Κυκλοφορούσαν ακόμα:
60 εβδομαδιαία περιοδικά
14 δεκαπενθήμερα
42 μηνιαία έντυπα
Η ίδρυση του Υφυπουργείου Τύπου και Τουρισμού ήταν μια ακόμη ενέργεια ελέγχου του Τύπου. Ο Τουρισμός ήταν ο «φερετζές» ενός υπουργείου που στόχο είχε την προπαγάνδα και τον εκμαυλισμό δημοσιογραφικών συνειδήσεων. Και τα κατάφερε. Τα τμήματα του υφυπουργείου φέρουν τίτλους που μιλούν ξεκάθαρα για τον σκοπό τους;
–Παρακολουθήσεως Εσωτερικού Τύπου
–Γραφείον Λαϊκής Διαφωτίσεως–
–Γραφείον Νομοθεσίας του Εσωτερικού Τύπου
–Γραφείον Εποπτείας του Εσωτερικού Τύπου
Ως εκδότης και δημοσιογράφος ο υφυπουργός Τύπου Νικολούδης (φωτογραφία αριστερά με τον Μεταξά) ήξερε τον τρόπο να «δέσει» εκδότες και δημοσιογράφους. Εκτός από τις φοροαπαλλαγές και τις οικονομικές ενισχύσεις τροφοδοτούσε με άρθρα τις εφημερίδες της περιφέρειας οι οποίες είχαν πλέον πλούσια – προπαγανδιστική – ύλη. Καθιέρωσε το «μητρώο» Τύπου. Όλα τα έντυπα έστελναν αντίτυπα του στο Υφυπουργείο όπου ειδική ομάδα μελετούσε κάθε γραμμή τους.
Για όλη αυτή τη δουλειά χρειάστηκαν δημοσιογράφοι – λογοκριτές. Και βρέθηκαν πολλοί. Όταν αργότερα, στη διάρκεια της Κατοχής, χρειάστηκε ο Τύπος να γράφει υπέρ των Γερμανών εκδότες και δημοσιογράφοι ήταν καλά εκπαιδευμένοι από την μεταξική δικτατορία.
Τουλάχιστον δεν ακολουθήθηκε το ιταλικό μοντέλο που ήθελε όλους τους δημοσιογράφους εκτός από μέλη των κατά τόπους ενώσεων συντακτών και μέλη – υποχρεωτικά – της Ένωσης Φασιστών Δημοσιογράφων!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου