Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009
ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.
Αρχές δεκαετίας του 1960.Γυναίκες από τη Σάμη, πλένουν προικόμαλλα, στο Φρύδι στον Καραβόμυλο.
Η φωτογραφία είναι, της Ερικέτης Τζανετάτου.
Την βλέπουμε πρώτη από αριστερά.
ΠΑΛΙΑ ΒΛΑΧΑΤΑ.
Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009
Φαρμακολογία και Αστρονομία στην Οδύσσεια
Πέρα από λογοτεχνικό έργο μεγάλης αξίας, το έπος είναι και ένας θησαυρός πληροφοριών για τις επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις των Ελλήνων την εποχή του Ομήρου.
ΤΟΥ Χ. ΒΑΡΒΟΓΛΗ.
Για πολλούς αιώνες τα ομηρικά έπη θεωρούνταν απλή καταγραφή μύθων των Ελλήνων της προϊστορικής εποχής, έως ότου ο Σλίμαν, στηριζόμενος σε πληροφορίες από την Ιλιάδα, κατόρθωσε να εντοπίσει τα ερείπια της αρχαίας Τροίας. Από την εποχή εκείνη τα ομηρικά έπη αντιμετωπίζονται με περισσότερη προσοχή από τον επιστημονικό κόσμο και αποτελούν πολλές φορές έναυσμα για ερευνητικές προσπάθειες. Ειδικότερα η Οδύσσεια έχει προσελκύσει για περισσότερα από 100 χρόνια το ενδιαφέρον επιστημόνων από πολλούς κλάδους των φυσικών επιστημών, όπως για παράδειγμα η Γεωλογία, η Παλαιοντολογία, η Φαρμακολογία και η Αστρονομία. Ο λόγος είναι ότι η Οδύσσεια περιέχει πληροφορίες για την Εποχή του Σιδήρου, που είναι μεταγενέστερη από την Εποχή του Χαλκού στην οποία αναφέρεται η Ιλιάδα. Ετσι κατά τεκμήριον μεταφέρει μεταγενέστερες και άρα πιο προηγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις. Ο πρώτος που προσπάθησε να «διαβάσει» τα ομηρικά έπη με το μάτι ενός επιστήμονα των φυσικών επιστημών φαίνεται ότι ήταν ο Κωνσταντίνος Ζέγγελης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Ζέγγελης δημοσίευσε στα τέλη του προπερασμένου αιώνα ένα βιβλίο με τίτλο «Η επιστήμη της φύσεως παρ΄ Ομήρω», το οποίο επανεκδόθηκε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Δεν είναι τυχαία η εμπλοκή ενός χημικού σε αυτό το θέμα, αφού στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια αναφέρονται πάμπολλα θέματα που άπτονται της Χημείας. Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα αναφέρεται στο αντίδοτο που έδωσε ο Ερμής στον Οδυσσέα για να εξουδετερώσει το μαγικό φίλτρο της Κίρκης, με το οποίο αυτή είχε μεταμορφώσει τους άνδρες του Οδυσσέα σε χοίρους. Ο Ομηρος αναφέρει ότι, καθώς ο Οδυσσέας πήγαινε προς το παλάτι της Κίρκης για να σώσει τους συντρόφους του, τον συνάντησε ο Ερμής, ο οποίος του έδωσε το φυτό «μώλυ», που ήταν το αντίδοτο για το φίλτρο της Κίρκης. Ο Ομηρος δεν δίνει καμία άλλη πληροφορία για αυτό το φυτό, εκτός από το ότι έχει άσπρα άνθη, μαύρη ρίζα και ξεριζώνεται δύσκολα. Η άποψη που έχει επικρατήσει σήμερα είναι ότι το «φίλτρο» της Κίρκης ήταν ένα μείγμα αντιχολινεργικών ουσιών, όπως η ατροπίνη και η σκοπολαμίνη, που προκαλούν παραισθήσεις. Επομένως το μώλυ θα έπρεπε να περιέχει ένα αντιχολινεργικό αντίδοτο. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται δύο φυτά που έχουν μαύρη ρίζα, λευκά άνθη και περιέχουν αντιχολινεργικά αντίδοτα: ογάλανθος ο χιονώδηςκαι οελλέβορος. Τα φαρμακολογικά χαρακτηριστικά του γάλανθου ταιριάζουν περισσότερο στη δράση του μώλυ, αλλά ο ελλέβορος έχει μεγαλύτερο
Ο Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης, οι δύο πλευρές ερυθρόμορφου αγγείου (σκύφου) ριζικό σύστημα και άρα είναι δυσκολότερο να ξεριζωθεί. Το σημαντικότερο φυσικά σημείο της Οδύσσειας είναι η επιστροφή του ήρωα στην «Ιθάκη». Το όνομα του νησιού είναι σε εισαγωγικά, επειδή κατ΄ αρχήν δεν είμαστε σίγουροι αν η ομηρική Ιθάκη είναι το νησί που γνωρίζουμε σήμερα με αυτό το όνομα. Αν και η επικρατούσα γενικά άποψη είναι ότι η σημερινή Ιθάκη είναι όντως το νησί του Οδυσσέα, υπάρχουν και «αιρετικές» απόψεις που τοποθετούν την ομηρική Ιθάκη σε άλλα νησιά του Ιονίου Πελάγους. Πιο πρόσφατη είναι αυτή μιας βρετανικής ομάδας, που διαπίστωσε ότι η χερσόνησος της Παλλικής στην Κεφαλλονιά ήταν παλαιότερα ανεξάρτητο νησί και θα μπορούσε, έτσι, να είναι
Ο Οδυσσέας με τη βοήθεια του Ερμή μεταμορφώνει τους συντρόφους του πάλι σε ανθρώπους η ομηρική Ιθάκη. Πέρα από την ταυτοποίηση όμως της πατρίδας του Οδυσσέα, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι και η χρονολόγηση της ημέρας της επιστροφής του, αφού έτσι μπορεί να διασταυρωθεί με ανεξάρτητο τρόπο η χρονολόγηση της καταστροφής της Τροίας. Στην Οδύσσεια περιγράφεται με ασυνήθιστα πολλές λεπτομέρειες η τελική φάση της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη, με βασικότερο στοιχείο το γεγονός ότι την ημέρα που σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης καταγράφεται και ένα ασυνήθιστο γεγονός, που θεωρείται η αρχαιότερη καταγραφή ολικής ηλιακής έκλειψης. Σε μετάφραση των Καζαντζάκη- Κακριδή ο μάντης Θεοκλύμενος λέει στους μνηστήρες:«Η αυλή πλημμύρισε ίσκιους, που ξεκινούν στα μαύρα Τρίσκοτα να κατεβούν,κι ο γήλιος από τα ουράνια εχάθη, κι άπλωσε βαριά καταχνιά ολούθε!» . Οι ολικές ηλιακές εκλείψεις είναι σχετικά σπάνιο γεγονός σε έναν συγκεκριμένο τόπο, αφού συμβαίνουν κατά μέσον όρο μία φορά κάθε 360 χρόνια. Επομένως, αν περιορίσει κανείς την περιοχή από την οποία η έκλειψη αυτή φαινόταν ως ολική, θα μπορούσε ίσως να εντοπίσει μια «λογική» ημερομηνία για την ημέρα που συνέβη. Στη διαδικασία αυτή υπεισέρχονται και οι υπόλοιπες πληροφορίες που δίνει ο Ομηρος. Κατ΄ αρχήν ο Ερμής ταξιδεύει δυτικά ως την Ωγυγία και, αφού υποδεικνύει στην Καλυψώ να αφήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην πατρίδα του, επιστρέφει ανατολικά. Μετά την αναχώρηση του Ερμή ο Οδυσσέας σαλπάρει με το πλοίο του και ακολουθεί τις οδηγίες της Καλυψούς, πλέοντας έτσι ώστε να παρατηρεί τις Πλειάδες και τον αστερισμό του Βοώτη και έχοντας τη Μεγάλη Αρκτο στα αριστερά του. Στη συνέχεια, περνώντας από το νησί των Φαιάκων, φθάνει στην Ιθάκη όταν ο πλανήτης Αφροδίτη είναι ορατός ως Αυγερινός. Αν ταυτοποιήσουμε τον Ερμή με τον ομώνυμο πλανήτη, τότε όλα τα παραπάνω στοιχεία, δηλαδή η απομάκρυνση του Ερμή δυτικά του Ηλίου και η στροφή του προς ανατολάς, η ταυτόχρονη θέση Πλειάδων και Βοώτη πάνω από τον ορίζοντα και η εμφάνιση της Αφροδίτης ως Αυγερινού συμπίπτουν ταυτόχρονα μία φορά κάθε 2.000 χρόνια! Επειδή είναι ήδη γνωστό από τις αρχαιολογικές ανασκαφές της Τροίας πως η καταστροφή της πόλης συντελέστηκε γύρω στο 1190 π.Χ., είναι φανερό ότι αν κοντά σε αυτή τη χρονιά υπήρξε μια τέτοια «σύμπτωση», το γεγονός αυτό δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε περισσότερο από μια ανεξάρτητη επιβεβαίωση της χρονολογίας της καταστροφής της Τροίας. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι όντως μία από τις φορές που όλα τα γεγονότα που περιγράφονται στην Οδύσσεια συνέβησαν ταυτόχρονα ήταν την άνοιξη του 1178 π.Χ., οπότε καταλήγουμε σε ένα πολύ ακριβές συμπέρασμα: ο Οδυσσέας σκότωσε τους μνηστήρες της Πηνελόπης στις 16 Απριλίου 1178 π.Χ., οπότε η καταστροφή της Τροίας είχε συμβεί δέκα χρόνια πριν, όσο διήρκεσαν οι περιπέτειες του Οδυσσέα, δηλαδή το 1188 π.Χ. Το συμπέρασμα δεν αλλάζει αν η ομηρική Ιθάκη μετακινηθεί στη χερσόνησο της Παλλικής, επειδή οι δύο τοποθεσίες απέχουν πολύ λίγο μεταξύ τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι οκτώ αρχαίοι συγγραφείς, μεταξύ των οποίων ο Πλάτωνας, ο Ερατοσθένης και ο Ηρόδοτος, έχουν δώσει τις δικές τους εκτιμήσεις για τη χρονολογία της καταστροφής της Τροίας, από τις οποίες εντυπωσιακά κοντά στον παραπάνω υπολογισμό πέφτει η εκτίμηση του Ερατοσθένη, που ήταν 1184 π.Χ.!
Για πολλούς αιώνες τα ομηρικά έπη θεωρούνταν απλή καταγραφή μύθων των Ελλήνων της προϊστορικής εποχής, έως ότου ο Σλίμαν, στηριζόμενος σε πληροφορίες από την Ιλιάδα, κατόρθωσε να εντοπίσει τα ερείπια της αρχαίας Τροίας. Από την εποχή εκείνη τα ομηρικά έπη αντιμετωπίζονται με περισσότερη προσοχή από τον επιστημονικό κόσμο και αποτελούν πολλές φορές έναυσμα για ερευνητικές προσπάθειες. Ειδικότερα η Οδύσσεια έχει προσελκύσει για περισσότερα από 100 χρόνια το ενδιαφέρον επιστημόνων από πολλούς κλάδους των φυσικών επιστημών, όπως για παράδειγμα η Γεωλογία, η Παλαιοντολογία, η Φαρμακολογία και η Αστρονομία. Ο λόγος είναι ότι η Οδύσσεια περιέχει πληροφορίες για την Εποχή του Σιδήρου, που είναι μεταγενέστερη από την Εποχή του Χαλκού στην οποία αναφέρεται η Ιλιάδα. Ετσι κατά τεκμήριον μεταφέρει μεταγενέστερες και άρα πιο προηγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις. Ο πρώτος που προσπάθησε να «διαβάσει» τα ομηρικά έπη με το μάτι ενός επιστήμονα των φυσικών επιστημών φαίνεται ότι ήταν ο Κωνσταντίνος Ζέγγελης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Ζέγγελης δημοσίευσε στα τέλη του προπερασμένου αιώνα ένα βιβλίο με τίτλο «Η επιστήμη της φύσεως παρ΄ Ομήρω», το οποίο επανεκδόθηκε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Δεν είναι τυχαία η εμπλοκή ενός χημικού σε αυτό το θέμα, αφού στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια αναφέρονται πάμπολλα θέματα που άπτονται της Χημείας. Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα αναφέρεται στο αντίδοτο που έδωσε ο Ερμής στον Οδυσσέα για να εξουδετερώσει το μαγικό φίλτρο της Κίρκης, με το οποίο αυτή είχε μεταμορφώσει τους άνδρες του Οδυσσέα σε χοίρους. Ο Ομηρος αναφέρει ότι, καθώς ο Οδυσσέας πήγαινε προς το παλάτι της Κίρκης για να σώσει τους συντρόφους του, τον συνάντησε ο Ερμής, ο οποίος του έδωσε το φυτό «μώλυ», που ήταν το αντίδοτο για το φίλτρο της Κίρκης. Ο Ομηρος δεν δίνει καμία άλλη πληροφορία για αυτό το φυτό, εκτός από το ότι έχει άσπρα άνθη, μαύρη ρίζα και ξεριζώνεται δύσκολα. Η άποψη που έχει επικρατήσει σήμερα είναι ότι το «φίλτρο» της Κίρκης ήταν ένα μείγμα αντιχολινεργικών ουσιών, όπως η ατροπίνη και η σκοπολαμίνη, που προκαλούν παραισθήσεις. Επομένως το μώλυ θα έπρεπε να περιέχει ένα αντιχολινεργικό αντίδοτο. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται δύο φυτά που έχουν μαύρη ρίζα, λευκά άνθη και περιέχουν αντιχολινεργικά αντίδοτα: ογάλανθος ο χιονώδηςκαι οελλέβορος. Τα φαρμακολογικά χαρακτηριστικά του γάλανθου ταιριάζουν περισσότερο στη δράση του μώλυ, αλλά ο ελλέβορος έχει μεγαλύτεροΟ Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης, οι δύο πλευρές ερυθρόμορφου αγγείου (σκύφου) ριζικό σύστημα και άρα είναι δυσκολότερο να ξεριζωθεί. Το σημαντικότερο φυσικά σημείο της Οδύσσειας είναι η επιστροφή του ήρωα στην «Ιθάκη». Το όνομα του νησιού είναι σε εισαγωγικά, επειδή κατ΄ αρχήν δεν είμαστε σίγουροι αν η ομηρική Ιθάκη είναι το νησί που γνωρίζουμε σήμερα με αυτό το όνομα. Αν και η επικρατούσα γενικά άποψη είναι ότι η σημερινή Ιθάκη είναι όντως το νησί του Οδυσσέα, υπάρχουν και «αιρετικές» απόψεις που τοποθετούν την ομηρική Ιθάκη σε άλλα νησιά του Ιονίου Πελάγους. Πιο πρόσφατη είναι αυτή μιας βρετανικής ομάδας, που διαπίστωσε ότι η χερσόνησος της Παλλικής στην Κεφαλλονιά ήταν παλαιότερα ανεξάρτητο νησί και θα μπορούσε, έτσι, να είναι
Ο Οδυσσέας με τη βοήθεια του Ερμή μεταμορφώνει τους συντρόφους του πάλι σε ανθρώπους η ομηρική Ιθάκη. Πέρα από την ταυτοποίηση όμως της πατρίδας του Οδυσσέα, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι και η χρονολόγηση της ημέρας της επιστροφής του, αφού έτσι μπορεί να διασταυρωθεί με ανεξάρτητο τρόπο η χρονολόγηση της καταστροφής της Τροίας. Στην Οδύσσεια περιγράφεται με ασυνήθιστα πολλές λεπτομέρειες η τελική φάση της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη, με βασικότερο στοιχείο το γεγονός ότι την ημέρα που σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης καταγράφεται και ένα ασυνήθιστο γεγονός, που θεωρείται η αρχαιότερη καταγραφή ολικής ηλιακής έκλειψης. Σε μετάφραση των Καζαντζάκη- Κακριδή ο μάντης Θεοκλύμενος λέει στους μνηστήρες:«Η αυλή πλημμύρισε ίσκιους, που ξεκινούν στα μαύρα Τρίσκοτα να κατεβούν,κι ο γήλιος από τα ουράνια εχάθη, κι άπλωσε βαριά καταχνιά ολούθε!» . Οι ολικές ηλιακές εκλείψεις είναι σχετικά σπάνιο γεγονός σε έναν συγκεκριμένο τόπο, αφού συμβαίνουν κατά μέσον όρο μία φορά κάθε 360 χρόνια. Επομένως, αν περιορίσει κανείς την περιοχή από την οποία η έκλειψη αυτή φαινόταν ως ολική, θα μπορούσε ίσως να εντοπίσει μια «λογική» ημερομηνία για την ημέρα που συνέβη. Στη διαδικασία αυτή υπεισέρχονται και οι υπόλοιπες πληροφορίες που δίνει ο Ομηρος. Κατ΄ αρχήν ο Ερμής ταξιδεύει δυτικά ως την Ωγυγία και, αφού υποδεικνύει στην Καλυψώ να αφήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην πατρίδα του, επιστρέφει ανατολικά. Μετά την αναχώρηση του Ερμή ο Οδυσσέας σαλπάρει με το πλοίο του και ακολουθεί τις οδηγίες της Καλυψούς, πλέοντας έτσι ώστε να παρατηρεί τις Πλειάδες και τον αστερισμό του Βοώτη και έχοντας τη Μεγάλη Αρκτο στα αριστερά του. Στη συνέχεια, περνώντας από το νησί των Φαιάκων, φθάνει στην Ιθάκη όταν ο πλανήτης Αφροδίτη είναι ορατός ως Αυγερινός. Αν ταυτοποιήσουμε τον Ερμή με τον ομώνυμο πλανήτη, τότε όλα τα παραπάνω στοιχεία, δηλαδή η απομάκρυνση του Ερμή δυτικά του Ηλίου και η στροφή του προς ανατολάς, η ταυτόχρονη θέση Πλειάδων και Βοώτη πάνω από τον ορίζοντα και η εμφάνιση της Αφροδίτης ως Αυγερινού συμπίπτουν ταυτόχρονα μία φορά κάθε 2.000 χρόνια! Επειδή είναι ήδη γνωστό από τις αρχαιολογικές ανασκαφές της Τροίας πως η καταστροφή της πόλης συντελέστηκε γύρω στο 1190 π.Χ., είναι φανερό ότι αν κοντά σε αυτή τη χρονιά υπήρξε μια τέτοια «σύμπτωση», το γεγονός αυτό δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε περισσότερο από μια ανεξάρτητη επιβεβαίωση της χρονολογίας της καταστροφής της Τροίας. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι όντως μία από τις φορές που όλα τα γεγονότα που περιγράφονται στην Οδύσσεια συνέβησαν ταυτόχρονα ήταν την άνοιξη του 1178 π.Χ., οπότε καταλήγουμε σε ένα πολύ ακριβές συμπέρασμα: ο Οδυσσέας σκότωσε τους μνηστήρες της Πηνελόπης στις 16 Απριλίου 1178 π.Χ., οπότε η καταστροφή της Τροίας είχε συμβεί δέκα χρόνια πριν, όσο διήρκεσαν οι περιπέτειες του Οδυσσέα, δηλαδή το 1188 π.Χ. Το συμπέρασμα δεν αλλάζει αν η ομηρική Ιθάκη μετακινηθεί στη χερσόνησο της Παλλικής, επειδή οι δύο τοποθεσίες απέχουν πολύ λίγο μεταξύ τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι οκτώ αρχαίοι συγγραφείς, μεταξύ των οποίων ο Πλάτωνας, ο Ερατοσθένης και ο Ηρόδοτος, έχουν δώσει τις δικές τους εκτιμήσεις για τη χρονολογία της καταστροφής της Τροίας, από τις οποίες εντυπωσιακά κοντά στον παραπάνω υπολογισμό πέφτει η εκτίμηση του Ερατοσθένη, που ήταν 1184 π.Χ.!
Ο κ. Χάρης Βάρβογλης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Πηγή: Εφημερίδα << Το Βήμα >>.
ΝΑΥΤΙΛΟΣ...
Η νέα κυβέρνηση έπρεπε να 'χει πέσει με τα μούτρα να βρει τρόπους πώς θα αναπτυχθεί η χώρα
κι όχι μόνον πώς θα μαζέψει λεφτά.
Ακόμα και μαζεύοντας λεφτά, αν άνοιγε μπροστά στα μάτια των Ελλήνων την παραμικρή προοπτική πραγματικής προόδου, θα τους έβαζε στο φιλότιμο και θα προσέφεραν ακόμα κι απ' το υστέρημά τους.
Αντιθέτως και αυτή η κυβέρνηση, ακολουθώντας την πεπατημένη όλων των προηγουμένων κυβερνήσεων, πράσινων και γαλάζιων, κοιτάει πώς θα ληστέψει
κι άλλο τους πολλούς, πώς θα τους εξαπατήσει για χιλιοστή φορά και πώς από την άλλη πλευρά θα εξασφαλίσει (και ει δυνατόν να αυξήσει) τα κέρδη των Δυνατών. Πώς θα κάνει επωφελή ακόμα και την κρίση για αυτούς που τη δημιούργησαν.
Η ιστορία με τον κ. Προβόπουλο είναι ενδεικτική.
Ο καλός αυτός άνθρωπος είχε ενημερώσει και τους δύο, Κωστάκη και Γιωργάκη, το ίδιο! Ο Κωστάκης άφησε λίγο απ' το πρόβλημα να φανεί («δεν υπάρχουν λεφτά») κι έχασε. Ο Γιωργάκης κουκούλωσε το πρόβλημα κάτω από το χαλί («υπάρχουν λεφτά-υπάρχουν λεφτά») και κέρδισε. (Δεν λέω νίκησε, το κέρδισε του πάει πιο πολύ).
Κι έτσι ο μεν Κωστάκης υπήρξε υπεύθυνος που «δεν υπάρχουν λεφτά», ο δε Γιωργάκης έχοντας ήδη εξαπατήσει τους πολίτες, είναι τώρα υπεύθυνος για να τα βρει.
Κι άρχισε αμέσως ο Γιωργάκης να κυβερνάει με το πρόγραμμα του Κωστάκη
-ακριβώς αυτό που καταψήφισαν οι Ελληνες! Πάγωσε αυξήσεις, έμπηξε έκτακτες εισφορές, μάλιστα αμέσως (πριν καν αξιωθεί να 'χει τους 88 Γενικούς Γραμματείς -έχουμε ακόμα μόνον τους 44), πρόλαβε να γδάρει τα STAGE, να τα κάνει μπάχαλο με την απόσυρση των αυτοκινήτων, να ανοίξει διάλογο (με τον Διάολο) για το ασφαλιστικό, όλα αυτά
τα εισπρακτικά μέτρα και άλλα τα πρόλαβε, για την πραγματική ανάπτυξη της χώρας, για την παραγωγή νέου πλούτου (ώστε να βρίσκει εισπράττοντας και το κράτος λεφτά), κιχ ή μπούρδες για πράσινη ανάπτυξη και πράσινα άλογα -να τος τώρα και ο κυρ Πεταλωτής!
***
Δείτε τη φάρσα που ζούμε:
Βγαίνει και κάνει ο κ. Πεταλωτής τον κ. Προβόπουλο δυο παράδες (εδώ, τα ρέστα στην Ευρώπη).
Βγαίνει μετά ο κ. Παπακωνσταντίνου και το αμβλύνει το πράγμα, το μαλακώνει και το στρογγυλεύει.
Βγαίνουμε κατόπιν εμείς (οι δημοσιογράφοι) κι αρχίζουμε τις ερμηνείες: Με τον Πεταλωτή η κυβέρνηση έστειλε ένα μήνυμα που ο κ. Παπακωνσταντίνου ως καθ' ύλην αρμόδιος υπουργός δεν θα 'ταν σωστό να στείλει και τα λοιπά! Πασοκιές!
Πασοκιές και τίποτε άλλο.
Τριάντα χρόνια έχουμε φάει στη μάπα έναν τρόπο «ανάλυσης» που έχουν επιβάλει στη δημοσιογραφική πιάτσα κυρίως γραμμητζήδες και παπαγαλάκια
άτινα ερμηνεύουν κάθε φορά τι ήθελε να πει ο Προφήτης, κάνουν τον δραγουμάνο του Βεζύρη (στέλνοντας στο μεταξύ το κύρος των εφημερίδων στα Τάρταρα) και πορευόμαστε από πασοκιά σε πασοκιά, σήμερα με τον κ. Προβόπουλο, χθες με τον κ. Παπουτσή και πάει λέγοντας.
Οχι! Το θέμα δεν είναι αν ο κ. Παπουτσής ερμήνευσε τον κ. Παπανδρέου καλύτερα από τον κ. Παπακωνσταντίνου ή ποιος νίκησε τον άλλον επικοινωνιακώς, ούτε αν το κόμμα μέσω Παπουτσή πίεσε την κυβέρνηση, ούτε τι λέει για όλα αυτά ο κ. Παμπούκης ή αν θα κάτσει ο πρωινός καφές στον λαιμό του κ. Πάγκαλου.
Ολα αυτά είναι απλώς πασοκιές.
Και δυστυχώς χρόνια τώρα με αυτές (γαλάζιες ή πράσινες πασοκιές) ασχολούνται ως επί το πλείστον να αναλύουν και να σχολιάζουν οι εφημερίδες.
.................................
Το έλλειμμα ήταν γνωστό και στους δύο, και στον Κωστάκη και στον Γιωργάκη. Ο κ. Προβόπουλος και προεκλογικώς και μετεκλογικώς με τα μισόλογά του στις δημόσιες τοποθετήσεις του παραπλάνησε τους Ελληνες. Το ίδιο παραπλανούσαν τους Ευρωπαίους και οι εναλλασσόμενες ελληνικές κυβερνήσεις.
Τώρα, αντί να δουν πώς θα ξελασπώσουν τη χώρα, αντί να διαμορφώσουν μια στρατηγική, έστω στο και πέντε, για το μέλλον, αντί να δώσουν μια προοπτική, ένα συνολικό σχέδιο στον λαό - να ξέρει γιατί αγωνίζεται,
απλώς τον ληστεύουν πάλι (για το καλό του), τον τρομοκρατούν (για να τον ληστεύουν ευκολότερα) και τον διχάζουν, στρέφοντας τα λαϊκά στρώματα το ένα εναντίον του άλλου για 100 ευρώ που δεν παίρνει ο ένας και παίρνει ο άλλος, ώστε να τον κρατούν ανίσχυρον
πολιτικό ανδράποδο και οικονομικό λάφυρο...
ΣΤΑΘΗΣ Σ. 26.ΧΙ.2009 stathis@enet.gr
κι όχι μόνον πώς θα μαζέψει λεφτά.
Ακόμα και μαζεύοντας λεφτά, αν άνοιγε μπροστά στα μάτια των Ελλήνων την παραμικρή προοπτική πραγματικής προόδου, θα τους έβαζε στο φιλότιμο και θα προσέφεραν ακόμα κι απ' το υστέρημά τους.
Αντιθέτως και αυτή η κυβέρνηση, ακολουθώντας την πεπατημένη όλων των προηγουμένων κυβερνήσεων, πράσινων και γαλάζιων, κοιτάει πώς θα ληστέψει
κι άλλο τους πολλούς, πώς θα τους εξαπατήσει για χιλιοστή φορά και πώς από την άλλη πλευρά θα εξασφαλίσει (και ει δυνατόν να αυξήσει) τα κέρδη των Δυνατών. Πώς θα κάνει επωφελή ακόμα και την κρίση για αυτούς που τη δημιούργησαν.
Η ιστορία με τον κ. Προβόπουλο είναι ενδεικτική.
Ο καλός αυτός άνθρωπος είχε ενημερώσει και τους δύο, Κωστάκη και Γιωργάκη, το ίδιο! Ο Κωστάκης άφησε λίγο απ' το πρόβλημα να φανεί («δεν υπάρχουν λεφτά») κι έχασε. Ο Γιωργάκης κουκούλωσε το πρόβλημα κάτω από το χαλί («υπάρχουν λεφτά-υπάρχουν λεφτά») και κέρδισε. (Δεν λέω νίκησε, το κέρδισε του πάει πιο πολύ).
Κι έτσι ο μεν Κωστάκης υπήρξε υπεύθυνος που «δεν υπάρχουν λεφτά», ο δε Γιωργάκης έχοντας ήδη εξαπατήσει τους πολίτες, είναι τώρα υπεύθυνος για να τα βρει.
Κι άρχισε αμέσως ο Γιωργάκης να κυβερνάει με το πρόγραμμα του Κωστάκη
-ακριβώς αυτό που καταψήφισαν οι Ελληνες! Πάγωσε αυξήσεις, έμπηξε έκτακτες εισφορές, μάλιστα αμέσως (πριν καν αξιωθεί να 'χει τους 88 Γενικούς Γραμματείς -έχουμε ακόμα μόνον τους 44), πρόλαβε να γδάρει τα STAGE, να τα κάνει μπάχαλο με την απόσυρση των αυτοκινήτων, να ανοίξει διάλογο (με τον Διάολο) για το ασφαλιστικό, όλα αυτά
τα εισπρακτικά μέτρα και άλλα τα πρόλαβε, για την πραγματική ανάπτυξη της χώρας, για την παραγωγή νέου πλούτου (ώστε να βρίσκει εισπράττοντας και το κράτος λεφτά), κιχ ή μπούρδες για πράσινη ανάπτυξη και πράσινα άλογα -να τος τώρα και ο κυρ Πεταλωτής!
***
Δείτε τη φάρσα που ζούμε:
Βγαίνει και κάνει ο κ. Πεταλωτής τον κ. Προβόπουλο δυο παράδες (εδώ, τα ρέστα στην Ευρώπη).
Βγαίνει μετά ο κ. Παπακωνσταντίνου και το αμβλύνει το πράγμα, το μαλακώνει και το στρογγυλεύει.
Βγαίνουμε κατόπιν εμείς (οι δημοσιογράφοι) κι αρχίζουμε τις ερμηνείες: Με τον Πεταλωτή η κυβέρνηση έστειλε ένα μήνυμα που ο κ. Παπακωνσταντίνου ως καθ' ύλην αρμόδιος υπουργός δεν θα 'ταν σωστό να στείλει και τα λοιπά! Πασοκιές!
Πασοκιές και τίποτε άλλο.
Τριάντα χρόνια έχουμε φάει στη μάπα έναν τρόπο «ανάλυσης» που έχουν επιβάλει στη δημοσιογραφική πιάτσα κυρίως γραμμητζήδες και παπαγαλάκια
άτινα ερμηνεύουν κάθε φορά τι ήθελε να πει ο Προφήτης, κάνουν τον δραγουμάνο του Βεζύρη (στέλνοντας στο μεταξύ το κύρος των εφημερίδων στα Τάρταρα) και πορευόμαστε από πασοκιά σε πασοκιά, σήμερα με τον κ. Προβόπουλο, χθες με τον κ. Παπουτσή και πάει λέγοντας.
Οχι! Το θέμα δεν είναι αν ο κ. Παπουτσής ερμήνευσε τον κ. Παπανδρέου καλύτερα από τον κ. Παπακωνσταντίνου ή ποιος νίκησε τον άλλον επικοινωνιακώς, ούτε αν το κόμμα μέσω Παπουτσή πίεσε την κυβέρνηση, ούτε τι λέει για όλα αυτά ο κ. Παμπούκης ή αν θα κάτσει ο πρωινός καφές στον λαιμό του κ. Πάγκαλου.
Ολα αυτά είναι απλώς πασοκιές.
Και δυστυχώς χρόνια τώρα με αυτές (γαλάζιες ή πράσινες πασοκιές) ασχολούνται ως επί το πλείστον να αναλύουν και να σχολιάζουν οι εφημερίδες.
.................................
Το έλλειμμα ήταν γνωστό και στους δύο, και στον Κωστάκη και στον Γιωργάκη. Ο κ. Προβόπουλος και προεκλογικώς και μετεκλογικώς με τα μισόλογά του στις δημόσιες τοποθετήσεις του παραπλάνησε τους Ελληνες. Το ίδιο παραπλανούσαν τους Ευρωπαίους και οι εναλλασσόμενες ελληνικές κυβερνήσεις.
Τώρα, αντί να δουν πώς θα ξελασπώσουν τη χώρα, αντί να διαμορφώσουν μια στρατηγική, έστω στο και πέντε, για το μέλλον, αντί να δώσουν μια προοπτική, ένα συνολικό σχέδιο στον λαό - να ξέρει γιατί αγωνίζεται,
απλώς τον ληστεύουν πάλι (για το καλό του), τον τρομοκρατούν (για να τον ληστεύουν ευκολότερα) και τον διχάζουν, στρέφοντας τα λαϊκά στρώματα το ένα εναντίον του άλλου για 100 ευρώ που δεν παίρνει ο ένας και παίρνει ο άλλος, ώστε να τον κρατούν ανίσχυρον
πολιτικό ανδράποδο και οικονομικό λάφυρο...
ΣΤΑΘΗΣ Σ. 26.ΧΙ.2009 stathis@enet.gr
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2009
.jpg)
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΤΙΑΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΑΤΟΥ.
.jpg)
Η Ντιάνα Αντωνακάτου, στο σπίτι της στα Βιλατώρια.
Η Ιστορική και Εθνολογική εταιρία Ελλάδος, διοργανώνει και προσκαλεί στην παρουσίαση του λευκώματος της ζωγράφου Ντιάνας Αντωνακάτου << Κεφαλονιά είκοσι καλοκαίρια με φως και χρώμα >>, την Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου και ώρα 18.30 μ. μ. στο Μέγαρο της παλαιάς Βουλής, που στεγάζεται το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στη οδό Σταδίου. Για την πολυσχιδή και καταξιωμένη Ντιάνα Αντωνακάτου και το λεύκωμα θα μιλήσουν: Παναγιώτης Τέτσης, ζωγράφος. Δώρα Μαρκάτου, επίκουρη καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης του πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Πέτρος Θέμελης, ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Κρήτης. Ευρυδίκη Λειβαδά - Ντούκα, συγγραφέας.Να υπενθυμίσουμε ότι οι παρουσιάσεις με εκλεκτούς ομιλητές του λευκώματος σε Αργοστόλι και Ληξούρι το καλοκαίρι, έγιναν με μεγάλη επιτυχία.
Κείμενο και φωτογραφίες: Τάκης Τόκκας.
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009
60 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ.
του Περικλή Ροδάκη.
Εξήντα χρόνια πέρασαν για να έρθει η άγνωστη κήρυξη της απεργίας πείνας στο Μεσαιωνικό Κάστρο-Φυλακές Κεφαλονιάς-Αργοστολίου. Ο τότε τρόφιμος θανατοποινίτης των Φυλακών Αργοστολίου Περικλής Ροδάκης αφηγείται και περιγράφει το χρονικό του κολαστηρίου. «Οι συγκρούσεις του ΕΛΑΣ και των Άγγλων στην Αθήνα, που άρχισαν στις 4/12/1944 τερματίζονται στις 4/1/1945. Στις 5/1/1945 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ αποσύρονται από την Αθήνα. Στις 11/2/1945 υπογράφεται η συμφωνία ανακωχής ανάμεσα στους Άγγλους και τον ΕΛΑΣ. Στις 2/2/1945 αρχίζουν στην Βάρκιζα οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του ΕΑΜ και της κυβέρνησης Πλαστήρα με την επίβλεψη των Άγγλων (ο Σκόμπι, Άγγλος στρατηγός είχε οριστεί αρχηγός του Ελληνικού στρατού). Και στις 12/2/1945 υπογράφεται στο Υπουργείο εξωτερικών η Συμφωνία της Βάρκιζας. Στο άρθρο 6 αυτής της συμφωνίας ορίζεται ότι ο ΕΛΑΣ , που είχε αποσυρθεί εκτός της Αθήνας, το ΕΛΑΝ και η Εθνική Πολιτοφυλακή αποστρατεύονται και ορίζεται ο χώρος που θα παραδοθούν τα όπλα του ΕΛΑΣ.Η ύπαιθρος μένει πια στο έλεος των ένοπλων ομάδων εθνικιστών που ξεφύτρωσαν ξαφνικά και εξοπλίστηκαν από τους Άγγλους που ταυτόχρονα μετέφεραν εδώ και ισχυρές στρατιωτικές τους δυνάμεις για να δώσουν νέα διάσταση στη σύγκρουση με την ΕΑΜική Αντίσταση (Χίτες και εθνικιστές, αλλά και δυνάμεις από τα Τάγματα Ασφαλείας). Παράλληλα θα ιδρυθούν Στρατοδικεία που στηρίζονται με ειδικούς νόμους, με σκοπό να χτυπήσουν την Αντίσταση, ενώ δεν δέχονταν την υποταγή της Ελλάδας στους Άγγλους κατηγορείται η ΕΑΜική Εθνική αντίσταση για εγκλήματα και συλλαμβάνονται χιλιάδες άνθρωποι. Εγώ ήμουν στο 2ο Τάγμα του 12ου Συντάγματος. Με βάση τη συμφωνία της Βάρκιζας έπρεπε να εγκαταλείψουμε την Πάτρα. Φύγαμε αρχικά για την Ακράτα το Γενάρη του 1945, αλλά από εκεί θα φύγουμε και πάλι για την Ανδρίτσαινα που ήταν τόπος παράδοσης του οπλισμού μας.Πριν καλά - καλά να φτάσουμε εκεί άρχισε το όργιο των Ακροδεξιών Συμμοριών, με συλλήψεις, βασανιστήρια και φυλακίσεις. Δεν είχαμε παραδώσει τα όπλα μας όταν μάθαμε ότι άρχισαν οι συλλήψεις ορισμένων στελεχών του ΕΑΜ στην Πάτρα και στις άλλες πόλεις. Και ήταν τόσο ανησυχιτκά τα στοιχεία που μαθαίναμε, ώστε αποφασίστηκε να προφυλαχτούν ορισμένοι από μας, που είχαν ουσιαστικά στοχοποιηθεί από τις συμμορίες των δεξιών και της χωροφυλακής. Μερικοί θα φύγουν στο εξωτερικό, ενώ άλλοι θα γυρίσουν στον τόπο τους με προφυλάξεις. Μέχρι το 1946 έχουν συλληφθεί πολλές χιλιάδες αγωνιστές της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης που θα κλειστούν στη φυλακή και θα καταδικαστούν σε θάνατο ή και σε μικροποινές σε όλη την Ελλάδα. Γέμισαν οι φυλακές από τους καταδικασμένους για την αντιστασιακή τους δραστηριότητα. Τους περισσοτέρους βαρυποινίτες, κυρίως μελλοθάνατους, θα τους μεταφέρουν στη φυλακή της Κεφαλονιάς και της Κέρκυρας. Εκεί θα μεταφερθώ και εγώ μελλοθάνατος πια. Οι εκτελέσεις μελλοθανάτων Αντιστασιακών στην Κεφαλονιά θα αρχίσουν στις 12/1/1948. Στις 28/5/1949 με την εκτέλεση του Στέλιου Μπάλα Κεφαλονίτη πραγματοποιείται απεργία πείνας μέχρι θανάτου των πολιτικών κρατουμένων». Η απόφαση είχε παρθεί από μέρες τώρα και θα κατεβαίναμε «σε απεργία πείνας μέχρι θανάτου». Σε λίγο ξημέρωνε και μαζί με την εκτέλεση του Στέλιου Μπάλα, άρχιζε η μεγάλη πορεία, ένας αγώνας που θα μπορούσες να τον πεις αποκοτιά.Το Στέλιο Μπάλα δεν τον κράτησαν πολύ στον Αράπη. Δεν είχαν ώρα μπροστά τους. Η εκτέλεση έπρεπε να γίνει με το χάραμα. Ο μελλοθάνατος δεν έπρεπε να δει το φως της ημέρας.Τα χωνιά σταμάτησαν για λίγο. Περιμέναμε να ακούσουμε τα λόγια του Στέλιου, για να ξαναρχίσουμε να φωνάζουμε. Έξω στο αρχιφυλακείο ακουγόταν ασυνήθιστες κινήσεις. Ακούστηκε ο ήχος του φορτηγού που οδηγούσε ο φύλακας Λελούδας που έκανε τις δουλειές της φυλακής και μαζί με όλα τα άλλα μετέφερε και τους μελλοθάνατους. Το αυτοκίνητο μανουβράριζε για να κολλήσει κοντά στην εξώπορτα. Οι καρδιές όλων πνίγονται. Κρατούμε τις ανάσες μας για να ακούσουμε για τελευταία φορά τη φωνή του συντρόφου μας. Και άξαφνα ακούμε τις κραυγές του Στέλιου. που τον βασάνιζαν. Ήταν κάτι τρομερό. Δεν είχε ξαναγίνει τέτοιο πράγμα. Είχαμε μάθει ότι το εκτελεστικό απόσπασμα έκανε βασανιστήρια την ώρα της εκτέλεσης, αλλά στη φυλακή ποτέ δεν βασανίστηκαν εκείνοι που πήγαιναν για το εκτελεστικό.- Αίσχος, φωνάζαμε αυθόρμητα.Τα βογκητά του Στέλιου συνεχίζονταν. Οι φωνές από τις ακτίνες πολλαπλασιάζονταν και έπνιγαν τα βογκητά του Στέλιου. Σε κάποια στιγμή που κόπηκαν οι φωνές μας ακούστηκε ένα μουγκρητό ανθρώπου που πεθαίνει μέσα σε φρικτά βασανιστήρια. Παγώσαμε. Κι ύστερα αμέσως ξεχώρισε ένα σύρσιμο κι ένας πάταγος πάνω σε αυτοκίνητο. Έβαλε μπροστά ο Λελούδας και όλα χάθηκαν στη αυγή που ροδοχάραζε στο μακρινό ορίζοντα. Ακούστηκαν σε λίγο κάποιες τουφεκιές για να θολώσουν τα πράγματα.Ύστερα από καιρό μάθαμε ότι το Στέλιο τον έσφαξαν στην πόρτα της φυλακής κατά πολύ άγριο τρόπο. Ανάμεσα σε εκείνους που τον έσφαξαν ήταν και ένας φύλακας, κοντοχωριανός του, που χρησιμοποίησε ένα μεγάλο σουγιά που κουβαλούσε πάντα μαζί του. Αυτός ο φύλακας ένα χρόνο πριν έλεγε στον Στέλιο ότι είναι οικογενειάρχης άνθρωπος και να μην τον παρεξηγούμε αν φέρνεται και σκληρά, γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Δεν έδειχνε τα πραγματικά του αισθήματα.Εκείνο το πρωί δεν ξέραμε βέβαια τι ακριβώς είχε γίνει. Και δεν είχαμε περιθώρια να ζητήσουμε εξηγήσεις από τη διεύθυνση. Το πρωί με το άνοιγμα της φυλακή όλοι είμαστε ζαλισμένοι. Όλοι αναρωτιόμαστε τι είχε γίνει, άλλα το πνίγαμε γιατί έπρεπε να αντιμετωπίσουμε άλλα προβλήματα, την απεργία πείνας μέχρι θανάτου.Των ώρα που έφεραν το υποτιθέμενο τσάι στις φυλακές ένας εκπρόσωπος από κάθε ακτίνα δήλωνε στον υπαρχιφύλακα που συνόδευε το τσάι, ότι απεργούμε. Κατά παρά τρόπο ο υπαρχιφύλακας δεν έφερε αντίρρηση. Ο μάγειρας φώναξε μια δύο φορές. Και καθώς δεν πήγε κανένας να πάρει, έπαιρναν το καζάνι για την άλλη ακτίνα. Οι φύλακες και όλο το προσωπικό περίμενε κάποια αντίδραση. Κι όταν το καζάνι με το τσάι γύρισε στο μαγειρείο ο αντιπρόσωπος της φυλακής ζήτησε να δει τον αρχιφύλακα και το διευθυντή. Ο αρχιφύλακας τον δέχτηκε αμέσως. Ο διευθυντής δεν ήταν στη φυλακή.Το γραφείο της ομάδας πέρα από τα όργανα που είχε εκλέξει και μια απεργιακή επιτροπή γενικά για τη φυλακή και χωριστή επιτροπή για κάθε ακτίνα. Από την στιγμή αυτή την ευθύνη γενικά στη φυλακή των έπαιρνε η απεργιακή επιτροπή. Τα μέλη των απεργιακών επιτροπών είχαν ενημερωθεί και ήταν έτοιμες.Ο αρχιφύλακας Παγκράτης δεν ήταν από τους κακούς. Θα μπορούσε να πει κανένας ότι λυπόταν κάθε φορά που έπαιρναν για το εκτελεστικό, αλλά ήταν υπάλληλος. Έπρεπε να εκτελεί κάθε εντολή που έπαιρνε για να μη χάσει το ψωμάκι του. Και παρόλο αυτά προσπαθούσε και να μας πει και καμιά «καλή κουβέντα» επειδή ήξερε ότι υπήρχαν πραγματικά καρφιά και κτηνώδεις υπάλληλοι σαν αυτόν που έσφαξε το Στέλιο Μπάλα και που φώναζε και απειλούσε και όταν έβλεπε ότι δεν είναι κανένας γύρω του πετούσε καμιά κουβέντα ανθρώπινη.Εκείνο το πρωί στο αρχιφυλακείο είχαν μαζευτεί όλα τα τσακάλια κι ο Παγκράτης έκανε σαν αφηνιασμένος:- Αυτό μου φαίνεται, είπε στον αντιπρόσωπο ότι είναι τρελό. Έπρεπε να σκεφτείτε περισσότερο. Τι νομίζετε ότι θα κάνετε;- Θα κάνουμε απεργία πείνας μέχρι θανάτου, του απάντησε ο κρατούμενος.- Θα πεθάνετε, του απάντησε ένας υπαρχιφύλακας που έσταζε δηλητήριο στην κάθε του λέξη και στην κάθε του χειρονομία. Έτσι θα γλιτώσουμε και μεις από σας και θα ησυχάσει και ο τόπος. Άλλωστε τελείωσαν τα ψέματα. Θα πεθάνετε.Ο Παγκράτης δεν μίλησε. Έσκυψε μόνο το κεφάλι και έκανε ότι κάτι τακτοποιούσε στο τραπέζι. Ο υπαρχιφύλακας τα είπε όλα αυτά με μίσος και βγήκε έξω για να πάρει αέρα. Τον ακολούθησαν και οι φύλακες στους οποίους έδωσε εντολή να πάνε στις ακτίνες και μάλιστα διπλοσκοπιές. Τότε ο Παγκράτης είπε σιγανά στον αντιπρόσωπο.- Λάθος, λάθος τρομερό. Θα την πληρώσετε πάλι άσχημα. Και αφού έρριξε μια ματιά γύρω του πρόσθεσε: Εδώ είναι ο ίδιος ο Παπάγος. Η Κεφαλλονιά θα πνιγεί στο αίμα. Ο αντιπρόσωπος δεν απάντησε σε αυτά που του είπε. Αντίθετα επαναβεβαίωσε ότι αρχίσαμε απεργία μέχρι θανάτου και έφυγε.Στο μεταξύ ο Παπάγος αφού έκανε μια φανταχτερή δοξολογία, άρχισε τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Ο στρατός πλημμύρισε το νησί. Ο Αστραπόγιαννος κατάλαβε πια τι είχε γίνει και σκόρπισε την ομάδα. Όλοι γίναν ξανά χωρικοί. Αυτός έμεινε με λίγους μόνο γιατί ήταν γνωστός. Αρχίζει ένα άγριο κυνηγητό. Ήταν μικρή ομάδα από 25-30 άτομα δεν μπορούσε να αντάξει άμυνα. Μπροστά σε αυτήν την θύελλα προσπάθησαν να κρυφτούν. Ύστερα από λίγες σχετικά ημέρες η ομάδα ουσιαστικά εξοντώθηκε. Όσοι είχαν μείνει με τον Αστραπόγιαννο σκοτώθηκαν. Οι πολλοί είχαν γίνει ξανά χωρικοί και σώθηκαν και έγιναν και σφαγές στα χωριά. Ο Παπάγος είχε θριαμβεύσει με χιλιάδες στρατό πάνω σε 25- 30 αντάρτες!Κατά τις 11 π.μ. γύρισε στη φυλακή ο διευθυντής και κάλεσε τον αντιπρόσωπο στο γραφείο του. Ο αντιπρόσωπος είχε υποβάλλει γραπτή αίτηση για ακρόαση. Στο γραφείο του διευθυντή που λέγονταν Βιζιρτζής ήταν και μερικά άλλα πρόσωπα. Ο αντιπρόσωπος κοίταζε τα άγνωστα πρόσωπα περίεργα. Εκείνοι χαμογέλασαν σαρκαστικά. Ο διευθυντής διέταξε τον υπαρχιφύλακα που είχε συνοδέψει τον εκπρόσωπο να βγει έξω και γυρνώντας στον εκπρόσωπο των κρατουμένων. τον οποίο γνώριζε πολύ καλά, γιατί πήγαινε συχνά στο γραφείο του και του είπε:- Τι είναι αυτό που κάνετε;- Απεργία πείνας;- Ξέρεις ότι αυτό συνιστά στάση και πηγαίνετε αύριο κιόλας στο στρατοδικείο. Από σήμερα λειτουργεί στρατοδικείο και στην Κεφαλλονιά. Μια συνοπτική διαδικασία και σε τρεις ημέρες πηγαίνετε στον Φάρο;- Έτσι και αλλιώς εμείς αποφασίσαμε να πεθάνουμε, να μην σας χρεώσουμε με σφαίρες. του αποκρίθηκε ο αντιπρόσωπος κοιτάζοντας τους δυο αγνώστους που χασκογελούσαν ειρωνικά.- Ότι θα πεθάνετε, θα πεθάνετε, του αποκρίθηκε ο διευθυντής. αλλά θα πεθάνετε όπως θέλουμε εμείς.Ο αντιπρόσωπος δεν του απάντησε. Έβγαλε ένα υπόμνημα που είχε συντάξει το γραφείο της Ομάδας Συμβίωσης και του το έδωσε.- Δεν παίρνω τίποτα, του λέει ο διευθυντής. Και δεν έχεις κανένα δικαίωμα να μιλάς εξ' ονόματος των άλλων. Ο εκπρόσωπος προσπάθησε να του εξηγήσει ότι καιρό τώρα τον δέχεται ως εκπρόσωπο των κρατουμένων. 0 Βιζιρτζής κοκκίνισε από το θυμό του, πετάχτηκε πάνω και φώναξε τον υπαρχιφύλακα.- Πάρτε τον έξω!Ο αντιπρόσωπος επιχείρησε να αφήσει το υπόμνημα στο γραφείο του διευθυντή, αλλά τον έσπρωξε να μην μπορέσει να το αφήσει.- Δεν έχουμε κανένα διάλογο μεταξύ μας. Πήγαινε τε τον είπε στον υπαρχιφύλακα στην ακτίνα του και θα αποφασίσω για την ποινή που θα του επιβάλλω.Οι κρατούμενοι κλείστηκαν ουσιαστικά στα κελιά τους. Έβγαλαν έξω κάθε τρόφιμο που υπήρχε στα κελιά εκτός από το νερό. Η απεργιακή επιτροπή ανακοίνωσε στους απεργούς κρατούμενους ότι τρεις άνθρωποι στην ακτίνα μας (τη Β' που ήταν και η μεγαλύτερη) δε θα μετείχαν στην απεργία. Ήταν άρρωστοι κατά την ανακοίνωση και θα έμεναν για να εξυπηρετήσουν τους απεργούς. Ανάμεσα στους τρεις ήταν και ο Γουλιμάρης Γιάννης. Έπρεπε να διασωθεί το ανώτατο στέλεχος. Υποτίθεται ότι ο Γουλιμάρης κρατούσε τη γενική καθοδήγηση του αγώνα!Έτσι πέρασε το Σάββατο και την Κυριακή οι φύλακες είχαν γίνει προκλητικοί σε όλα. Ακόμα και κείνοι που συναλλάσσονταν μαζί μας απόφευγαν να μιλάνε. Την Κυριακή απαγόρευσαν και το επισκεπτήριο. Είχαμε έναν δικό μας Κεφαλλονίτη που είχε επισκεπτήριο και θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με τον έξω κόσμο. Οι φύλακες που έπαιρναν και έριχναν κανένα γράμμα χωρίς να περνάει από λογοκρισία δεν μας πλησίαζαν. Η επικοινωνία με τον έξω κόσμο ουσιαστικά κόπηκε από την πρώτη μέρα. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η είδηση πως η φυλακή της Κεφαλλονιάς κατέβηκε σε απεργία πείνας έφτασε έξω στην ενδέκατη ημέρα της απεργίας. Όλες τις ημέρες που απεργούσαμε κανένας δεν είχε πάρει είδηση. Η παρουσία του Παπάγου στην Κεφαλλονιά και τα έκτακτα μέτρα που πήρε είχαν απομονώσει την φυλακή.
Πηγή: http://www.styga.gr
Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2009
Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Προσκυνηματικών Περιηγητικών
Του Γεράσιμου Φωκά* 
Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας στην σημαντική αυτή εκδήλωση με επίκεντρο τον Θρησκευτικό Τουρισμό στα Επτάνησα, την πρωτοβουλία της οποίας είχε, μαζί με την Ιερά Σύνοδο, η μητρόπολη Ζακύνθου και ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Ζακύνθου κ.Χρυσόστομος.
Η δική μου συνεισφορά θα αφορά αποκλειστικά στην τουριστική σκοπιά του θέματος του συνεδρίου και του εγχειρήματος της ανάπτυξης θρησκευτικού τουρισμού στα Επτάνησα.
*Ο κ. Γεράσιμος Φωκάς είναι Πρόεδρος
του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας στην σημαντική αυτή εκδήλωση με επίκεντρο τον Θρησκευτικό Τουρισμό στα Επτάνησα, την πρωτοβουλία της οποίας είχε, μαζί με την Ιερά Σύνοδο, η μητρόπολη Ζακύνθου και ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Ζακύνθου κ.Χρυσόστομος.Η δική μου συνεισφορά θα αφορά αποκλειστικά στην τουριστική σκοπιά του θέματος του συνεδρίου και του εγχειρήματος της ανάπτυξης θρησκευτικού τουρισμού στα Επτάνησα.
Τα Επτάνησα
Τα Επτάνησα αποτελούν μια ανεπτυγμένη τουριστικά περιφέρεια, με τουλάχιστον τρεις ανεπτυγμένους επί μέρους διακριτούς προορισμούς : την Κέρκυρα , τη Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά. Τα τρία αυτά νησιά δέχονται ετησίως περίπου 1,5 εκ. αεροπορικές αφίξεις ξένων τουριστών, ενώ η Κέρκυρα δέχεται άλλες 150.000 τουρίστες θαλασσίως ( σύμφωνα με τα στοιχεία ΕΣΥΕ 2007, καθόσον δεν έχουν δημοσιευτεί νεώτερα). Τα Επτάνησα διαθέτουν συνολικά 901 ξενοδοχειακές μονάδες με 45.047 δωμάτια και 86.120 κλίνες καθώς και ανάλογο αριθμός κλινών σε μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Η εικόνα, όμως, από τη σκοπιά της απόδοσης των μονάδων αυτών (και δυστυχώς ίδια είναι η εικόνα για το σύνολο της ξενοδοχειακής προσφοράς) δεν είναι ειδυλλιακή: οι διατιθέμενες κλίνες αυξάνουν, οι υποστηρικτικές του Τουρισμού επιχειρήσεις (εστιατόρια, μπαρ, τουριστικά γραφεία, ενοικιάσεις αυτοκινήτων κλπ) πληθαίνουν, η εξάρτηση της τοπικής οικονομίας από τον Τουρισμό εντείνεται, αλλά οι επιδόσεις του Τουρισμού δεν αυξάνονται εξίσου θεαματικά ή ακόμη κατά περίπτωση και μειώνονται. Για παράδειγμα, οι διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία μεταξύ 2007 και 2008 μειώθηκαν κατά 123.454 δηλαδή κατά 1,7%, ενώ πληρότητα, που φαίνεται να αυξάνεται από 69,1% σε 70%, να αυξάνεται δηλαδή λιγότερο από 1 ποσοστιαία μονάδα, απλούστατα, οφείλεται στο αρνητικό γεγονός, ότι κατά το 2008 περισσότερα ξενοδοχεία έμειναν κλειστά για μεγαλύτερο διάστημα. Οι αφίξεις τα ξενοδοχεία μειώθηκαν το 2008 έναντι του 2009 κατά 3%.
Τα Επτάνησα αποτελούν μια ανεπτυγμένη τουριστικά περιφέρεια, με τουλάχιστον τρεις ανεπτυγμένους επί μέρους διακριτούς προορισμούς : την Κέρκυρα , τη Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά. Τα τρία αυτά νησιά δέχονται ετησίως περίπου 1,5 εκ. αεροπορικές αφίξεις ξένων τουριστών, ενώ η Κέρκυρα δέχεται άλλες 150.000 τουρίστες θαλασσίως ( σύμφωνα με τα στοιχεία ΕΣΥΕ 2007, καθόσον δεν έχουν δημοσιευτεί νεώτερα). Τα Επτάνησα διαθέτουν συνολικά 901 ξενοδοχειακές μονάδες με 45.047 δωμάτια και 86.120 κλίνες καθώς και ανάλογο αριθμός κλινών σε μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Η εικόνα, όμως, από τη σκοπιά της απόδοσης των μονάδων αυτών (και δυστυχώς ίδια είναι η εικόνα για το σύνολο της ξενοδοχειακής προσφοράς) δεν είναι ειδυλλιακή: οι διατιθέμενες κλίνες αυξάνουν, οι υποστηρικτικές του Τουρισμού επιχειρήσεις (εστιατόρια, μπαρ, τουριστικά γραφεία, ενοικιάσεις αυτοκινήτων κλπ) πληθαίνουν, η εξάρτηση της τοπικής οικονομίας από τον Τουρισμό εντείνεται, αλλά οι επιδόσεις του Τουρισμού δεν αυξάνονται εξίσου θεαματικά ή ακόμη κατά περίπτωση και μειώνονται. Για παράδειγμα, οι διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία μεταξύ 2007 και 2008 μειώθηκαν κατά 123.454 δηλαδή κατά 1,7%, ενώ πληρότητα, που φαίνεται να αυξάνεται από 69,1% σε 70%, να αυξάνεται δηλαδή λιγότερο από 1 ποσοστιαία μονάδα, απλούστατα, οφείλεται στο αρνητικό γεγονός, ότι κατά το 2008 περισσότερα ξενοδοχεία έμειναν κλειστά για μεγαλύτερο διάστημα. Οι αφίξεις τα ξενοδοχεία μειώθηκαν το 2008 έναντι του 2009 κατά 3%.
Η κρίση
Αυτή ήταν λίγο πολύ η κατάσταση αρκετών ελληνικών προορισμών ήλιου και θάλασσας πριν από την τρέχουσα τουριστική κρίση. Η κρίση επιδείνωσε τα τουριστικά μεγέθη και ανέδειξε με μεγαλύτερη ένταση τα υφιστάμενα προβλήματα : Σύμφωνα με τα στοιχεία των κύριων αερολιμένων της Χώρας, η Κέρκυρα είχε το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2009 μείωση αφίξεων 9,6%, η Κεφαλονιά 21,2% και η Ζάκυνθος 6,3%, ενώ το ΄Ακτιο 3,9%. Οι λεγόμενοι «πλάγιοι μήνες» πήγαν πολύ άσχημα: για παράδειγμα ο Σεπτέμβριος (που κανονικά θα πρέπει να θεωρείται μήνας αιχμής) είχε μεγαλύτερες μειώσεις από το μέσο όρο για όλα τα νησιά, πλην της Κεφαλονιάς, που, όμως, ως νεώτερος συγκριτικά προορισμός, δέχεται χαμηλότερα συνολικά μεγέθη από τους άλλους δύο ανεπτυγμένους προορισμούς.
Αυτή ήταν λίγο πολύ η κατάσταση αρκετών ελληνικών προορισμών ήλιου και θάλασσας πριν από την τρέχουσα τουριστική κρίση. Η κρίση επιδείνωσε τα τουριστικά μεγέθη και ανέδειξε με μεγαλύτερη ένταση τα υφιστάμενα προβλήματα : Σύμφωνα με τα στοιχεία των κύριων αερολιμένων της Χώρας, η Κέρκυρα είχε το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2009 μείωση αφίξεων 9,6%, η Κεφαλονιά 21,2% και η Ζάκυνθος 6,3%, ενώ το ΄Ακτιο 3,9%. Οι λεγόμενοι «πλάγιοι μήνες» πήγαν πολύ άσχημα: για παράδειγμα ο Σεπτέμβριος (που κανονικά θα πρέπει να θεωρείται μήνας αιχμής) είχε μεγαλύτερες μειώσεις από το μέσο όρο για όλα τα νησιά, πλην της Κεφαλονιάς, που, όμως, ως νεώτερος συγκριτικά προορισμός, δέχεται χαμηλότερα συνολικά μεγέθη από τους άλλους δύο ανεπτυγμένους προορισμούς.
Τα μηνύματα
Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε, ότι τα Επτάνησα λαμβάνουν ήδη, όπως και αρκετοί άλλοι ελληνικοί προορισμοί, αρνητικά μηνύματα εκ μέρους της διεθνούς ζήτησης. Σημαντικό τέτοιο μήνυμα, που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν, είναι και η έντονη εξάρτησή τους από την, κορεσμένη πλέον, αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, που έχει ήδη αποδώσει σχεδόν όσα της επιτρέπουν τα όριά της σε εξερχόμενο τουρισμό. Σημειώστε ότι από το σύνολο των αφίξεων της Ζακύνθου τα 2/3 προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που καθιστά τη Ζάκυνθο άμεσα εξαρτημένη από όλες τις εσωτερικές οικονομικές και κοινωνικές συγκυρίες του Ηνωμένου Βασιλείου…
Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε, ότι τα Επτάνησα λαμβάνουν ήδη, όπως και αρκετοί άλλοι ελληνικοί προορισμοί, αρνητικά μηνύματα εκ μέρους της διεθνούς ζήτησης. Σημαντικό τέτοιο μήνυμα, που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν, είναι και η έντονη εξάρτησή τους από την, κορεσμένη πλέον, αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, που έχει ήδη αποδώσει σχεδόν όσα της επιτρέπουν τα όριά της σε εξερχόμενο τουρισμό. Σημειώστε ότι από το σύνολο των αφίξεων της Ζακύνθου τα 2/3 προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που καθιστά τη Ζάκυνθο άμεσα εξαρτημένη από όλες τις εσωτερικές οικονομικές και κοινωνικές συγκυρίες του Ηνωμένου Βασιλείου…
Θεματικές μορφές τουρισμού
΄Έχουμε, κατά συνέπεια, προορισμούς ήλιου και θάλασσας, εξωστρεφείς, που θα πρέπει σύντομα να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους και την πελατεία τους , προκειμένου να μπορέσουν να εξασφαλίσουν την επιβίωση του τοπικού τουριστικού τομέα και να μεγιστοποιήσουν τις ωφέλειές τους: να βελτιώσουν την βιωσιμότητα και την απόδοση των τουριστικών επιχειρήσεων, να μειώσουν την εποχικότητα και να στηρίξουν πιο αποτελεσματικά την τοπική οικονομία. ΄Εχουμε δηλαδή προορισμούς, που θα πρέπει με βάση τους φυσικούς και πολιτιστικούς τους πόρους, να επιλέξουν τις θεματικές εκείνες μορφές τουρισμού, για τις οποίες διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, να τις αναπτύξουν, να οργανώσουν την άσκησή τους και να τις προβάλουν ώστε να εξασφαλίσουν και την κατάλληλη θεματική πελατεία. Μια πελατεία, που δεν θα διακινείται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αλλά κυρίως τους πλάγιους μήνες και που θα έχει βελτιωμένη μέση κατά κεφαλήν δαπάνη στον προορισμό, σε σχέση με το μέσο τουρίστα του ήλιου και της θάλασσας. Ταυτόχρονα, και με δεδομένο ότι στον Τουρισμό δεν υπάρχουν στεγανά, όσον αφορά στα ενδιαφέροντα και τις πραγματικές δραστηριότητες των τουριστών, τα Επτάνησα θα πρέπει να μεριμνήσουν, ώστε και η βασική τους πελατεία του ήλιου και της θάλασσας να στραφεί σε θεματικές δραστηριότητες τέτοιες, που να εμπλουτίζουν την παραμονή της και τις εμπειρίες της από τους προορισμούς.
΄Έχουμε, κατά συνέπεια, προορισμούς ήλιου και θάλασσας, εξωστρεφείς, που θα πρέπει σύντομα να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους και την πελατεία τους , προκειμένου να μπορέσουν να εξασφαλίσουν την επιβίωση του τοπικού τουριστικού τομέα και να μεγιστοποιήσουν τις ωφέλειές τους: να βελτιώσουν την βιωσιμότητα και την απόδοση των τουριστικών επιχειρήσεων, να μειώσουν την εποχικότητα και να στηρίξουν πιο αποτελεσματικά την τοπική οικονομία. ΄Εχουμε δηλαδή προορισμούς, που θα πρέπει με βάση τους φυσικούς και πολιτιστικούς τους πόρους, να επιλέξουν τις θεματικές εκείνες μορφές τουρισμού, για τις οποίες διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, να τις αναπτύξουν, να οργανώσουν την άσκησή τους και να τις προβάλουν ώστε να εξασφαλίσουν και την κατάλληλη θεματική πελατεία. Μια πελατεία, που δεν θα διακινείται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αλλά κυρίως τους πλάγιους μήνες και που θα έχει βελτιωμένη μέση κατά κεφαλήν δαπάνη στον προορισμό, σε σχέση με το μέσο τουρίστα του ήλιου και της θάλασσας. Ταυτόχρονα, και με δεδομένο ότι στον Τουρισμό δεν υπάρχουν στεγανά, όσον αφορά στα ενδιαφέροντα και τις πραγματικές δραστηριότητες των τουριστών, τα Επτάνησα θα πρέπει να μεριμνήσουν, ώστε και η βασική τους πελατεία του ήλιου και της θάλασσας να στραφεί σε θεματικές δραστηριότητες τέτοιες, που να εμπλουτίζουν την παραμονή της και τις εμπειρίες της από τους προορισμούς.
Το στοίχημα της τουριστικής ανάπτυξης
Η ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού είναι ένα στοίχημα για την Τουριστική Ανάπτυξη της Χώρας μας, που τέθηκε για πρώτη φορά τα τέλη της 10ετίας του 80 και έκτοτε επιδιώκεται, ως σταθερή κατεύθυνση πολιτικής, από τα διαδοχικά κόμματα, που κυβέρνησαν και κυβερνούν έκτοτε τη Χώρα, χωρίς όμως εντυπωσιακά αποτελέσματα. ΄Ετσι, σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις (ελλείψει σχετικών στοιχείων) οι εισερχόμενοι θεματικοί τουρίστες είναι για το σύνολο των θεματικών μορφών τουρισμού περίπου το 5-8% των συνολικών αφίξεων στα σύνορα, ενώ η πελατεία των περισσοτέρων θεματικών μορφών, με εξαίρεση το συνεδριακό και το θαλάσσιο τουρισμό, παραμένει πελατεία αμιγώς ελληνική.
Αυτό είναι το πλαίσιο, στο οποίο συζητάμε σήμερα την ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού στα Επτάνησα, με έμφαση στο θρησκευτικό τουρισμό.
Η ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού είναι ένα στοίχημα για την Τουριστική Ανάπτυξη της Χώρας μας, που τέθηκε για πρώτη φορά τα τέλη της 10ετίας του 80 και έκτοτε επιδιώκεται, ως σταθερή κατεύθυνση πολιτικής, από τα διαδοχικά κόμματα, που κυβέρνησαν και κυβερνούν έκτοτε τη Χώρα, χωρίς όμως εντυπωσιακά αποτελέσματα. ΄Ετσι, σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις (ελλείψει σχετικών στοιχείων) οι εισερχόμενοι θεματικοί τουρίστες είναι για το σύνολο των θεματικών μορφών τουρισμού περίπου το 5-8% των συνολικών αφίξεων στα σύνορα, ενώ η πελατεία των περισσοτέρων θεματικών μορφών, με εξαίρεση το συνεδριακό και το θαλάσσιο τουρισμό, παραμένει πελατεία αμιγώς ελληνική.
Αυτό είναι το πλαίσιο, στο οποίο συζητάμε σήμερα την ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού στα Επτάνησα, με έμφαση στο θρησκευτικό τουρισμό.
Ο θρησκευτικός τουρισμός
Θρησκευτικός τουρισμός υπάρχει ήδη ασφαλώς στην Ελλάδα, ασκείται κυρίως από εσωτερικούς τουρίστες και κατευθύνεται στα γνωστά προσκυνήματα της Ορθοδοξίας : στην Τήνο, την Πάρο, τα Μετέωρα, το ΄Αγιο ΄Ορος, αλλά και στα μοναστήρια γύρω από τα μεγάλα και μεσαία αστικά κέντρα, ενώ στα Επτάνησα ο θρησκευτικός τουρισμός στοχεύει στο προσκύνημα στα σκηνώματα των Αγίων και σε επίσκεψη στα πιο γνωστά μοναστήρια.
Ο ελάχιστος ακόμη εισερχόμενος θρησκευτικός τουρισμός είναι κυρίως οργανωμένες επισκέψεις στα Βήματα, από τα οποία μίλησε ο Απόστολος Παύλος, που τα τελευταία χρόνια ο ΕΟΤ επιχειρεί –χωρίς ολοκληρωμένο μέχρι σήμερα αποτέλεσμα- να εξωραΐσει σε συνεργασία με τις εκκλησίες και τις εφορίες αρχαιοτήτων των αντίστοιχων περιοχών και να προβάλει με ειδικά έντυπα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η Τουρκία έχει ανακαλύψει και οργανώσει τη διαδρομή «τα βήματα του Αποστόλου Παύλου» πριν από την Ελλάδα. Η Ελλάδα απευθύνεται κυρίως για προσέλκυση εισερχόμενου θρησκευτικού τουρισμού στη Ρωσία και τις άλλες ορθόδοξες βαλκανικές χώρες, διότι αντιλαμβάνεται τον θρησκευτικό τουρισμό στη μία του μόνο διάσταση: αυτή του προσκυνήματος…. Τα αποτελέσματα όμως, όπως δείχνουν οι έρευνες δεν είναι ικανοποιητικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να εγκαταλειφθεί.
Θρησκευτικός τουρισμός υπάρχει ήδη ασφαλώς στην Ελλάδα, ασκείται κυρίως από εσωτερικούς τουρίστες και κατευθύνεται στα γνωστά προσκυνήματα της Ορθοδοξίας : στην Τήνο, την Πάρο, τα Μετέωρα, το ΄Αγιο ΄Ορος, αλλά και στα μοναστήρια γύρω από τα μεγάλα και μεσαία αστικά κέντρα, ενώ στα Επτάνησα ο θρησκευτικός τουρισμός στοχεύει στο προσκύνημα στα σκηνώματα των Αγίων και σε επίσκεψη στα πιο γνωστά μοναστήρια.
Ο ελάχιστος ακόμη εισερχόμενος θρησκευτικός τουρισμός είναι κυρίως οργανωμένες επισκέψεις στα Βήματα, από τα οποία μίλησε ο Απόστολος Παύλος, που τα τελευταία χρόνια ο ΕΟΤ επιχειρεί –χωρίς ολοκληρωμένο μέχρι σήμερα αποτέλεσμα- να εξωραΐσει σε συνεργασία με τις εκκλησίες και τις εφορίες αρχαιοτήτων των αντίστοιχων περιοχών και να προβάλει με ειδικά έντυπα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η Τουρκία έχει ανακαλύψει και οργανώσει τη διαδρομή «τα βήματα του Αποστόλου Παύλου» πριν από την Ελλάδα. Η Ελλάδα απευθύνεται κυρίως για προσέλκυση εισερχόμενου θρησκευτικού τουρισμού στη Ρωσία και τις άλλες ορθόδοξες βαλκανικές χώρες, διότι αντιλαμβάνεται τον θρησκευτικό τουρισμό στη μία του μόνο διάσταση: αυτή του προσκυνήματος…. Τα αποτελέσματα όμως, όπως δείχνουν οι έρευνες δεν είναι ικανοποιητικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να εγκαταλειφθεί.
Πεπερασμένη η ελληνική αγορά
Όμως, στη συζήτησή μας αυτή, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, ότι η ελληνική αγορά είναι πεπερασμένη: αριθμεί 11 εκ. άτομα μόνο, που δεν πραγματοποιούν όλα ταξίδια κατ’ έτος για διάφορους λόγους (οικονομικούς, ηλικίας, μειωμένης κινητικότητας κλπ). Οι κύριες τουριστικές αγορές μας, αυτές που μας στέλνουν τα υψηλά μεγέθη αφίξεων, δεν είναι ορθόδοξες, είναι πάντως χριστιανικές. Η θρησκεία είναι μία πολύ σημαντική έκφανση του πολιτισμού, γερά συνδεδεμένη με την εξέλιξη των τεχνών: της αρχιτεκτονικής, της αγιογραφίας, αλλά και με τις κοινωνικές αντιλήψεις . Ο πολιτισμός είναι σύμφωνα με όλες τις έρευνες αγοράς και μελέτες μάρκετινγκ για τον Ελληνικό Τουρισμό το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα της Χώρας μας και προς τον πολιτισμό κυρίως (δηλαδή προς τα μνημεία όλων των εποχών και τη σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή) θα πρέπει να διευρυνθεί το τουριστικό μας προϊόν, ώστε να διαφοροποιηθεί από αυτό των ανταγωνιστών μας στη Μεσόγειο.
Όμως, στη συζήτησή μας αυτή, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, ότι η ελληνική αγορά είναι πεπερασμένη: αριθμεί 11 εκ. άτομα μόνο, που δεν πραγματοποιούν όλα ταξίδια κατ’ έτος για διάφορους λόγους (οικονομικούς, ηλικίας, μειωμένης κινητικότητας κλπ). Οι κύριες τουριστικές αγορές μας, αυτές που μας στέλνουν τα υψηλά μεγέθη αφίξεων, δεν είναι ορθόδοξες, είναι πάντως χριστιανικές. Η θρησκεία είναι μία πολύ σημαντική έκφανση του πολιτισμού, γερά συνδεδεμένη με την εξέλιξη των τεχνών: της αρχιτεκτονικής, της αγιογραφίας, αλλά και με τις κοινωνικές αντιλήψεις . Ο πολιτισμός είναι σύμφωνα με όλες τις έρευνες αγοράς και μελέτες μάρκετινγκ για τον Ελληνικό Τουρισμό το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα της Χώρας μας και προς τον πολιτισμό κυρίως (δηλαδή προς τα μνημεία όλων των εποχών και τη σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή) θα πρέπει να διευρυνθεί το τουριστικό μας προϊόν, ώστε να διαφοροποιηθεί από αυτό των ανταγωνιστών μας στη Μεσόγειο.
Η κατανομή του ΙΤΕΠ
Για να “ευλογήσουμε και τα γένια μας”, αναφέρομαι και σε μια πρόσφατη μελέτη για τις Ειδικές ή Θεματικές Μορφές Τουρισμού του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, του ΙΤΕΠ, μη κερδοσκοπικού σωματείου το οποίο ενισχύεται οικονομικά από το ΞΕΕ και του οποίου έχω την τιμή να είμαι αιρετός πρόεδρος. Στο κεφάλαιο για το θρησκευτικό τουρισμό, το ΙΤΕΠ διακρίνει δύο μορφές: α) τους προσκυνητές, για τους οποίους, όπως ήδη ανέφερα, μοναδικό ή ισχυρότερο κίνητρα είναι το θρησκευτικό και β) τον τουρισμό θρησκευτικής κληρονομιάς, στον οποίο οι τουρίστες συνδυάζουν στο ταξίδι τους και άλλες δραστηριότητες και ενδιαφέροντα. ΄Ετσι προκύπτει και ο ορισμός του θρησκευτικού τουρισμού, ως «του συνόλου των τουριστικών δραστηριοτήτων, που εκτυλίσσονται γύρω από χώρους και μνημεία θρησκευτικής σημασίας». Και φυσικά ο ορισμός αυτός και οι άλλες επισημάνσεις του ΙΤΕΠ είναι σύμφωνες με τη διεθνή βιβλιογραφία.
Για να “ευλογήσουμε και τα γένια μας”, αναφέρομαι και σε μια πρόσφατη μελέτη για τις Ειδικές ή Θεματικές Μορφές Τουρισμού του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, του ΙΤΕΠ, μη κερδοσκοπικού σωματείου το οποίο ενισχύεται οικονομικά από το ΞΕΕ και του οποίου έχω την τιμή να είμαι αιρετός πρόεδρος. Στο κεφάλαιο για το θρησκευτικό τουρισμό, το ΙΤΕΠ διακρίνει δύο μορφές: α) τους προσκυνητές, για τους οποίους, όπως ήδη ανέφερα, μοναδικό ή ισχυρότερο κίνητρα είναι το θρησκευτικό και β) τον τουρισμό θρησκευτικής κληρονομιάς, στον οποίο οι τουρίστες συνδυάζουν στο ταξίδι τους και άλλες δραστηριότητες και ενδιαφέροντα. ΄Ετσι προκύπτει και ο ορισμός του θρησκευτικού τουρισμού, ως «του συνόλου των τουριστικών δραστηριοτήτων, που εκτυλίσσονται γύρω από χώρους και μνημεία θρησκευτικής σημασίας». Και φυσικά ο ορισμός αυτός και οι άλλες επισημάνσεις του ΙΤΕΠ είναι σύμφωνες με τη διεθνή βιβλιογραφία.
Η προσέλκυση
Αν, λοιπόν, συνδυάσει κανείς τα ευρύτερα πολιτιστικά ενδιαφέροντα των δυνητικών τουριστών, ελλήνων και ξένων, συμπεριλαμβανομένων των νέων, με τους χώρους θρησκευτικής λατρείας, θα αντιληφθεί, για παράδειγμα, ότι οι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί και τα μοναστήρια αποτελούν συγχρόνως πολιτιστικά μνημεία, τα οποία είναι δυνατόν να προσελκύσουν μεγάλο αριθμό τουριστών από όλο τον κόσμο και κυρίως από την Ευρώπη. Όπως ακριβώς γίνεται με όλα τα θρησκευτικά μνημεία των δυτικών πρωτευουσών, που τα επισκέπτονται πλήθη τουριστών, κυρίως χριστιανών διαφορετικών δογμάτων, οι οποίοι εκτός από τη θρησκευτική τους αξία, απολαμβάνουν και την αξία τους ως ιστορικών μνημείων και έργων τέχνης.
Με τον τρόπο αυτό, απευθυνόμαστε και στον τουρίστα, που προσελκύεται με κύριο κίνητρο το προσκύνημα και στον τουρίστα με ευρύτερα πολιτιστικά ενδιαφέροντα, που, ακριβώς για το λόγο αυτό, είναι σε θέση να προσεγγίσει ένα ναό εν λειτουργία με τον αναγκαίο σεβασμό και να διευρύνει μέσα από αυτόν τις γνώσεις του. Μια τέτοια προσέγγιση του θρησκευτικού τουρισμού έχει ασφαλώς μεγαλύτερο τουριστικό κοινό και επομένως μεγαλύτερες δυνατότητες επιτυχίας, χωρίς ασφαλώς να περιορίζει τον προσκυνηματικό χαρακτήρα των ταξιδιών των πιστών, που και αυτός μπορεί και πρέπει να αναδειχθεί διότι και αυτός έχει δυνητικά κοινά.
Αν, λοιπόν, συνδυάσει κανείς τα ευρύτερα πολιτιστικά ενδιαφέροντα των δυνητικών τουριστών, ελλήνων και ξένων, συμπεριλαμβανομένων των νέων, με τους χώρους θρησκευτικής λατρείας, θα αντιληφθεί, για παράδειγμα, ότι οι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί και τα μοναστήρια αποτελούν συγχρόνως πολιτιστικά μνημεία, τα οποία είναι δυνατόν να προσελκύσουν μεγάλο αριθμό τουριστών από όλο τον κόσμο και κυρίως από την Ευρώπη. Όπως ακριβώς γίνεται με όλα τα θρησκευτικά μνημεία των δυτικών πρωτευουσών, που τα επισκέπτονται πλήθη τουριστών, κυρίως χριστιανών διαφορετικών δογμάτων, οι οποίοι εκτός από τη θρησκευτική τους αξία, απολαμβάνουν και την αξία τους ως ιστορικών μνημείων και έργων τέχνης.
Με τον τρόπο αυτό, απευθυνόμαστε και στον τουρίστα, που προσελκύεται με κύριο κίνητρο το προσκύνημα και στον τουρίστα με ευρύτερα πολιτιστικά ενδιαφέροντα, που, ακριβώς για το λόγο αυτό, είναι σε θέση να προσεγγίσει ένα ναό εν λειτουργία με τον αναγκαίο σεβασμό και να διευρύνει μέσα από αυτόν τις γνώσεις του. Μια τέτοια προσέγγιση του θρησκευτικού τουρισμού έχει ασφαλώς μεγαλύτερο τουριστικό κοινό και επομένως μεγαλύτερες δυνατότητες επιτυχίας, χωρίς ασφαλώς να περιορίζει τον προσκυνηματικό χαρακτήρα των ταξιδιών των πιστών, που και αυτός μπορεί και πρέπει να αναδειχθεί διότι και αυτός έχει δυνητικά κοινά.
Απαιτείται οργάνωση και στόχευση
Αυτό, που ασφαλώς απαιτείται σε κάθε περίπτωση, είναι η οργάνωση του προϊόντος στον προορισμό και η στοχευμένη προβολή του. Πρόκειται για ένα δύσκολο έργο, που απαιτεί συμμετοχή ενός εξειδικευμένου φορέα, αυτού που στην τουριστική διάλεκτο αποκαλείται destination management organization. Αυτός θα μπορούσε να είναι περιφερειακού ή διανομαρχιακού επιπέδου και σύνθεσης, με συμμετοχή των μητροπόλεων. Θα πρέπει να «χαράξει» τις διαδρομές, στη βάση μονοήμερων επισκέψεων ή πολυήμερων περιηγήσεων, να εξασφαλίσει συνθήκες ομαλής επισκεψιμότητας και προκυνήματος, να πραγματοποιήσει συμφωνίες με γειτονικές επιχειρήσεις (πχ στάσεις για φαγητό ή αναψυκτικά, αναμνηστικά κλπ), να εξασφαλίσει ξεναγήσεις, όπου χρειάζεται, και να προτείνει τις διαδρομές, ως «προϊόν» στις αγορές τους και στην εσωτερική αγορά σε μορφή συνολικού πακέτου, προσαρμοσμένου στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τον τρόπο διακίνησης της κάθε αγοράς. Συγχρόνως, θα πρέπει να μεριμνήσει για όλες τις υποδομές, εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, που χρειάζεται και στις μέρες μας απαιτεί ο οποιοσδήποτε τουρίστας. Ακόμη θα πρέπει να κάνει γνωστή, με την κατάλληλη εξειδικευμένη προβολή, την ύπαρξη και λειτουργία των διαδρομών.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη, που, ως εκ της ιδιότητος και του ρόλου μου, απασχόλησα ένα τόσο πνευματικό ακροατήριο με τόσο πεζά πράγματα, όπως είναι τα “προϊόντα” και “οι αγορές”. Πρόκειται, όμως, για παραμέτρους, που θα πρέπει να έχουμε υπόψη, αν κινηθούμε προς την κατεύθυνση της δέσμευσης κονδυλίων και της συμμετοχικής και οργανωμένης δράσης για την επίτευξη του σκοπού μας, που αποτελεί το θέμα της σημερινής μας συγκέντρωσης.
Αυτό, που ασφαλώς απαιτείται σε κάθε περίπτωση, είναι η οργάνωση του προϊόντος στον προορισμό και η στοχευμένη προβολή του. Πρόκειται για ένα δύσκολο έργο, που απαιτεί συμμετοχή ενός εξειδικευμένου φορέα, αυτού που στην τουριστική διάλεκτο αποκαλείται destination management organization. Αυτός θα μπορούσε να είναι περιφερειακού ή διανομαρχιακού επιπέδου και σύνθεσης, με συμμετοχή των μητροπόλεων. Θα πρέπει να «χαράξει» τις διαδρομές, στη βάση μονοήμερων επισκέψεων ή πολυήμερων περιηγήσεων, να εξασφαλίσει συνθήκες ομαλής επισκεψιμότητας και προκυνήματος, να πραγματοποιήσει συμφωνίες με γειτονικές επιχειρήσεις (πχ στάσεις για φαγητό ή αναψυκτικά, αναμνηστικά κλπ), να εξασφαλίσει ξεναγήσεις, όπου χρειάζεται, και να προτείνει τις διαδρομές, ως «προϊόν» στις αγορές τους και στην εσωτερική αγορά σε μορφή συνολικού πακέτου, προσαρμοσμένου στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τον τρόπο διακίνησης της κάθε αγοράς. Συγχρόνως, θα πρέπει να μεριμνήσει για όλες τις υποδομές, εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, που χρειάζεται και στις μέρες μας απαιτεί ο οποιοσδήποτε τουρίστας. Ακόμη θα πρέπει να κάνει γνωστή, με την κατάλληλη εξειδικευμένη προβολή, την ύπαρξη και λειτουργία των διαδρομών.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη, που, ως εκ της ιδιότητος και του ρόλου μου, απασχόλησα ένα τόσο πνευματικό ακροατήριο με τόσο πεζά πράγματα, όπως είναι τα “προϊόντα” και “οι αγορές”. Πρόκειται, όμως, για παραμέτρους, που θα πρέπει να έχουμε υπόψη, αν κινηθούμε προς την κατεύθυνση της δέσμευσης κονδυλίων και της συμμετοχικής και οργανωμένης δράσης για την επίτευξη του σκοπού μας, που αποτελεί το θέμα της σημερινής μας συγκέντρωσης.
*Ο κ. Γεράσιμος Φωκάς είναι Πρόεδρος
του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009
ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.
Έγινε χθες ο εορτασμός της Εθνηκής Αντίστασης στο Αργοστόλι, με επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων, στο μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στο χώρο του Ξενία. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν οι Πολιτικές και Στρατιωτικές αρχές του νησιού, καθώς και εκπρόσωποι Αντιστασιακών οργανώσεων και κομμάτων.
ΠΑΛΙΑ ΒΛΑΧΑΤΑ.
ΠΑΛΙΑ ΒΛΑΧΑΤΑ.Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2009
Ο ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΑΡΕΩΝ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΠΕΡΔΕΜΠΕ.
Στην αίθουσα του πολιτιστικού κέντρου Πυλάρου, έγινε χθες υπό την αιγίδα του Δήμου Πυλαρέων, εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του Αποστόλη Μπερδεμπέ.
Ο Αποστόλης Μπερδεμπές στα φοιτητικά του χρόνια.
Ο Αποστόλης Μπερδεμπές, γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα. Εκεί τελείωσε την βασική του εκπαίδευση. Εργάστηκε για ένα χρονικό διάστημα ως δημοσιογράφος, ώσπου έφυγε στην Αμερική ( Ν. Υόρκη ) όπου σπούδασε Κοινωνιολογία.
Ο Αποστόλης Μπερδεμπές, γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα. Εκεί τελείωσε την βασική του εκπαίδευση. Εργάστηκε για ένα χρονικό διάστημα ως δημοσιογράφος, ώσπου έφυγε στην Αμερική ( Ν. Υόρκη ) όπου σπούδασε Κοινωνιολογία.Ο Δήμαρχος Πυλάρου, Μάρκος Κοτσιλίνης.
Έλαβε ενεργό συμμετοχή στον αντιδικτατορικό αγώνα, μέσα από τον εκεί φοιτητικό σύλλογο και τις ομογενειακές οργανώσεις.
Ο βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης, Σπύρος Μοσχόπουλος.
Την εκδήλωση παρουσίασε ο συμφοιτητής και σύντροφός του, στους αγώνες στην Αμερική Σπύρος Μαγουλάς.
Ο Δήμαρχος Πυλαρέων, Μάρκος Κοτσιλίνης, αναφέρθηκε στις προσωπικές εμπειρίες που είχε με τον Αποστόλη, μετά την μεταπολίτευση και τις συζητήσεις που έκαναν, τα καλοκαιρινά βράδια στα Μακρυώτικα για την ίδρυση του μορφωτικού συλλόγου Πυλάρου και τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής.
Ο Σπύρος Μαγουλάς, παρουσιάζει την εκδήλωση.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, ο βουλευτής Σπύρος Μοσχόπουλος, ο νομάρχης Διονύσης Γεωργάτος, ο πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Αλέκος Καλαφάτης, ο πρώην δήμαρχος Λειβαθούς, Διονύσης Μαγουλάς, αντιπροσωπείες των κομμάτων, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, οι αδελφές του και τα ανήψια του καθώς και πλήθος κόσμου.
Έλαβε ενεργό συμμετοχή στον αντιδικτατορικό αγώνα, μέσα από τον εκεί φοιτητικό σύλλογο και τις ομογενειακές οργανώσεις.
Ο βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης, Σπύρος Μοσχόπουλος.
Συμμετείχε στα γυρίσματα της ταινίας του Ζυλ Ντασέν << Δοκιμή>>, με τον Μίκη Θεοδωράκη και την Μελίνα Μερκούρη, καθώς επίσης και στην χορωδία που ίδρυσε ο Μίκης, στη Ν. Υόρκη. Το 1979 έφυγε πρόωρα από τη ζωή σε ηλικία 31 ετών.
Κατάμεστη η αίθουσα του Πολιτιστικού κέντρου.
Κατάμεστη η αίθουσα του Πολιτιστικού κέντρου.
Την εκδήλωση παρουσίασε ο συμφοιτητής και σύντροφός του, στους αγώνες στην Αμερική Σπύρος Μαγουλάς.Ο νομάρχης Κεφαλονιάς και Ιθάκης, Διονύσης Γεωργάτος.
Ο Δήμαρχος Πυλαρέων, Μάρκος Κοτσιλίνης, αναφέρθηκε στις προσωπικές εμπειρίες που είχε με τον Αποστόλη, μετά την μεταπολίτευση και τις συζητήσεις που έκαναν, τα καλοκαιρινά βράδια στα Μακρυώτικα για την ίδρυση του μορφωτικού συλλόγου Πυλάρου και τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής.Ο Σπύρος Μαγουλάς, παρουσιάζει την εκδήλωση.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, ο βουλευτής Σπύρος Μοσχόπουλος, ο νομάρχης Διονύσης Γεωργάτος, ο πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Αλέκος Καλαφάτης, ο πρώην δήμαρχος Λειβαθούς, Διονύσης Μαγουλάς, αντιπροσωπείες των κομμάτων, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, οι αδελφές του και τα ανήψια του καθώς και πλήθος κόσμου.ΠΑΛΙΑ ΒΛΑΧΑΤΑ.
Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009
Καλύτερη απάντηση στη συκοφαντία είναι η σιωπηλή περιφρόνηση.
Έκπληκτοι οι Έλληνες τηλεθεατές στις 16-11-2009, παραμονή της επετείου του Πολυτεχνείου και του ξεσηκωμού ενάντια στο σκοταδισμό, παρακολούθησαν την κατάπτωση της ελληνικής τηλεόρασης η οποία μέσα από διάφορες πρωινές – μεσημεριανές εκπομπές και δελτία ειδήσεων διέχυσαν σε όλα τα σπίτια τον κιτρινισμό και τη συκοφαντία. Προέβαλλαν χωρίς στοιχεία αλλά με σχόλια, ακόμη και η δημόσια τηλεόραση, το ακραίο συκοφαντικό πρωτοσέλιδο – δημοσίευμα της εφημερίδας «Espresso» η οποία αναπαράγαγε με αυτό μια μεθοδευμένη σκευωρία. Μια σκευωρία που σκοπό έχει να σπιλώσει υπολήψεις και να ζημιώσει πολιτικά και επιχειρηματικά άξιους και ικανούς άντρες. Με τη μέθοδο του «ότι δεν μπορούν να κάψουν το μαυρίζουν» προσπαθούν οι σκοτεινοί αυτοί κύκλοι, μέσα από την ανωνυμία να εκδικηθούν.Αλλά η συκοφαντία είναι η εκδίκηση των άνανδρων και των δειλών. Το ποταπό αυτό μέσο και το ψεύδος δεν έχουν θέση στην πολιτική πάλη ( αλλά ούτε και στον υγιή επιχειρηματικό ανταγωνισμό). Η πολιτική έχει ανώτερο σκοπό να εξυψώσει και να απελευθερώσει τον άνθρωπο και την κοινωνία. Μόνο οι εκμεταλλευτές, οι καταχραστές και τα παράσιτα καταφεύγουν στη μέθοδο αυτή για την αντιμετώπιση των αντιπάλων μέσα από ανώνυμες και ύπουλες διασυνδέσεις. Ας μην νομίζουν όμως ότι είναι κρυμμένοι στο σκοτάδι της ανωνυμίας, οι πολίτες γνωρίζουν καλά τον καθένα και κάθε σκεπτόμενος εξοργίζεται με αυτήν την κατάπτωση. Απορίας άξιο είναι ότι ενώ τα μυθεύματα αυτά υπονοούν δημοτικούς άρχοντες, το αρμόδιο όργανο Δήμων και Κοινοτήτων δεν έχει ακόμη αντιδράσει.Εμείς αντιδρούμε με αυτό το δελτίο τύπου που συντάχθηκε χωρίς να διαφωνούμε με την προτροπή του Ι Έγκελ ότι η καλύτερη απάντηση στη συκοφαντία είναι η σιωπηλή περιφρόνηση.Ευάγγελος Ευαγγελάτος Παιδίατρος, Πρόεδρος Δ.Σ. Δήμου Λειβαθούς.
Ομοσπονδίασ Επιχειρηματιών Ενοικιαζομένων Δωματίων - Διαμερισμάτων Κεφαλονιάς & Ιθάκης,
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Αργοστόλι, 17.11.2009
« Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.»,Αντώνη Τρίτση 64,Αργοστόλι,Τ.Κ. 28100.
Στη προσπάθεια υποστήριξης του κλάδου εν μέσω οικονομικής κρίσης η Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι. δημιουργεί το δικό της site.
Αρωγός στη προσπάθεια αυτή είναι η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΕ του Διονύση Κόμη, σε ανταπόδοση της δικής μας συνεργασίας για τη δημιουργία του site του ΕΒΕΚΙ.
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα μέλη, των συλλόγων μελών της « Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.» που έχουν εκδώσει τιμοκαταλόγους 2009 και έχουν άδειες λειτουργίας του ΕΟΤ σε ισχύ. Έγινε ταχυδρομική ή με e-mail αποστολή του εντύπου στους προέδρους των κατά τόπους συλλόγων. Προθεσμία επιστροφής των συμπληρωμένων εντύπων 10.12.2009.
Η συμμετοχή είναι δωρεάν.
Για την Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.
Υπεύθυνη προγράμματος
Σ. Γιακουμάτου
Αργοστόλι, 17.11.2009
« Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.»,Αντώνη Τρίτση 64,Αργοστόλι,Τ.Κ. 28100.
Στη προσπάθεια υποστήριξης του κλάδου εν μέσω οικονομικής κρίσης η Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι. δημιουργεί το δικό της site.
Αρωγός στη προσπάθεια αυτή είναι η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΕ του Διονύση Κόμη, σε ανταπόδοση της δικής μας συνεργασίας για τη δημιουργία του site του ΕΒΕΚΙ.
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα μέλη, των συλλόγων μελών της « Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.» που έχουν εκδώσει τιμοκαταλόγους 2009 και έχουν άδειες λειτουργίας του ΕΟΤ σε ισχύ. Έγινε ταχυδρομική ή με e-mail αποστολή του εντύπου στους προέδρους των κατά τόπους συλλόγων. Προθεσμία επιστροφής των συμπληρωμένων εντύπων 10.12.2009.
Η συμμετοχή είναι δωρεάν.
Για την Ο.Ε.Ε.Δ.Δ.Κ.Ι.
Υπεύθυνη προγράμματος
Σ. Γιακουμάτου
Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο για τις Προσκυνηματικές Περιηγήσεις
“Τα Επτάνησα ως Πανορθόδοξοι Προσκυνηματικοί Προορισμοί.Ζάκυνθος, Ιστορία – Παραδόσεις”*
Του πρωτοπρεσβυτέρου Παναγιώτη Καποδίστρια.
Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου της Μητροπόλεως Ζακύνθου
Μακαριότατε Πάπα και Πατριάρχα Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρε, Μακαριότατε Αρχιεπίσκοπε Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομε, Μακαριότατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμε, Άγιοι Εκπρόσωποι της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και της Σιωνίτιδος, Πολυσέβαστή μας Χορεία των Ιεραρχών, Σεβαστοί Πατέρες, Εντιμότατοι Άρχοντες, Ελλογιμότατοι Κύριοι Καθηγητές και Σύνεδροι, Κυρίες και Κύριοι,
Κατ’ αρχήν οφείλω χάριτες υιϊκές στον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, ότι, ως Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, ανέθεσε στην ταπεινότητά μου να παρουσιάσει στο παρόν Συνέδριο το θέμα «Τα Επτάνησα ως Πανορθόδοξοι Προσκυνηματικοί Προορισμοί – Ζάκυνθος, Ιστορία – Παραδόσεις».Πρόκειται για ένα πλατύ, βαθύ και απαιτητικό θέμα, το οποίο αγκαλιάζει έναν ολόκληρο Πολιτισμό (τον Επτανησιακό), εστιάζοντας μάλιστα στην πάλαι ποτέ «Φλωρεντία της Ανατολής», τουτέστιν το νησί μας τη Ζάκυνθο.Περί των ιδιαιτεροτήτων του Επτανησιακού Πολιτισμού έχουν πλείστα όσα γραφεί από σημαίνοντες επιστήμονες, οι οποίοι έχουν δαπανήσει τη ζωή τους στην έρευνα και την καταγραφή των ιστορικών δεδομένων του Ιόνιου χώρου. Τα δεδομένα υπάρχουν, οι θαυμαστικές αναφορές στις ιδιαιτερότητες του τόπου περισσεύουν, οι προγονικές δάφνες πότε μαραίνονται, πότε αναθαρρεύουν, ουδέποτε όμως εκπίπτουν.Τα Επτάνησα δεν αποτελούν μονάχα γεωγραφικό χώρο, αλλά λειτουργούν και ως ιδέα. Ανέκαθεν (και όχι τόσο στις μέρες μας, ως προς την καθημερινή ζωή και πράξη) απετέλεσαν ένα γεωγραφικό σώμα, γνωρίζοντας την αυτή τύχη κάτω από τις ίδιες εξουσίες. Ευνόητο είναι, ότι θα διαμόρφωναν παρόμοια πολιτισμική, θρησκευτική, ιστορική αυτοσυνειδησία, η οποία θα μπορούσε να συνοψισθεί στη φράση, ότι κατέστησαν διαιώνια «δύση της Ανατολής και ανατολή της Δύσης» (1). Τούτο σημαίνει, ότι απετέλεσαν το κατώφλι της συνάντησης της λεγόμενης «καθ’ ημάς Ανατολής» με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Δυο κόσμοι αλληλοπεριχωρούμενοι βελούδινα στην Ιόνια επικράτεια, δίχως αδιέξοδες εκπλήξεις, μεγαλόστομες εντάσεις ή φοβίες έναντι των ετεροτήτων του Άλλου ή του Ξένου.Αν και τα στοιχεία δεν είναι πολλά για την βυζαντινή εποχή των Εφτά Νησιών, λόγω της απόστασής τους από το πάλαι ποτέ βυζαντινό κέντρο των εξελίξεων, μπορούμε να πούμε ότι είχαν και αυτά τον ρόλο τους ως συναντώμενα από τους πρωταγωνιστές της μεγάλης αυτής περιόδου στη μέση της Μεσόγειας λεκάνης. Πρωτοσυναντώνται ενωμένα τα νησιά (πλην των Κυθήρων, που συνδέονται κυρίως με την Πελοπόννησο έως τη Βενετική Κυριαρχία) ως Ναυτικό Θέμα της Κεφαλληνίας, τον 8ο αιώνα (2). Σπαράγματα έργων τέχνης της αξιομνημόνευτης αυτής περιόδου εδώ κι εκεί στα Νησιά μαρτυρούν τον όσο επηρεασμό από τη Βυζαντινή Τέχνη, την κυρίως εκκλησιαστική. Για παράδειγμα, φθάνουν έως τις μέρες μας βυζαντινά μνημεία στην Παλαιόπολη των Κορφών, στους Παξούς, στο Φισκάρδο της Κεφαλονιάς, στο Μελινάδο, στο Νησί Σχοιναρίου, στον Σκοπό και στο Κάστρο της Ζακύνθου, στον Ποταμό ή στην Παλαιόπολη των Κυθήρων. Η βυζαντινή αγιογράφηση των ναών αυτών και άλλων ανθεί και διαρκεί αρκετά, παράγοντας σημαντικά έργα, παρά το γεγονός ότι εν τω μεταξύ (14ος αιώνα) κυριαρχεί πλέον η Βενετική παρουσία στα Επτάνησα. Τώρα πλέον η επικοινωνία με την Δύση, αλλά και η συνάντηση στα Νησιά πνευματικών ανθρώπων από την αλωμένη Κωνσταντινούπολη, την Κρήτη, την Ήπειρο, την Πελοπόννησο, είναι καθοριστική για την διαμόρφωση της επτανησιακής ιδιαιτερότητας, η οποία δεν εκφράζεται μονάχα στην Τέχνη ή τα Γράμματα, αλλά στην ίδια την ψυχοσύνθεση του λαού των Νησιών, κάτι που ως γονίδιο φθάνει έως τον 21ο αιώνα. Το απλοποιημένο δυτικό Μπαρόκ στην οικοδόμηση ναών, οδήγησε στο λεγόμενο «επτανησιακό μπαρόκ». Παρά το γεγονός, ότι έχουμε σημαντικά έργα αυτής της περιόδου ως προς την τοιχογράφηση εκκλησιών, η υγρασία του Ιόνιου χώρου προξενεί προβλήματα. Τα μεταβυζαντινά έργα ως προς τα Εικονίσματα είναι κάτι περισσότερο από θαυμαστά.Οι Κρήτες ζωγράφοι, δίνοντας νέα πνοή και ανθεκτικά φτερά στη Βυζαντινή Αγιογραφία, παράγουν κορυφαία έργα. Είναι η Εποχή (με κεφαλαίο το έψιλον) των Φιλόθεου Σκούφου, Ηλία Μόσχου, Θεόδωρου Πουλάκη, Αδελφών Τζάνε και αργότερα των Γερόλυμου Πλακωτού ή Πιττόρου, Στέφανου Τζανκαρόλα Κωνσταντίνου Κονταρίνη, Ανδρέα Καραντινού, Λέοντος Λειχούδη, Γεωργίου Χρυσολωρά, Σπυρίδωνος Σπεράντζα, Άγγελου Δημισιάνου, Νικολάου Καλλέργη. Η κράση με την Ιταλική Τέχνη φέρει στο προσκήνιο σημαντικούς δημιουργούς κι έργα σπουδαία: Δοξαράδες (Παναγιώτης και Νικόλαος), Νικόλαος Κουτούζης ο και πρωτοκορυφαίος της επτανησιακής ζωγραφικής, Νικόλαος Καντούνης, Γιαννάκης Κοράης (3).Αξίζει εδώ εμφατικά να τονισθεί η μεγάλη και γονιμότατη επιρροή των Κρητών στην επτανησιακή ιδιοπροσωπία. Μετά την πτώση του Χάνδακα (1669) οι Κρήτες πρόσφυγες μπολιάζουν καλότυχα τους Ιόνιους με ό,τι όμορφο και πρωτοποριακό της εποχής εκείνης ως προς τα Γράμματα και τις Τέχνες. Κατά κύριο λόγο τη Ζάκυνθο (4).Ο φερόμενος πάντως ως Επτανησιακός Πολιτισμός διαμορφώθηκε υπό την λειτουργία και λειτουργικότητα των ορθόδοξων κοινωνιών των Νησιών. Επτανήσιοι κυρίως σπουδάζουν σ’ ελληνικά κολέγια στην Ιταλία, τα οποία φρενάρουν με τον τρόπο τους την διείσδυση των Ρωμαιοκαθολικών στην Ορθόδοξη Ανατολή. Λόγιοι πηγαινοέρχονται στην Δύση, επηρεαζόμενοι από τις νέες ιδέες και τροφοδοτώντας με νέες γνώσεις τα μετόπισθεν, καθείς εφ’ ω ετάχθη. Αναφέρουμε ενδεικτικά τους Ερμόδωρο Λήσταρχο, Μάξιμο Μαργούνιο, Θωμά Φλαγγίνη, Ιωάννη Κωττούνιο, Νικόλαο Κούρτσολα, Θωμάς Διπλοβατάτζη και κατά την περίοδο του νεοελληνικού Διαφωτισμού τους Αντώνιο Κατήφορο, Βικέντιο Δαμοδό, Ευγένιο Βούλγαρι, Νικηφόρο Θεοτόκη, Ηλία Μηνιάτη, Ιωαννίκιο και Σωφρόνιο Λειχούδη και πλείστους άλλους σπουδαίους και αξιομνημόνευτους με πρωτοποριακό έργο (5).Ως προς την Λογοτεχνία, καθοριστική -αν όχι θεμελιακή- είναι η παρουσία του φαινομένου Διονύσιος Σολωμός στην Επτανησιακή Γραμματεία, η οποία επηρεάζει έκτοτε, γονιμοποιητικά την εν γένει Λογοτεχνία των Ελλήνων. Βέβαια και ο Σολωμός δεν προήλθε από παρθενογένεση. Είχε βαθιές ρίζες στην αλληλοπεριχώρηση των Ιονίων με την Κρήτη και την Δύση, αλλά ετούτος ο Παμμέγιστος έχτισε πολύ ψηλά τη φωλιά του κι εκεί πάντα παραμένει δυσθεώρητος για εμάς τους επιγενόμενους (6). Δίπλα του ακριβώς οι αυτάδελφοι ως προς την ποιότητα Ανδρέας Κάλβος και Ούγκος Φώσκολος. Όμως και όσοι Επτανήσιοι ακολουθούν μετά από αυτόν, αφενός μεν υπάρχουν στην παρασκιά του, αφετέρου δε έχουν πολύ ψηλά τον πήχη της Ποιότητας. Γι’ αυτό ακριβώς από τότε μέχρι τις μέρες μας συναντώνται Ιόνιοι Τεχνίτες του Λόγου κορυφαίοι: Γεώργιος Τερτσέτης, Αντώνιος Μάτεσης, Ανδρέα Λασκαράτος, Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Ιωάννης Ζαμπέλιος, Ιάκωβος Πολυλάς, Λορέντζος Μαβίλης, Κωνσταντίνος Θεοτόκης και πολλοί άλλοι (7).Ανάλογα άλματα ποιότητας έχουν διαιώνια κατορθωθεί και σε όλες τις μορφές της Τέχνης (8), με σημαντικότερες εκφράσεις τη Ζωγραφική και τη Μουσική (9).Ως προς τα Εκκλησιαστικά των Επτανήσων στεκόμαστε στους σημαντικότερους σταθμούς του Χριστιανισμού τους: Επί Λατινοκρατίας-Φραγκοκρατίας καταργείται σταδιακά ο Επίσκοπος στα Νησιά και ο θεσμός των Πρωτοπαπάδων (10) είναι αυτός που θα ισχύει πλέον, τον οποίον διατηρεί και η Βενετική Κυριαρχία (11), με κάποια διαλείμματα εκλογής επισκόπων, ανάλογα με τα συμφέροντα της Γαληνοτάτης, παράλληλα με το υφιστάμενο αξίωμα του Λατίνου Επισκόπου. Εννοείται, ότι ακραγγίζουμε το θέμα, επειδή το καθένα από τα νησιά υπήχθη στη Βενετία σε διάφορο χρόνο, οπότε τα εκκλησιαστικά του διαμορφώθηκαν ανάλογα με τις ορέξεις και τα υφιστάμενα πολιτικο-κοινωνικά δεδομένα του συγκεκριμένου τόπου και χρόνου, πολλάκις μες από έριδες και προβλήματα στον τρόπο συνύπαρξης των δύο δογμάτων στα Νησιά. Ορθόδοξο Επίσκοπο απέκτησε η Κέρκυρα το 1799-1800. Το πέρασμα των Ρώσων σηματοδότησε την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας. Το Σύνταγμα της Επτανήσου Πολιτείας του 1803 την καθιστά δόγμα επικρατέστερο έναντι της «δεκτής και προστατευομένης» «Καθολικορωμάνας».Η Βρετανική Κυριαρχία του 19ου αιώνα χειραγωγεί τα Επτάνησα στην Ένωση με την Ελλάδα του 1864 με ό,τι θετικό ή και αρνητικό αυτό συνεπάγεται σε όλες τις εκφάνσεις του κοινοτικού βίου των Ιονίων.Ως προς τα Εκκλησιαστικά της περιόδου αυτής, σημαντικός σταθμός είναι το επί αρμοστείας Μαίτλαντ Σύνταγμα του 1817, το οποίο επαναφέρεται ο θεσμός του Επισκόπου σε καθένα από τα Εφτά Νησιά. Σημαντικές προσωπικότητες παρήλασαν ως Μητροπολίτες ή Επίσκοποι και μάλιστα σε πολύ ευαίσθητη περίοδο, δεδομένης της Επανάστασης στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Αναφέρουμε μονάχα τον φλογερό Φιλικό Νικόλαο Κοκκίνη τον Ζακύνθου και τον Κεφαλληνίας Σπυρίδωνα Κοντομίχαλο, οι οποίοι μάλιστα καθυστέρησαν, όσο άνθεξαν, την εκκλησιαστική αφομοίωση των Ιονίων από την Εκκλησία της Ελλάδος, μετά την Ένωση (12).Σημαντική είναι η παρουσία των Τριών Αγίων της Επτανήσου στην διαμόρφωση της θρησκευτικότητας των Ιονίων. Δεν είναι απλές ή απλοϊκές περιπτώσεις τα ανέγγιχτα από τον Χρόνο Λείψανα Διονυσίου του εν Ζακύνθω, Γερασίμου του εν Κεφαλληνία και Σπυρίδωνος του εν Κερκύρα. Αλλά και των Αγίων Θεοδώρας της Αυγούστας εν Κερκύρα και Ιωσήφ του Κρητός εν Γαϊτανίω Ζακύνθου. Θα μού επιτρέψετε να ισχυρισθώ, ότι απετέλεσαν τονωτική ένεση για την συσπείρωση εντός του σώματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας των πιστών, παρά τους κλυδωνισμούς, εξαιτίας της συνάντησης και συνύπαρξης με τους Δυτικούς.
* * *Μετά από αυτά τα συνοπτικά στοιχεία, τα αφορώντα γενικά στα Επτάνησα και τα οποία δύναται ο υποψιασμένος και απαιτητικός επισκέπτης ν’ ακραγγίξει ταξιδεύοντας στα Ιόνια, περιορίζουμε το ενδιαφέρον μας στο νησί της Ζακύνθου, την «υλήεσσαν» κατά Όμηρον, την «ωραίαν και μόνην» κατά Κάλβον.Ψαύοντας τα χνάρια της τοπικής θρησκευτικότητας θα συναντήσει αξιοσημείωτες ιδιαιτερότητες, οι οποίες πάντως υπηρετούν την κοινή των Ορθοδόξων Πίστη, δίχως όμως τις ακρότητες και τις ευσεβοφάνειες, οι οποίες κατά κωμικοτραγικό τρόπο σημειώθηκαν ή και ακόμη παρατηρούνται σε άλλες τοπικές Εκκλησίες της Ελλάδας (13).Κατά την Παράδοση τον Χριστιανισμό εκήρυξε στη Ζάκυνθο η Μαρία η Μαγδαληνή, όταν ναυάγησε στα βορειοδυτικά του νησιού το πλοίο που την μετέφερε στη Ρώμη, για να διαμαρτυρηθεί για την στάση του Πιλάτου έναντι του Ιησού (14).Παρενθετικά εδώ χρειάζεται ν’ αναφερθεί, ότι το 1777, προερχόμενος από την Κεφαλονιά, βρέθηκε στη Ζάκυνθο ο εθνεγέρτης Κοσμάς ο Αιτωλός. Όμως δεν κατόρθωσε να κηρύξει, επειδή τον απέπεμψε -δυστυχώς- το αρχοντολόι του καιρού, συμπαραστατούμενο από τον τοπικό Κλήρο (15).Σταθερή πάντως αξία του Τζάντε και των απανταχού Ζακυνθίων είναι ο Άγιος Διονύσιος (16). Το Σκήνωμά του, αλώβητο κι ευωδιάζον αποτελεί την εγγύηση ποιότητας της ζακυνθινής καθημερινότητας, το σημείο αναφοράς και καταφυγής του καθενός, είτε πιστού, είτε δύσπιστου περί τα πνευματικά. Δεν είναι λίγες οι φορές, που ακούμε το εξαιρετικά παράδοξο, αλλά εύκολα ερμηνεύσιμο: «Δεν ξέρω από εκκλησιές, Χριστούς και Παναγίες… Όσο έχω εγώ το “Άγιο Κορμάκι” δεν έχω τίποτα…». Γι’ αυτό ακριβώς και τα δυο τριήμερα των πανηγύρεων του Αγίου Διονυσίου (της μνήμης του από 16ης έως 19ης Δεκεμβρίου και της μεταθέσεώς του από τα νησιά των Στροφάδων από 23ης έως 26ης Αυγούστου) λειτουργούν ως εγερτήρια ψυχών. Όσοι έχουν βρεθεί κατ’ αυτές τις επίσημες εορτές στο περικαλλέστατο Καθολικό της Μονής Του, θα έχουν ασφαλώς μεταλάβει από τη Χάρη και το Μεγαλείο που εκπέμπει φωτιστικά και ιαματικά προς τον κάθε προσκυνητή η συνάφεια με τον Άγιο της Συγνώμης και της Ανεξικακίας (17).Μια άλλη πολυσήμαντη παράγραφος του Ζακυνθινού Εκκλησιαστικού Τυπικού είναι οι Τελετές του Μεγαλοβδόμαδου και της Λαμπρής. Στην διάρκειά τους ο Ζακυνθινός και μαζί του οι χιλιάδες επισκέπτες του νησιού, εισοδεύουν με όλο τους το είναι στο Θείο Δράμα και μεταλαμβάνουν μέχρι την ύστατη σταγόνα από το ποτήριο της ημέρας της Λαμπρής. Δεν θα παρουσιάσουμε εδώ λεπτομέρειες (αν και η λεπτομέρεια εν προκειμένω έχει εξέχουσα θέση) μια και κατ’ έτος κυκλοφορεί ειδικό έντυπο, στο οποίο καταγράφονται όλα τα Δρώμενα του Πάθους και της Ανάστασης (18). Μένουμε σε ορισμένες μόνον στιγμές:Α) Καθ’ όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα οι ναοί, οι ιερείς στις ακολουθίες και ο λαός μαυροφορούν. Τούτο δεν αλλάζει, ει μη μόνον κατά τη στιγμή της «Gloria», δηλαδή της «Πρώτης Ανάστασης», κατά τον Εσπερινό του Μεγάλου Σαββάτου, οπότε «ξεχηρεύουν» χαρμόσυνα και οι καμπάνες, οι οποίες είχαν σιωπήσει εντελώς μετά την Θεία Λειτουργία της Μεγάλης Πέμπτης.Β) Η ώρα των Ωρών της Μεγάλης Παρασκευής είναι η Λιτανεία του Εσταυρωμένου ανά την πενθηφορούσα πόλη του Τζάντε. Η στιγμή των Στιγμών όμως είναι η λεγόμενη «Ευλογία του Σύμπαντος»: Ο Μητροπολίτης, στο τέλος της Λιτανείας, από ειδική εξέδρα στην Πλατεία Σολωμού και υπό τις πένθιμες νότες του «… και κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα» (τονισμένο πρωτότυπα κατά πάσα πιθανότητα από τον Ιωάννη Πλανήτερο (19), αποδιδόμενο υπέροχα από τη Φιλαρμονική), ευλογεί με τον Εσταυρωμένο τα τέσσερα σημεία του Ορίζοντα. Πολλοί δηλώνουν, ότι αξίζει να ζουν, για να συμμετέχουν σε αυτή και μόνη την ιερότατη Τελετή. Δέος και κατάνυξη! Άκρα δική μας ταπείνωση ενώπιον της άκρας Συγκαταβάσεως του Μεγάλου Νεκρού…Μια άλλη σημαντική εθιμική Τελετή, την οποίαν αξίζει κανείς να παρακολουθήσει είναι τα λεγόμενα «Κάλαντα του Δεσπότη». Εξηγώ συνοπτικά: Ο Όρθρος των Θεοφανίων ψάλλεται στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου των Ξένων αφ’ εσπέρας. Στο τέλος της Ακολουθίας και με τη συνοδεία των τοπικών Αρχών, του Κλήρου ιεροφορούντος και του Λαού, μεταβαίνει ο Μητροπολίτης στο Μητροπολιτικό Μέγαρο. Είναι το τιμώμενο πρόσωπο της βραδιάς ως ευρισκόμενος «εις τόπον» και «τύπον» τού κατ’ εξοχήν Τιμωμένου, δηλαδή του Επιφανέντος Χριστού. Στο Μητροπολιτικό Μέγαρο ακούει ειδικά για την περίπτωση συνθεμένα Κάλαντα με κείμενο ευχετικό για τον «Λειτουργό Θεού Υψίστου» και στη συνέχεια από τον εξώστη του Μεγάρου απευθύνεται στον λαό, που περιμένει έξω, με επίκαιρη και συνήθως βαρυσήμαντη ομιλία του, την σημαντικότερη της χρονιάς. Αυτή η από τον Εξώστη Ομιλία τού εκάστοτε Ζακύνθου ίσως ν’ αποτελεί επιρροή από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Προσωπικά δεν γνωρίζω κάτι ανάλογο στην Ορθοδοξία, που να έχει μάλιστα τόσο βαθιές ρίζες στον Χρόνο.Όλα όσα προαναφέρθηκαν ακροθιγώς ως προς τις ιδιαιτερότητες του Ζακυνθινού Τυπικού δεν μπορούν να εκφρασθούν δίχως το ανάλογο ένδυμα της Μουσικής. Στη Ζάκυνθο ανθεί παλαιόθεν, ένα ιδιάζον εντόπιο μέλος ως προς την Ψαλτική, το οποίο αποτελεί μετεξέλιξη του Κρητικού Μέλους (που, κατά τον Μάρκο Δραγούμη (20), επηρέασε την ζακυνθινή ψαλμωδία από τον 16ο αιώνα, κυρίως όμως μετά την πτώση του Χάνδακα), αφού συναντήθηκε και ανακατεύτηκε με τα ευρωπαϊκά ακούσματα.Τα ζακυνθινά ψαλσίματα ακούγονται κατά προτίμησιν από δύο τετράφωνους χορούς. Τούτο σήμερα τηρείται μόνον στον Ναό του Πολιούχου Αγίου Διονυσίου από τους χορούς των Ιωάννη Σούλη και Σάββα Βοζαΐτη. Κατά τον ερευνητή και συγγραφέα Νίκια Λούντζη, «η προαναφερθείσα ιδιότυπη χρήση των δύο χορών υπήρξε, (…), βενετσιάνικη εισφορά στο Ζακυνθινό Μέλος. Καθιερώθηκε στο ναό του San Marco (…). Η αντιφωνία ήτανε βέβαια σε χρήση τόσο στο Βυζάντιο όσο, κατ’ επέκταση, στην παλιότερη ζακυνθινή εκκλησία. (…) Η “επανάσταση” του Βίλλαερτ στον Άγιο Μάρκο έγκειται στο ότι, με τους δύο χορούς και τα δύο όργανα της εκκλησίας, ξεπέρασε την ψαλμωδία “εξ υπαμοιβής” για να εισαγάγει την ταυτόχρονη, αντιστικτική ή αρμονική, συνήχηση. Η “βενετσιάνικη πρόταση” της λειτουργίας των δύο χορών, αναμφίβολα, αποτέλεσε υπέρβαση» (21) .Είναι κατανοητό, ότι σκοπός της εισήγησής μας δεν είναι μουσικολογικός, αλλά επειδή κατά καιρούς διάφοροι ανυποψίαστοι μέμφονται το ζακύνθιον ύφος, κλείνω την παράγραφο αυτήν, δανειζόμενος την άποψη του συνθέτη Μιχάλη Αδάμη, καταγεγραμμένη από τον Μάρκο Δραγούμη: Ότι δηλαδή, όταν άκουγε την ψαλμωδία αυτήν, τού θύμιζε την αρχαία Βυζαντινή Μουσική «περισσότερο απ’ ό,τι το νεοβυζαντινό μέλος που κυριαρχεί σήμερα στο πανελλήνιο» (22).Αξίζει εδώ ν’ αναφερθεί μετά λόγου γνώσεως κι εκφράζοντας τα αισθήματα του κάθε Ζακυνθινού, ότι όλες αυτές οι εθιμικές-λατρευτικές ιδιαιτερότητες, εάν τηρηθούν και υπηρετηθούν από τον Κλήρο και δη τον εκάστοτε Μητροπολίτη της Ζακύνθου, τότε η ναυς της τοπικής Εκκλησίας ταξιδεύει μ’ ενότητα και ασφάλεια. Εάν όλα τα παραπάνω δεν τηρηθούν, οι κραδασμοί είναι πάμπολλοι κι επικίνδυνοι. Γι’ αυτό και παλαιό αίτημα των Ζακυνθίων υπήρξε (κάτι που βεβαίως προκύπτει από πλήθος δημοσιευμάτων στον διαχρονικό τοπικό Τύπο) ο Επίσκοπός της να προέρχεται από τα σπλάχνα της, ώστε να δυνηθεί να τηρήσει την τοπική Τάξη, όχι ως βεβιασμένη αναγκαιότητα, αλλά ως ανάγκη αναπνοής και του ίδιου. Κατά την τελευταία 15ετία η Ζάκυνθος έχει ευεργετηθεί να ποιμαίνεται από τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο Β΄ τον Συνετό, ο οποίος, με τρόπο συνετό, όχι μονάχα ετήρησε κατά πάντα την εκκλησιαστική μας Παράδοση, αλλά της προσέδωσε και νέα πνοή! Όχι επειδή πρέπει, αλλά κυρίως επειδή πηγάζει ανακουφιστικά από μέσα του!!!Ο επιχειρών περιήγηση στη θρησκευτική πραγματικότητα της Ζακύνθου επισκέπτης, εκτός από το προσκύνημα στο τετιμημένο Σκήνωμα του Αγίου Διονυσίου, θα έχει την ευκαιρία να λάβει γνώση της τοπικής εκκλησιαστικής Ιστορίας, επισκεπτόμενος το νεοσύστατο Μουσείο (23) της Μονής, όπου εκτίθενται πραγματικοί θησαυροί Τέχνης και Πίστης, αποκατεστημένοι κατά κύριο λόγο στο υποδειγματικό Εργαστήριο Συντήρησης Εικόνων (24), που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια στη Μονή. Όλα τούτα τα έργα έλκουν την καταγωγή τους κυρίως από την παλαιή έδρα της Μονής στα νησάκια Στροφάδες (25), αμελητέες για τους πολλούς κουκίδες στην νοτιοδυτική άκρη του ελληνικού χάρτη, όπου όμως σώζεται και κατά την τελευταία 15ετία γίνεται τιτάνια προσπάθεια ν’ αποκατασταθεί το περιώνυμο Καστρομονάστηρο των Παλαιολόγων, πάλαι ποτέ πνευματική ακρόπολη της όλης περιοχής.Ο περιηγητής αξίζει να θαυμάσει εξάλλου τα παλαίφατα κι εσχάτως αποκατεστημένα Μοναστήρια (26) του Προδρόμου στη Λαγκάδα, Αγίου Γεωργίου των Κρημνών (όπου διακρίθηκε ο ρακενδύτης Μοναχός και Δάσκαλος του Γένους Παχώμιος Ρουσάνος), της Σπηλιώτισσας Ορθονιών, της Αναφωνήτρας στο Πλεμοναρίο (όπου ο ασκητής Αρχιεπίσκοπος πρώην Αιγίνης Διονύσιος ο Σιγούρος συναντήθηκε με τον φονέα του αδελφού του, συγχωρώντας τον), αλλά κι ένα πλήθος ενοριακών ναών ή παρεκκλησίων, τα οποία (με σημαντικότερο παράδειγμα την χρυσοποίκιλτη Φανερωμένη της πόλης Ζακύνθου) προσπαθούν ακόμη να ορθοποδήσουν μετά τη φοβερή Σεισμοπυρκαγιά του Αυγούστου 1953.Στέκομαι ιδιαίτατα σε αυτή τη χρονολογία, επειδή το ιστορικό αυτό γεγονός επέφερε συγκλονιστικές μεταβολές, τόσο τον τόπο, στα μνημεία, στους ανθρώπους της Ζακύνθου, όσο και στην ίδια την ψυχοσύνθεση των εντοπίων. Είναι τέτοιο το κοινωνικο-οικονομικό και πολιτισμικό σοκ, ώστε έκτοτε οι Ζακύνθιοι, είτε στις διαπροσωπικές σχέσεις, είτε στη Γραμματεία τους, χρονολογούν πλέον «προσεισμικά» και «μετασεισμικά». Ο επισκέπτης μας συχνότατα θα το ακούσει αυτό. Όπως, εξάλλου, αξίζει να μπει στον προσεισμικό τόπο και χρόνο μας, μες από μια ξενάγηση στο Μεταβυζαντινό Μουσείο Ζακύνθου, στην πλατεία Σολωμού. Εκεί έχουν συγκεντρωθεί πλήθος πολύτιμων και αξιοθαύμαστων σπαραγμάτων Τέχνης από ναούς, αφανισμένους υπό τα ερείπια των Σεισμών. Τέμπλα, φορητές εικόνες, τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτα, αργυρόγλυπτα και ό,τι άλλο θαυμαστό χαρακτηρίζει την εντόπια Τέχνη. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, όπου υπάρχει μια σημαντική έκθεση σπαραγμάτων έργων θρησκευτικής Τέχνης.Όλον αυτόν τον εικαστικό πλούτο περί την εκκλησιαστική Τέχνη της Ζακύνθου, αναχωρώντας ο περιηγητής απ’ το νησί μας, μπορεί να τον πάρει μαζί του μες από μνημειώδεις εκδόσεις. Θα μού επιτρέψετε να τού προτείνω κάποιες: α) Το πόνημα υπό τον τίτλο «Μουσείο Ζακύνθου» της Ζωής Μυλωνά (27), και β) το τρίτομο έργο «Εικόνες της Ζακύνθου» των Μυρτάλης Αχειμάστου-Ποταμιάνου και Γιάννη Ρηγόπουλου (28).
Πηγή: http://www.imerazante.gr/sinergasies/pakapodistrias-1711/
Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2009
ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1973
Η ανακοίνωση της Πανπουδαστικής ( σπουδάζουσα της ΚΝΕ - ΚΚΕ ), που αναφέρει τους καταληψίες του Πολυτεχνείου, ως <<>>.
Φοιτητές στη πύλη του Πολυτεχνείου.
Γράφοντας συνθήματα στο τρόλεϊ
Εφημερίδες της εποχής.
Η λίστα με τους νεκρούς, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης, των φοιτητών του Πολυτεχνείου.
Τάσος Καβαλλιεράτος.
Φοιτητές στη πύλη του Πολυτεχνείου.
Γράφοντας συνθήματα στο τρόλεϊ
Εφημερίδες της εποχής.
Η λίστα με τους νεκρούς, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης, των φοιτητών του Πολυτεχνείου.
Τάσος Καβαλλιεράτος.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)