Εννιά χρονών ήταν η γιαγιά μου όταν έγινε η μεγάλη σφαγή της Σμύρνης. Δυο μέρες πριν, την είχε πάρει μαζί του στη Μυτιλήνη ο νονός της, στρατιωτικός γιατρός, και γλίτωσε εντελώς τυχαία από τον αφανισμό.
Εννιά χρονών ασυνόδευτη προσφυγοπούλα, περίμενε στο λιμάνι της Μυτιλήνης, όπου έφταναν οι κατατρεγμένοι, μπας και βρει έστω κι έναν συγγενή της. Δεν βρήκε ποτέ κανέναν. Γονείς, παππούς, γιαγιά, πέντε μικρότερες αδελφές, θείοι, ξαδέλφια, όλοι χαμένοι, σκόρπια κόκαλα στο όνομα της Μεγάλης Ιδέας.
