Το ριζοσπαστικό κίνημα στα Επτάνησα και η Ένωση με την Ελλάδα

γράφει ο Γιώργος Καββαδίας

Η επίσημη Ιστορία χαρακτηρίζεται από ουκ ολίγες διαστρεβλώσεις και αποσιωπήσεις. Δεν αποτελεί εξαίρεση και η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε, πριν από 155 χρόνια, στις 21 Μάιου 1864. Σύμφωνα με την επίσημη Ιστορία η Ένωση ήταν το δώρο, η «προίκα» της Αγγλίας προς τον βασιλέα Γουλιέλμο – Γεώργιο Γλύξμπουργκ (Γεώργιο Α’). Αποσιωπάται, όμως, ότι από την περίοδο της Ενετοκρατίας (14ος αι. – 1797) και στη διάρκεια της τριπλής κατοχής από Γάλλους, Ρώσους, Άγγλους, της Ιονίου Πολιτείας (1800 – 1864) οι εξεγέρσεις και οι επαναστάσεις των αγροτών, των ποπολάρων, αφού η ντόπια αριστοκρατία είχε ευθυγραμμιστεί με τον κατακτητή, αποτελούσαν μόνιμο φαινόμενο. Από την εξέγερση της βουκέντρας (Λευκάδα) και τις σποραδικές εξεγέρσεις σε απομακρυσμένα χωριά της Κέρκυρας (Νυμφές, Επίσκεψη, Λευκίμμη, Αυλιώτες, Καρουσάδες) και την Επανάσταση ή το Ρεμπελιό των Ποπολάρων (Ζάκυνθος 1628-1631) που θεωρείται η πρώτη ταξική επανάσταση της νεοελληνικής ιστορίας, μέχρι την εξέγερση στο Σταυρό και στη Σκάλα (Κεφαλονιά 1848 – 49) μεσολαβούν μικροί ή μεγάλοι αγώνες. Αγώνες για κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική απελευθέρωση. Αγώνες που παρά τις διάφορες φάσεις του, ουσιαστικά κράτησαν σχεδόν τέσσερις αιώνες.

Ο συμβολαιογράφος

Ο συμβολαιογράφος είναι ένα εκτενές αφήγημα, μια νουβέλα που εξιστορεί μια μελοδραματική ρομαντική ιστορία. Δεν επιμένει στην περιγραφή των ηθών ή των ιδιαίτερων συνθηκών ζωής σε εκείνη την περίοδο. Σε σχέση με τα υπόλοιπα έργα του ο Συμβολαιογράφος είναι ένα από τα τρία ‘’ελληνικά’’ του έργα. Ο πρόλογος και ο επίλογος του διηγήματος αποτελούν «το επαληθευτικό πλαίσιο της ιστορίας». Για τον νεοελληνιστή Roderick Beaton αυτή η «ρεαλιστική ιστορία δολοπλοκίας, αγωνίας και ρομάντζου», μπορεί άνετα να συμπεριληφθεί στην ομάδα εκείνη των μυθιστορημάτων των Collins και του Poe «και μεταξύ των πρώτων αστυνομικών μυθιστορημάτων που γράφτηκαν ποτέ».



Α΄
Όσοι των Ελλήνων κατά την αρχήν της Ελληνικής Επαναστάσεως απήλαυσαν της ενθουσιώδους φιλοξενίας των Κεφαλλήνων, ενθυμούνται ίσως εις Αργοστόλιον, την πρωτεύουσαν της νήσου, τον συμβολαιογράφον Τάπαν, γέροντα ρικνόν, κυφόν, αναφαλατίαν, σεσηρός γελώντα, και καλύπτοντα υπό πράσινα διόπτρα οφθαλμούς υελώδεις κα βλέμμα λοξόν. Η δε γλώσσα αυτού ην οποία δυστυχώς ή των πλειόνων Ιονίων τότε, νόθον εξάμβλωμα ελληνικής και ιταλικής.

Από την Ενετοκρατία έως την Ένωση των Επτανήσων

Στα μέσα του 19ου αιώνα την παράσταση στην ελληνική διπλωματική και στρατηγική σκηνή έκλεβαν αδιαμφισβήτητα οι αγώνες για την ανεξαρτησία και την εθνική απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό. Οι Έλληνες, δοσμένοι ολόψυχα για το μέλλον του γένους, ετοίμαζαν το ελεύθερο έδαφος ζωής για τις πρώτες γενιές μετά από τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς από τους Τούρκους. Σε μία άλλη, όμως, πλευρά του ελληνικού χώρου διαδραματίστηκε ένας άλλος αγώνας, με κυρίως κοινωνική υφή, που έμελλε να μείνει στην ιστορία.