Πρόλογος από το φυλλαδίου συμμετοχής στην έκθεση της 3ης Ανοικτής Καλλιτεχνικής Τριλογίας Κεφαλονιάς
Σοφία Αράβου-Παπαδάτου
Μέλος της Εταιρείας Ιατρών Καλλιτεχνών
Διδάκτωρ Ψυχολογίας
Οδοντίατρος MSc
Με αφορμή την έκθεσή μας, τα εγκαίνια της οποίας θα γίνουν την Τετάρτη 25/8/2010, 8μμ, στο δημοτικό θέατρο του Αργοστολίου «ο Κέφαλος» και είστε όλοι καλεσμένοι, θέλω να πω δυο λόγια γύρω από το θέμα που χρησιμοποίησα στη φετινή καλλιτεχνική μου έκφραση. Ευχής έργο θα ήταν να μίλαγα για όλους τους συμμετέχοντες, αλλά αυτό αφενός θα κατέστρεφε την ευχάριστη έκπληξη που περιμένει τον επισκέπτη και φιλότεχνο, αφετέρου πρέπει να ομολογήσω ότι δεν γνωρίζω όλα τα έργα που θα εκτεθούν. Διατηρώ έτσι το στοιχείο της έκπληξης και για μένα την ίδια. Η Μετουσίωση στην οποία θα αναφερθώ, είναι μια έννοια της Ψυχολογίας που θεωρείται υπεύθυνη και κυρίαρχη για τη δημιουργία της Τέχνης και του Πολιτισμού, σύμφωνα με τους μεγάλους ψυχαναλυτές του 20ου αιώνα Φρόϋντ και Λακάν. Επομένως μας αφορά όλους.
Η Ενότητα που παρουσιάζω στην έκθεση και ονομάζεται «Οι Γυναίκες στο χώρο και στο χρόνο και η Φροϋδική Μετουσίωση», αποτελείται μέχρι στιγμής από δεκαοκτώ (18) προσχέδια, οκτώ (8) πίνακες ζωγραφικής και τριάντα (30) ποιήματα. Στην 3η Ανοικτή Τριλογία Κεφαλονιάς 2010 (Θέατρο «ο Κέφαλος» στο Αργοστόλι 25-28 Αυγούστου), παρουσιάζονται οκτώ (8) προσχέδια, πίνακες και ποιήματα αντίστοιχα, με στόχο την ολοκλήρωση της ενότητας και τη συνολική μελλοντική της παρουσίαση. Σε όλες τις μορφές χρησιμοποιείται κατασκευή - πανό.
Πριν προχωρήσουμε στη συνοπτική ερμηνεία των έργων, πρέπει να πω ότι αυτή η ομάδα «κατασκευών», ξεκίνησε σε μια στιγμή σκέψης, χαλαρά και αυθόρμητα. Ένα κομμάτι χαρτί που έτυχε να βρίσκεται πάνω στο γραφείο και ένα μολύβι που παιχνίδιζε ανάμεσα στα δάχτυλα, συναντήθηκαν και ακολούθησαν περισσότερο τη σκέψη, την ιδέα, και πολύ λιγότερο το χέρι.
Σιγά-σιγά, μετά από την πρώτη καταγραφή και μέσα στις χρονιές 2008 και 2009, δημιουργήθηκαν αρχικά τα 18 προσχέδια. Αυτά τα σκίτσα δείχνουν τομές σωμάτων. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για γυναικεία σώματα, που περιλαμβάνουν τη γεννητική περιοχή και το κεφάλι. Το σώμα δηλαδή και το πνεύμα. Σχεδιάστηκαν για να εκφράσουν την έννοια της Μετουσίωσης, που αποτελεί σύμφωνα με την Ψυχολογία, τη μετατροπή της ισχυρής λιβιδινικής ενέργειας (libido) ή της επιθετικής ενόρμησης, σε κοινωνικά αποδεκτά έργα, που προκαλούν μεγάλη ικανοποίηση. Στη συνέχεια τα σκίτσα γέννησαν τη ζωγραφική και τελικά τα ποιήματα, που αφορούν κάθε έργο χωριστά.
Η μετατροπή-μετουσίωση της ισχυρής λίμπιντο σε πνευματικό έργο και Τέχνη, αποτελεί κατά τον Φρόϋντ, την πεμπτουσία του Πολιτισμού. Η μετουσίωση της επιθετικότητας, από την άλλη μεριά, οδηγεί στην ενασχόληση με το μποξ ή με κάποια επιθετικά επαγγέλματα, χωρίς όμως κοινωνική βλάβη. Εάν αυτές οι ισχυρές ενορμήσεις (ένστικτα) δεν μετουσιωθούν, επικρατεί η επιθετικότητα και οι υπερβολές, που μπορούν να οδηγήσουν σε βλαπτικές ενέργειες, είτε προς τους κοντινούς μας ανθρώπους, είτε προς την κοινωνία γενικότερα, είτε ακόμα προς τον ίδιο μας τον εαυτό (εγκληματικότητα, πόλεμοι, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων, δημιουργία υπερβολών και αντίστοιχων ελλειμμάτων, κατάθλιψη, στρες και ψυχοφάρμακα).
Η εποχή μας έχει παραμελήσει την πνευματικότητα, την αισθητική και την τέχνη και έχει δώσει προβάδισμα στην τεχνογνωσία και το αχαλίνωτο κέρδος. Δημιουργήθηκαν με αυτό τον τρόπο υπερβολές που οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση που βιώνουμε. Δημιουργήθηκαν και αντίστοιχα ελλείμματα, που οδηγούν τους ανθρώπους στην επιθετικότητα ή στην ασθένεια, σωματική και ψυχική.
Με δεδομένο το γεγονός ότι η εποχή μας είναι κυρίως πατριαρχική, οι πολιτικές αποφάσεις δηλαδή παίρνονται κυρίως από άνδρες, σκιτσάρισα και ζωγράφισα τη γυναικεία μετουσίωση ή την απουσία της. Την μετουσίωση, που άλλοτε βρίσκει το σωστό δρόμο μέσα από το πνεύμα, την τέχνη και το έργο, άλλοτε εγκλωβίζεται από την καταπίεση ή ακόμα, εκφράζεται με βλαπτικά έργα.
Θα δούμε λοιπόν μέσα στα έργα, το γυναικείο σώμα να μετουσιώνει («Εργανή Πηνελόπη», «Τα μαλλιά της Ίνγκριντ Μπετανκούρ», «Γυναίκα και κοινωνικό έργο» κ.α), θα το δούμε να συνθλίβεται από την κοινωνική καταπίεση («Η Γυναίκα στην Ανατολή», «Ακρωτηριασμοί στην Αφρική», «Τράφικινγκ» κ.α), θα το δούμε τέλος να θυμώνει και να βλάπτει («Γυναίκα Μέδουσα, «Γυναίκα Αράχνη» κ.α). Θα δούμε ακόμα τη ΓΉ ως συμβολική γυναίκα, να κακοποιείται από την καταστροφή του περιβάλλοντος, από την ανθρώπινη επιθετικότητα.
Oι εξελίξεις στον κόσμο, έχουν πλέον άμεση ανάγκη από τη σωστή γυναικεία παρουσία. Η σύγχρονη εννοιολογική τέχνη, η τέχνη των μηνυμάτων και των ιδεών (conceptual art) που χρησιμοποίησα, ίσως να μας βοηθήσει όλους, άνδρες και γυναίκες στη δημιουργία μιας διαφορετικής σκέψης και έκφρασης, για την ατομική ευδαιμονία και το κοινό καλό.
<< Απαγόρευση αμβλώσεων στην Λιθουανία >>.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου