ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΦΑΝΗΣ «Οι ξένοι καπετάνιοι μάς λένε πειρατές!»

Ενας πλοίαρχος της ακτοπλοΐας μιλάει για την περιπέτεια τού να κυβερνάς πλοίο στο Αιγαίο

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΡΑΠΟΓΛΟΥ GΑRΑΡΟGLΟU@DΟLΝΕΤ.GR

Από τα << Νέα >>.

Από μικρός αγαπούσε τη θάλασσα. Ο πατέρας του, Κεφαλονίτης από το Αργοστόλι, ήταν καπετάνιος σε ποντοπόρα πλοία. Ο Σπύρος Πεφάνης επέλεξε να υπηρετεί στην ακτοπλοΐα και, ως καπετάνιος του Βlue Star Ιthaki, μεταφέρει καθημερινά
χιλιάδες επιβάτες. Είναι ένας από τους καπετάνιους, τους αφανείς πρωταγωνιστές του καλοκαιριού, που φροντίζουν για την ασφαλή μετακίνηση στους τόπους των διακοπών μας στα δύσκολα λιμάνια του Αιγαίου.

O πατέρας κ. Πεφάνη του όχι μόνο δεν τον απέτρεψε, αλλά το ήθελε πολύ και σήμερα τον καμαρώνει. Ο ίδιος, βέβαια, δεν θα επιθυμούσε και ο πεντάχρονος σήμερα γιος του να τον ακολουθήσει στις επιλογές του. Θα του άρεσε, ωστόσο, να ασχοληθεί με τα ναυτιλιακά. «Είναι ένα επάγγελμα που είτε το δεις από τη στεριά είτε από τη θάλασσα, δεν χάνεται ποτέ».

Μπήκε στη Σχολή Εμποροπλοιάρχων το 1991. Πρώτο ταξίδι με πετρελαιοφόρο από τον Περσικό προς Αμερική, 40 μέρες. Ολα τα ταξίδια του τα θυμάται. Αλλά το πρώτο είναι πάντα εμπειρία ζωής. «Την πρώτη φορά τρέμουν τα πόδια μέχρι να συνηθίσεις». Μετά τα μεγάλα καράβια στράφηκε στην ακτοπλοΐα. Από το 2007 είναι καπετάνιος του «Βlue Star Ιthaki», μεταφέροντας καθημερινά χιλιάδες επιβάτες στα νησιά των Κυκλάδων και ζώντας από μέσα τα προβλήματα της ελληνικής ακτοπλοΐας. «Πρώτα ναύτης, μετά καπετάνιος», είναι η συμβουλή που πήρε από τους παλιότερους. «Ο καπετάνιος από μόνος του δεν μπορεί να κάνει πολλά. Αν κερδίσεις τον σεβασμό του πληρώματος, θα αποδώσει και θα βγει μια καλή εικόνα του πλοίου σου και κατ΄ επέκταση της εταιρείας. Οπου πρέπει, να είσαι αυστηρός. Αλλά να κρατάς ισορροπίες και να είσαι δίκαιος», τονίζει.

Οι Ελληνες, αναφέρει ο Σπύρος Πεφάνης, δεν είναι εύκολοι, αλλά είναι καλοί επιβάτες. Θέλουν να ταξιδέψουν καλά, να φτάσουν στην ώρα τους, να μην ταλαιπωρηθούν. Στην Ελλάδα, ωστόσο, δεν υπάρχουν λιμάνια. Οσο και να προσπαθούν οι λιμενικοί να διευθετήσουν κάποια πράγματα δεν υπάρχουν υποδομές. Η Τήνος είναι το πιο δύσκολο λιμάνι της Ελλάδας. Οι ναυτικοί το λένε «εκτός συναγωνισμού». Στην είσοδό του ο καιρός είναι συνήθως δύσκολος και όταν το πλοίο πλησιάζει όλοι είναι σε εγρήγορση. «Ρεσάλτο». «Οι ξένοι καπετάνιοι μας λένε πειρατές! Δεν μπαίνουμε με πλοίο στο λιμάνι, κάνουμε ρεσάλτο...». Γι΄ αυτό όλοι οι πλοίαρχοι είναι ικανότατοι, αφού στην ελληνική ακτοπλοΐα πρέπει να έχεις τη δυνατότητα να προβλέψεις όλες τις δύσκολες συνθήκες.

Σήμερα τα περισσότερα πλοία είναι πλέον καινούργια, ενώ και τα πιο παλιά είναι καλοσυντηρημένα, και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το καλοκαίρι βγάζουν το βεβαρημένο πρόγραμμα με τις λιγότερες δυνατές βλάβες. Οι περισσότερες εταιρείες ακολουθούν πολιτική ανανέωσης του στόλου τους. «Τα πλοία θα ήταν πολύ καλύτερα αν δούλευαν σε λιμάνια με τις σωστές συνθήκες. Ευτυχώς που οι λιμενικοί είναι έμπειροι και εξοικειωμένοι και μπορούν να μας βοηθήσουν», επισημαίνει καπετάνιος του «Βlue Star Ιthaki».

Ο καιρός πάντα προβληματίζει τον ναυτικό στο ταξίδι. Πρέπει να τον λαμβάνεις υπόψη ώστε να ταξιδέψεις όσο πιο σωστά γίνεται, να μη ζορίσεις το πλοίο, να μην το χτυπήσεις. Το ίδιο κάνεις και σε ένα μεγάλο πλοίο στον ωκεανό, ωστόσο στην ακτοπλοΐα έχεις πιο δύσκολο φορτίο, τους επιβάτες. Ο καλός καπετάνιος φροντίζει να σκέφτεται και να προγραμματίζει τι μπορεί να πάει στραβά, ώστε ανά πάσα στιγμή να είναι έτοιμος, εξηγεί.

Στα 39 του, σήμερα, προτιμά την ακτοπλοΐα από τις μεγάλες θάλασσες. Αλλος τρόπος ζωής, άλλες δυσκολίες. Στον ωκεανό ο καπετάνιος αδημονεί να πιάσει λιμάνι, να αδειάσει, να ξεφορτώσει, να ηρεμήσει και να ξεκουραστεί. Στο Αιγαίο περισσότερο κινδυνεύεις στο λιμάνι παρά στη θάλασσα, λέει.

Ο Σπύρος Πεφάνης έχει δει και αντιμετωπίσει πολλά. Στη διάρκεια ενός ταξιδιού στον Β. Ατλαντικό με γκαζάδικο άκουγαν στον ασύρματο εκκλήσεις για βοήθεια από παραπλέον πλοίο. Αργότερα έμαθαν ότι χάθηκαν όλοι. Στη θάλασσα έχει χαθεί κι ένας συμμαθητής του. «Το μυαλό κάνει παιχνίδια. Πας εσύ στη θέση του. Πολλές φορές λες ότι σε βοήθησε η Παναγία κι ο Αγιος Νικόλας να γυρίσεις σώος».

Η οικογένεια. Η σύζυγος, ο πεντάχρονος γιος και η δίχρονη κόρη του τού λείπουν πολύ. «Οταν ταξιδεύεις δεν μπορείς να είσαι δίπλα στο παιδί. Τις περισσότερες φορές η μόνη επικοινωνία είναι το τηλέφωνο. Ο μικρός θέλει να έρχεται μαζί, να βλέπει, να ακούει παραγγέλματα, να ταξιδεύει με το πλοίο. Στο παιδικό του το μυαλό είναι κάτι μαγικό». Ο πατέρας του, ωστόσο, ελπίζει πως μεγαλώνοντας θα συνειδητοποιήσει τι πραγματικά είναι αυτό το επάγγελμα. Πολλές φορές η συναισθηματική φόρτιση από την έλλειψη των οικείων του είναι μεγάλη, αλλά αυτή βγαίνει μόνο την ώρα που βρίσκεται μόνος στην καμπίνα: «Την ώρα που ταξιδεύω τα αφήνω όλα στην άκρη. Δεν μου επιτρέπεται. Πρέπει να προσέχω το πλοίο».

Και για τη σύζυγο είναι πολύ δύσκολο. Οταν όμως παντρεύεσαι ναυτικό, γνωρίζεις ότι θα έχεις να αντιμετωπίσεις τέτοιες καταστάσεις. Δεν τις αποδέχεσαι πραγματικά ποτέ, αλλά σιγά σιγά μαθαίνεις να ζεις υπ΄ αυτές τις συνθήκες. Γι΄ αυτό και δεν είναι επάγγελμα για γυναίκα. Οχι από θέμα ικανότητας. «Υπάρχουν κοπέλες που είναι πιο ικανές ακόμα και από τους άντρες. Το επάγγελμα, όμως, τελειώνει από τη στιγμή που θα θελήσει να κάνει οικογένεια. Μάνα, σύζυγος και ταξίδι δεν συμβαδίζουν. Ο πατέρας μπορεί να λείψει, η μάνα όχι», πιστεύει ο Σπύρος Πεφάνης.